24 CZERWCA W HISTORII

24 czerwca w Polsce:

• W 972 r. Mieszko I pokonał w bitwie pod Cedynią (woj. zachodniopomorskie) wojska margrabiego Marchii Łużyckiej Hodona.
• W 1298 r. w Kościanie (woj. wielkopolskie) zawarty został tajny układ na mocy którego arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka i hierarchia kościelna w zamian za wielki przywilej swobód zobowiązali się popierać Henryka III Głogowskiego. 
• W 1523 r. odbył się ingres Andrzeja Krzyckiego do katedry przemyskiej.

• W 1551 r. w katedrze w Wilnie (Kresy Wschodnie) pochowana została królowa Polski i wielka księżna litewska Barbara Radziwiłłówna.
• W 1575 r. w Krakowie (woj. małopolskie) sfanatyzowany tłum zbezcześcił cmentarz protestancki.
• W 1607 r. uczestnicy rokoszu Zebrzydowskiego ogłosili w obozie pod Jeziorną (woj. mazowieckie) akt detronizacji króla Zygmunta III Wazy.
• W 1651 r. na Podhalu zostało stłumione powstanie chłopskie pod przywództwem Aleksandra Kostki-Napierskiego oraz Stanisława Łętowskiego i Marcina Radockiego.
• W 1657 r. odprawione zostało pierwsze nabożeństwo w kościele Pokoju w Świdnicy (woj. dolnośląskie).
• W 1698 r. wybuchł wielki pożar Mrągowa (woj. warmińsko-mazurskie).
• W 1759 r. wybuchł wielki pożar Trzcianki (woj. wielkopolskie).
• W 1794 r. podczas Insurekcji kościuszkowskiej, zwycięstwo odnieśli powstańcy nad wojskiem pruskim w bitwie pod Osowcem (woj. podlaskie).
• W 1897 r. odbyła się premiera pierwszego polskiego poematu symfonicznego pt. Step autorstwa Zygmunta Noskowskiego.
• W 1905 r. zdławione zostało powstanie łódzkie.
• W 1914 r. ur. się Jan Karski, żołnierz Wojska Polskiego II RP i Armii Krajowej, kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, prawnik, dyplomata, historyk.
• W 1922 r. utworzony został Wyższy Urząd Górniczy z siedzibą w Katowicach (woj. śląskie).
• W 1923 r. do Warszawy (woj. mazowieckie) przybył z sześciodniową zicjalną wizytą król Rumunii Ferdynand I Hohenzollern-Sigmaringen wraz z małżonką.
• W 1930 r. na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu (woj. dolnośląskie) zakończyły się III Igrzyska Niemieckie.

• W 1941 r. Sowieci rozpoczęli ewakuację więzień NKWD w Berezweczu i Wilejce (Kresy Wschodnie), podczas których odbyły się tzw. „marsze śmierci”, w trakcie których zginęło w Berezweczu-Taklinowej ok. 1-2 tys. więźniów i Wilejce-Borysów od 500 do 800 więźniów.
• W 1941 r. podczas II w.ś. w czasie operacji „Barbarossa”: Adolf Hitler przybył do swej kwatery głównej Wolfsschanze w lesie gierłoskim pod Kętrzynem (woj. warmińsko-mazurskie).
• W 1941 r. podczas II w.ś. niemiecki Wehrmacht zajął Przemyśl (woj. podkarpackie).
• W 1941 r. podczas II w.ś. niemiecki Wehrmacht zajął Wilno (woj. wileńskie, Kresy Wschodnie).
• W 1942 r. Niemcy wymordowali we Lwowie (woj. lwowskie, Kresy Wschodnie) od 6-8 tys. Żydów mieszkających poza granicami getta.
• W 1943 r. w nocy z 23 na 24 czerwca rozpoczęła się operacja „Werwolf”, akcja pacyfikacyjno-wysiedleńcza przeprowadzona przez Niemców na Zamojszczyźnie (woj. lubelskie). W czerwcu i sierpniu 1943 r. Niemcy wysiedlili od 30 do 60 tys. Polaków ze 171 wsi. 
• W 1943 r. Niemcy spacyfikowali wieś Majdan Nowy (woj. lubelskie) i zamordowali ok. 28 osób.
• W 1943 r. oddział niemieckiej SS zamordował 19 członków rodziny ziemiańskiej rodziny Horodyńskich oraz ich gości, którzy zgromadzili się w dworze Horodyńskich na ślub swojej kuzynki w Zbydniowie (woj. podkarpackie).
• W 1965 r. komunistyczny Sejm PRL IV kadencji dokonał wyboru władz państwowych. Marszałkiem Sejmu został Czesław Wycech, przewodniczącym Rady Państwa Edward Ochab, a premierem Józef Cyrankiewicz.
• W 1972 r. na górze Czcibor koło Cedyni (woj. zachodniopomorskie) odsłonięty został Pomnik Polskiego Zwycięstwa nad Odrą.
• W 1975 r. odbyła się premiera filmu kryminalnego pt. Strach w reżyserii Antoniego Krauzego.
• W 1976 r. zapowiedziana przez komunistycznego premiera Piotra Jaroszewicza podwyżka cen żywności wywołała protesty robotnicze tzw. Czerwiec ’76.
• W 1978 r. we Wrocławiu (woj. dolnośląskie) urodziła się 35-milionowa obywatelka Polski.

• W 1990 r. były tajny współpracownik SB i prezydent III RP Lech Wałęsa ogłosił tzw. „wojnę na górze”.
• W 1991 r. w katastrzie kolejowej pod Tychami (woj. śląskie) zginęły 3 osoby, a 22 zostały ranne.
• W 1994 r. Sejm III RP przyjął ustawę o własności lokali.
• W 2004 r. w tzw. trzecim podejściu Sejm III RP udzielił wotum zaufania rządowi komunisty Marka Belki.
• W 2017 r. otwarte zostało Muzeum Mitologii Słowiańskiej w Owidzu (woj. pomorskie).

24 czerwca na świecie: 

• W 79 r. Tytus Flawiusz został cesarzem rzymskim.
• W 474 r. Juliusz Nepos, po obaleniu Gliceriusza, został cesarzem zachodniorzymskim.
• W 637 r. król Dalriady Domnall Brecc i jego sojusznik Congal Cáech z Dál nAraidi zostali pokonani w bitwie pod Mag Rath (obecnie Irlandia) przez Domnalla mac Áedo z klanu Cenél Conaill, ówczesnego Wielkiego Króla Irlandii.
• W 1128 r. przyszły pierwszy król Portugalii Alfons I zwyciężył w bitwie pod São Mamede (Portugalia) nad swoją matką Teresą de León i jej kochankiem Fernandem Pérezem de Trabą.
• W 1144 r. król Nawarry Garcia IV Odnowiciel ożenił się z Urraką Kastylijską.
• W 1258 r. zwycięstwo odniosła flota wenecka nad genueńską w bitwie przy twierdzy Akka (obecnie Izrael).
• W 1282 r. król Portugalii Dionizy I ożenił się z Elżbietą Aragońską.
• W 1314 r. podczas I wojny o niepodległość Szkocji, decydujące zwycięstwo odniosły wojska szkockie w bitwie pod Bannockburn.
• W 1340 r. podczas wojny stuletniej, zwycięstwo odniosła flota angielska nad francuską w bitwie pod Sluys (Francja).
• W 1398 r. Jianwen został cesarzem Chin.

• W 1497 r. włoski żeglarz i odkrywca w służbie angielskiej Giovanni Caboto (John Cabot) wylądował na Nowej Fundlandii (Kanada).
• W 1509 r. odbyła się koronacja króla Anglii Henryka VIII Tudora i jego pierwszej żony Katarzyny Aragońskiej.
• W 1520 r. na tzw. „Polu Złotogłowia”, specjalnie wybudowanym, ogromnym obozie reprezentacyjnym pod Balinghem (Francja), dobiegło końca trwające od 7 czerwca spotkanie króla Anglii Henryka VIII Tudora z królem Francji Franciszkiem I Walezjuszem.
• W 1535 r. oddziały katolickiego biskupa Münster (Niemcy) wdarły się do okupowanego przez anabaptystów miasta i dokonały ich rzezi kończąc teokratyczną komunę anabaptystów w Münster.
• W 1537 r. późniejszy święty Ignacy Loyola otrzymał w Wenecji (Włochy) święcenia kapłańskie i rozpoczął działalność duszpasterską w Republice Weneckiej.
• W 1552 r. wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Temeszwaru (Rumunia).
• W 1571 r. konkwistador Miguel López de Legazpi założył miasto Manila (Filipiny).
• W 1573 r. książę Wacław III Adam wydał tzw. ustawę krajową stanowiącą zbiór wszelkich unormowań prawnych dotyczących księstwa cieszyńskiego.
• W 1605 r. na żądanie cara Rosji Dymitra I Samozwańca sobór biskupów ogłosił nowym patriarchą Moskwy (Rosja) Ignacego, usuwając dotychczasowego Hioba.
• W 1610 r. podczas II wojny polsko-rosyjskiej, zwycięstwo odniosły wojska polskie w bitwie pod Carowym Zajmiszczem (Rosja).
• W 1619 r. prawosławny patriarcha Jerozolimy (obecnie Izrael) Tezan II zatwierdził w Moskwie (Rosja) odrodzenie miejscowego patriarchatu i kanonicznie konsekrował metropolitę Filareta na jego zwierzchnika.
• W 1621 r. król Francji Ludwik XIII zdobył po oblężeniu bronione przez hugenotów miasto Saint-Jean-d’Angély (Francja).

• W 1622 r. podczas holendersko-portugalskiej wojny kolonialnej, zwycięstwo odnieśli Portugalczycy w bitwie pod Makau (Chiny).
• W 1645 r. Armia osmańska rozpoczęła inwazję na Kretę (Grecja) początkując VI wojnę wenecko-turecką.
• W 1648 r. podczas angielskiej wojny domowej, zwycięstwo odniosły wojska Parlamentu w bitwie pod Maidstone (Wielka Brytania).
• W 1713 r. zawarty został pokój adrianopolski kończący III wojnę turecko-rosyjską.
• W 1717 r. powstała masońska Wielka Loża Londynu (Wielka Brytania).
• W 1762 r. podczas wojny siedmioletniej, zwycięstwo odniosły wojska brytyjsko-hanowersko-hesko-brunszwicko-pruskie nad francuskimi w bitwie pod Wilhelmstahl (Niemcy).
• W 1793 r. Konwent Narodowy uchwalił konstytucję Francji.
• W 1812 r. Wielka Armia pod wodzą Napoleona Bonapartego rozpoczęła inwazję na Rosję.
• W 1813 r. podczas wojny brytyjsko-amerykańskiej, zwycięstwo odnieśli Brytyjczycy w bitwie pod Beaver Dams (USA).
• W 1821 r. podczas wojny o niepodległość Wenezueli, wojska Simóna Bolívara odniosły decydujące zwycięstwo nad Hiszpanami w bitwie pod Carabobo (Wenezuela).
• W 1833 r. polscy zesłańcy syberyjscy zawiązali tzw. spisek omski.
• W 1839 r. zwycięstwo odniosły wojska egipskie nad tureckimi w bitwie pod Nisibis (Turcja).
• W 1852 r. brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę (18) Melpomene.
• W 1854 r. podczas wojny krymskiej, zakończyło się nieudane rosyjskie oblężenie bronionej przez garnizon turecki twierdzy Silistra nad Dunajem (Bułgaria).
• W 1859 r. podczas wojny francusko-austriackiej, wojska francusko-sardyńskie pod dowództwem Napoleona III Bonapartego pokonały armię austriacką w bitwie pod Solferino (Włochy).
• W 1866 r. polscy zesłańcy rozpoczęli powstanie zabajkalskie.

• W 1866 r. podczas wojny prusko-austriackiej, zwycięstwo odniosły wojska austriackie nad sprzymierzoną z Prusami armią włoską w bitwie pod Custozą (Włochy).
• W 1880 r. po raz pierwszy publicznie wykonana została patriotyczna pieśń pt. O Canada, będącą od 1980 roku hymnem Kanady.
• W 1894 r. prezydent Francji Sadi Carnot został zraniony sztyletem przez włoskiego anarchistę Santo Caserio, następnego dnia zmarł w szpitalu.
• W 1900 r. podczas Powstania bokserów, w nocy z 23 na 24 czerwca powstańcy dokonali mordu 222 wyznawców prawosławia w Pekinie (Chiny).
• W 1900 r. uruchomiona została komunikacja tramwajowa w Astrachaniu (Rosja).
• W 1901 r. w Paryżu (Francja) otwarta została pierwsza wystawa prac hiszpana Pabla Picassa.
• W 1909 r. założony został chilijski klub piłkarski Everton Viña del Mar.
• W 1910 r. Japonia dokonała inwazji na Koreę.
• W 1910 r. założona została włoska firma motoryzacyjna Alfa Romeo.
• W 1913 r. Joseph Cook został premierem Australii.
• W 1916 r. podczas I w.ś. rozpoczęła się zensywa wojsk Ententy nad Sommą (Francja).
• W 1918 r. Noe Żordania został premierem Gruzji.
• W 1919 r. Antal Dovcsák został premierem Węgierskiej Republiki Rad.
• W 1920 r. w Rosji Radzieckiej utworzony został Czuwaski Obwód Autonomiczny.
• W 1922 r. gen. Juan Vicente Gómez został po raz drugi prezydentem Wenezueli.
• W 1922 r. zicerowie z tajnej niemieckiej Organizacji Consul zamordowali ministra spraw zagranicznych Waltera Rathenaua w Berlinie (Niemcy).
• W 1938 r. w pobliżu miejscowości Chicora w stanie Pensylwania (USA) na wysokości 20 km eksplodował meteoryt o masie ok. 450 ton.
• W 1940 r. podczas II w.ś. w nocy z 24 na 25 czerwca brytyjscy komandosi dokonali rajdu na wybrzeże w okolicach Boulogne (Francja).

• W 1940 r. włoski okręt podwodny „Luigi Galvani” został zatopiony w Zatoce Omańskiej przez brytyjski slup HMS „Falmouth”. Zginęło 25 członków załogi, a 31 (w tym kapitan) zostało uratowanych przez Brytyjczyków.
• W 1941 r. Japończycy zwodowali lotniskowiec „Hiyō”.
• W 1942 r. Niemcy zniszczyli wieś Leżaki (Czechy) w odwecie za zamach na Reinharda Heydricha.
• W 1945 r. na Placu Czerwonym w Moskwie (ZSRR) odbyła się Parada Zwycięstwa.
• W 1945 r. Willem Schermerhorn został premierem Holandii.
• W 1948 r. sowieckie władze okupacyjne zawiesiły ruch na szlaku kolejowym łączącym Berlin (Niemcy) z amerykańską strefą okupacyjną w Niemczech, co rozpoczęło blokadę miasta.
• W 1951 r. Maria Dominika Mazzarello i Emilia de Vialar zostały kanonizowane przez papieża Piusa XII.
• W 1952 r. ukazało się pierwsze wydanie niemieckiego dziennika „Bild”.
• W 1956 r. 32 osoby z 45 na pokładzie zginęły w katastrzie lecącego z Lagos (Nigeria) do Londynu (Wielka Brytania) samolotu Canadair North Star należącego do British Overseas Airways Corporation.
• W 1960 r. 54 osoby zginęły w katastrzie samolotu Convair 340 w Rio de Janeiro (Brazylia).
• W 1960 r. Brytyjczycy dokonali oblotu samolotu pasażerskiego Hawker Siddeley HS 748.
• W 1960 r. Patrice Lumumba został pierwszym premierem Demokratycznej Republiki Konga.
• W 1960 r. w Caracas (Wenezuela) odbył się nieudany zamach na prezydenta Wenezueli Rómulo Betancourta.
• W 1963 r. Wielka Brytania przyznała autonomię Sułtanatowi Zanzibaru.
• W 1965 r. odbyła się premiera westernu pt. Kasia Ballou w reżyserii Elliota Silversteina.
• W 1975 r. 113 osób zginęło, a 11 zostało rannych w katastrzie należącego do Eastern Air Lines Boeinga 727 w Nowym Jorku (USA).
• W 1976 r. Manila została ponownie stolicą Filipin. Od 1948 roku było nią Quezon City.

• W 1981 r. miało miejsce pierwsze, nieuznane przez Kościół katolicki, objawienie Najświętszej Maryi Panny w Međugorje (Bośnia i Hercegowinia).
• W 1981 r. odbyła się premiera filmu sensacyjnego pt. Tylko dla twoich oczu w reżyserii Johna Glena.
• W 1982 r. Jean-Loup Chrétien został pierwszym Francuzem w przestrzeni kosmicznej jako członek sowieckiej załogi statku Sojuz T-6.
• W 1982 r. w odbywającym rejs z Londynu (Wielka Brytania) do Auckland (Nowa Zelandia) Boeingu 747 brytyjskich linii British Airways doszło do awarii wszystkich 4 silników po wleceniu w chmurę pyłu wulkanicznego. Po jej opuszczeniu 3 silniki wznowiły pracę i samolot wylądował awaryjnie w stolicy Indonezji Dżakarcie.
• W 1994 r. podpisane zostało porozumienie o współpracy i partnerstwie między Rosją a Unią Europejską.
• W 1994 r. w katastrzie bombowca B-52 w bazie wojskowej Fairchild w stanie Waszyngton (USA) zginęły 4 osoby.
• W 1995 r. w miejscowości  Krouna (Czechy) trzy w pełni załadowane wagony ze złomem i drewnem oderwały się od składu i oosiągając wysoką prędkość na długim zjeździe i zderzyły się czołowo z nadjeżdżającym pojedynczym pasażerskim wagonem motorowym, zginęło, a 4 zostały ciężko ranne.
• W 2002 r. 288 osób zginęło w katastrzie kolejowej w Tanzanii.
• W 2003 r. Matti Vanhanen został premierem Finlandii.
• W 2005 r. Mahmud Ahmadineżad zwyciężył w II turze wyborów prezydenckich w Iranie.
• W 2005 r. otwarty został odbudowany Cmentarz Obrońców Lwowa we Lwowie (Kresy Wschodnie).
• W 2006 r. prezydent Filipin Gloria Macapagal-Arroyo podpisała ustawę znoszącą karę śmierci.
• W 2009 r. w zamachu bombowym dzielnicy Sadra w Bagdadzie (Irak) zginęło 78 osób, a 128 zostało rannych.
• W 2010 r. Julia Gillard została pierwszą kobietą-premierem Australii.

• W 2014 r. Alexander Stubb został premierem Finlandii.
• W 2014 r. 9 ukraińskich żołnierzy zginęło w wyniku zestrzelenia przez separatystów śmigłowca Mi-8 koło Słowiańska (Ukraina).
• W 2018 r. urzędujący prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan wygrał w I turze przedterminowe wybory prezydenckie, a rządząca Partia Sprawiedliwości i Rozwoju przedterminowe wybory do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji.