30 LIPCA W HISTORII

30 lipca w Polsce:

• W 1457 r. podczas wojny trzynastoletniej, rozpoczęło się oblężenie krzyżackiej twierdzy Gniew (woj. pomorskie).
• W 1464 r. podczas wojny trzynastoletniej, nagły i skoordynowany wypad załóg krzyżackich z obleganej twierdzy Nowe (woj. kujawsko-pomorskie) i innych twierdz pokonał oddziały Związku Pruskiego, znosząc oblężenie, które przywrócone zostało 1 sierpnia po przybyciu posiłków.
• W 1535 r. podczas V wojny litewsko-moskiewskiej, wojska polskie rozpoczęły oblężenie Staroduba (Kresy Wschodnie).

• W 1553 r. na Wawelu w Krakowie (woj. małopolskie) koronowana została Katarzyna Habsburżanka, trzecia żona króla Zygmunta II Augusta.
• W 1558 r. ur. się Mikołaj Oleśnicki, szlachcic, polityk.
• W 1656 r. podczas potopu szwedzkiego, zwycięstwo odniosły wojska szwedzko-brandenburskie w bitwie pod Warszawą (woj. mazowieckie).
• W 1698 r. konsekrowany został kościół Imienia Jezus we Wrocławiu (woj. dolnośląskie).
• W 1796 r. w Łażanach (woj. dolnośląskie) otwarty został drugi europejski most żelazny.
• W 1871 r. ur. się Maurycy Zamoyski, polityk, dyplomata, wiceprezes Komitetu Narodowego Polski, minister spraw zagranicznych.
• W 1873 r. ur. się Stanisław August Thugutt, polityk, wicepremier, działacz ruchu ludowego, publicysta.
• W 1875 r. ur. się błogosławiony Anicet Kopliński, duchowny, kapucyn pochodzenia Niemieckiego, męczennik zabity w niemieckim obozie KL Auschwitz.
• W 1880 r. w Poznaniu (woj. wielkopolskie) uruchomiona została pierwsza linia tramwaju konnego.
• W 1882 r. otwarty został Dworzec Tatrzański w Zakopanem (woj. małopolskie).
• W 1889 r. otwarta została należącą do Austriackich Kolei Państwowych linia kolejowa Lwów–Czerniowce (Kresy Wschodnie).
• W 1893 r. powstała Socjaldemokracja Królestwa Polskiego.
• W 1907 r. ur. się Adam Sztark, duchowny, jezuita i pierwszy jezuicki z tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
• W 1915 r. uruchomiona została Mławską Kolej Dojazdową (woj. mazowieckie).
• W 1920 r. utworzony przez bolszewików Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski ogłosił tzw. Manifest do polskiego ludu roboczego miast i wsi, w którym zapowiedział utworzenie polskiej republiki sowieckiej.

• W 1924 r. na Górnym Śląsku wybuchł strajk 150 tysięcy górników i hutników w obronie 8-godzinnego dnia pracy.
• W 1939 r. Bolesław Napierała wygrał 5. Tour de Pologne.
• W 1943 r. ukraińska UPA zamordowała 33 Polaków w Antonówce nad Horyniem i okolicach (Kresy Wschodnie).
• W 1944 r. Mińsk Mazowiecki (woj. mazowieckie) został wyzwolony przez AK, a krótko po tym zajęty przez sowiecką Armię Czerwoną.
• W 1944 r. ukraińską UPA zamordowała w lesie pod Baligrodem 11 mieszkańców Średniej Wsi (woj. podkarpackie).
• W 1944 r. porażkę ponieśli żołnierze AK z żandarmerią niemiecką w bitwie nad Wesołówką koło Sandomierza (woj. świętokrzyskie).
• W 1944 r. Niemcy rozstrzelali 281 żołnierzy AK i NSZ w Forcie III Twierdzy Modlin w Pomiechówku (woj. mazowieckie).
• W 1944 r. z Warszawy (woj. mazowieckie) z więzienia na Pawiaku Niemcy wysłali ostatnie transporty więźniów, 1400 do obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen i 400 do obozu KL Ravensbrück.
• W 1961 r. Henryk Kowalski wygrał 18. Tour de Pologne.
• W 1970 r. dokonany został oblotu samolotu amatorskiego J-1 Prząśniczka.
• W 1974 r. oddane zostało do użytku Radiowe Centrum Nadawcze w Konstantynowie (woj. mazowieckie).
• W 1985 r. w hali Torwar w Warszawie (woj. mazowieckie) odbył się pierwszy polski koncert brytyjskiej grupy Depeche Mode.
• W 1992 r. Sejm RP ustanowił dzień 15 sierpnia Świętem Wojska Polskiego.
• W 2017 r. we Wrocławiu (woj. dolnośląskie) zakończyły się zawody 10. World Games.

30 lipca na świecie:

• W 101 p.n.e. legiony rzymskie odniosły zwycięstwo nad germańskimi najeźdźcami w bitwie pod Vercellae (Włochy).
• W 762 r. Kalif Al-Mansur założył Bagdad (Irak).
• W 1178 r. cesarz niemiecki Fryderyk I Barbarossa został koronowany na króla Burgundii.
• W 1419 r. podczas powstanie husyckiego, podczas sporu w Radzie Miasta zostało wyrzuconych przez okno Ratusza Nowomiejskiego w Pradze (Czechy) siedmiu katolickich rajców (I defenestracja praska).
• W 1502 r. w czasie swej czwartej wyprawy do Nowego Świata Krzysztz Kolumb wylądował na wyspie Guanaja u wybrzeży Hondurasu.
• W 1470 r. ur. się Hongzhi, cesarz Chin.
• W 1505 r. w Kolonii (Niemcy) podpisany został układ pokojowy kończący wojnę o sukcesję w Landshut (Niemcy).
• W 1549 r. ur. się Ferdynand I Medyceusz, wielki książę Toskanii.
• W 1569 r. ur. się Karol I, książę Liechtensteinu.
• W 1619 r. w Jamestown w Wirginii (USA) utworzona została pierwsza Rada Mieszkańców na kontynencie północnoamerykańskim. Tego samego dnia wybuchł tam strajk polskich rzemieślników, pierwszy strajk na kontynencie północnoamerykańskim.
• W 1627 r. półwysep Gargano nad Adriatykiem (Włochy) zdewastowany został przez tsunami wywołane trzęsieniem ziemi.
• W 1635 r. podczas wojny osiemdziesięcioletniej, wojska holenderskie rozpoczęły oblężenie Schenkenschans (Niemcy).
• W 1707 r. kardynał Nuno de Cunha da Ataíde został generalnym inkwizytorem Portugalii.
• W 1729 r. założone zostało miasto Baltimore w stanie Maryland (USA).

• W 1733 r. w Bostonie (USA) powstała pierwsza amerykańska loża masońska.
• W 1751 r. ur. się Maria Anna Mozart, austriacka klawesynistka, siostra Wolfganga Amadeusa Mozarta.
• W 1775 r. James Cook powrócił do Anglii z drugiej wyprawy dookoła świata.
• W 1766 r. William Pitt został premierem Wielkiej Brytanii.
• W 1789 r. z Kadyksu (Hiszpania) w rejs dookoła świata wypłynęła wyprawa pod dowództwem Włocha w służbie hiszpańskiej Alessandra Malaspiny.
• W 1792 r. podczas rewolucji francuskiej, wkraczający do Paryża (Francja) ochotniczy batalion marsylski po raz pierwszy na terenie miasta odśpiewał tzw. Marsyliankę.
• W 1799 r. podczas II koalicji antyfrancuskiej, skapitulowały wojska francusko-polskie w oblężonej przez Austriaków Mantui (Włochy).
• W 1820 r. została odkryta wyspa Mataiva na Pacyfiku.
• W 1825 r. została odkryta wyspa Malden na Pacyfiku.
• W 1863 r. ur. się Henry Ford, amerykański przemysłowiec, założyciel Ford Motor Company.
• W 1864 r. podczas wojny secesyjnej w USA, zwycięstwo odnieśli Konfederaci w tzw. bitwie o krater podczas oblężenia Petersburga.
• W 1865 r. u wybrzeży Kalifornii (USA) rozbił się na skałach i zatonął statek pasażerski „Brother Jonathan” wraz z 225 osobami na pokładzie.
• W 1871 r. 125 osób zginęło w wyniku eksplozji kotła na promie pasażerskim „Westfield” w porcie w Nowym Jorku (USA).
• W 1872 r. ur. się Klementyna Koburg-Bonaparte, królewna belgijska.
• W 1904 r. podczas wojny rosyjsko-japońskiej, rozpoczęły się: bitwa pod Ximucheng i rosyjska obrona Port Artur (Chiny).
• W 1905 r. założony został paragwajski klub piłkarski Libertad Asunción.
• W 1912 r. Yoshihito został cesarzem Japonii.

• W 1912 r. w Petersburgu (Rosja) ur. się ppor. Alfred Zawadzki, polski cichociemny i żołnierz AK.
• W 1913 r. rozpoczęła się budowa Mostu Chabarowskiego na linii Kolei Transsyberyjskiej nad rzeką Amur (Rosja).
• W 1914 r. podczas I w.ś. w Rosji ogłoszona została powszechna mobilizacja do wojska.
• W 1915 r. podczas I w.ś. Niemcy po raz pierwszy na polu walki zastosowali miotacz ognia.
• W 1916 r. doszło do eksplozji spowodowanej sabotażem agentów niemieckich, w wyniku której zginęło 7 osób, a setki zostały rannych na wyspie Black Tom w Jersey City w stanie New Jersey (USA).
• W 1917 r. w trzęsieniu ziemi w prowincji Junnan (Chiny) zginęło około 1800 osób.
• W 1930 r. powstał Związek Narodowy Polaków w Estonii.
• W 1930 r. w finale rozgrywanych w Urugwaju I Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej gospodarze pokonali na Estadio Centenario w Montevideo Argentynę 4:2.
• W 1932 r odbyła się premiera amerykańskiego filmu animowanego pt. Kwiaty i drzewa w reżyserii Burta Gilletta.
• W 1932 r. w Los Angeles (USA) rozpoczęły się X Letnie Igrzyska Olimpijskie.
• W 1936 r. ur. się Buddy Guy, amerykański gitarzysta i wokalista bluesowy.
• W 1937 r. ludowy komisarz ZSRR Nikołaj Jeżow wydał Rozkaz nr 00447, w którym zarządzał masową likwidację „elementów antyradzieckich”. Na jego mocy od sierpnia 1937 do września 1938 sowieci wydali zaocznie ponad 700 tys. wyroków śmierci.
• W 1938 r. odkryty został Karme, jeden z księżyców Jowisza.
• W 1939 r. w Belgii zakończona została budowa Kanału Alberta, który łączy rzeki Mozę i Skaldę oraz Antwerpię z Liège.
• W 1940 r. podczas II w.ś. odbył się pierwszy nalot bombowy aliantów na Darmstadt (Niemcy).
• W 1941 r. w Londynie (WIelka Brytania) podpisany został polsko-sowiecki układ Sikorski-Majski, przewidujący m.in. wznowienie stosunków dyplomatycznych, amnestię dla polskich więźniów i utworzenie armii polskiej w ZSRR.

• W 1943 r. podczas II w.ś. na Atlantyku, niemiecki okręt podwodny U-43 został zatopiony przez amerykańską torpedę na południowy zachód od Azorów, zginęła cała, 55-osobowa załoga.
• W 1943 r. Niemcy dokonali oblotu samolotu bombowo-rozpoznawczego o napędzie odrzutowym Arado Ar 234.
• W 1945 r. podczas II w.ś. na Pacyfiku, japoński okręt podwodny zatopił amerykański krążownik USS „Indianapolis”, zginęło 880 członków załogi, wielu w wyniku ataków rekinów.
• W 1946 r. w Moskwie (ZSRR) rozwiązany został komunistyczny Związek Patriotów Polskich.
• W 1947 r. ur. się Arnold Schwarzenegger, austryjacki kulturysta, aktor, polityk.
• W 1956 r. hasło In God we trust (W Bogu pokładamy ufność) uznano za zicjalną dewizę Stanów Zjednoczonych.
• W 1962 r. w Kanadzie zicjalnie otwarta została Autostrada Transkanadyjska.
• W 1966 – W finale rozgrywanych w Anglii VIII Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej, reprezentacja gospodarzy pokonała po dogrywce RFN 4:2 na Wembley w Londynie.
• W 1971 r. nad miastem Morioka (Japonia) doszło do zderzenia pasażerskiego Boeinga 727 z samolotem wojskowym, zginęły 163 osoby.
• W 1971 r. w Watykanie papież Paweł VI dokonał otwarcia nowoczesnej Auli Pawła VI.
• W 1974 r. w Genewie (Szwajcaria) podpisane zostało porozumienie o zawieszeniu broni w konflikcie na Cyprze.
• W 1975 r. na przedmieściach Detroit w stanie Michigan (USA) zaginął bez śladu lider związkowy Jimmy Hzfa.
• W 1976 r. polscy siatkarze pokonali sowiecką ZSRR 3:2 w meczu finałowym turnieju olimpijskiego w Montrealu (Kanada).
• W 1977 r. prezes zarządu niemieckiego Dresdner Banku Jürgen Ponto zastrzelony został we Frankfurcie nad Menem (Niemcy) przez lewicowych terrorystów z Frakcji Czerwonej Armii (RAF).

• W 1978 r. w Okinawie (Japonia) zniesiony został ruch prawostronny, wprowadzony 1 kwietnia 1945 roku przez amerykańskie władze okupacyjne.
• W 1980 r. izraelski Kneset uchwalił ustawę Podstawowe Prawo Jerozolimy (Izrael), która stwierdza, że zjednoczona Jerozolima jest stolicą Izraela.
• W 1980 r. kondominium francusko-brytyjskie Nowe Hebrydy uzyskało niepodległość pod nazwą Vanuatu.
• W 1980 r. Władysław Kozakiewicz zwyciężył w konkursie finałowym skoku o tyczce, ustanawiając wynikiem 5,78 m rekord świata podczas XXII Letnich Igrzysk Olimpijskich w Moskwie (ZSRR).
• W 1983 r. w wyniku pogromu Tamilów w Kolombo (Sri Lanka) w dniach 24–30 lipca zginęło 400–3000 osób, a ponad 25 tys. zostało rannych.
• W 1997 r. dwóch zamachowców-samobójców z Hamasu zdetonowało bomby na bazarze w Jerozolimie (Izrael), zginęło 16 osób, a ponad 150 zostało rannych.
• W 1998 r. Keizō Obuchi został premierem Japonii.
• W 1999 r. Muhammad VI został koronowany na króla Maroka.
• W 2002 r. Demokratyczna Republika Konga i Rwanda zawarły układ pokojowy w Pretorii.
• W 2002 r. Piotr od św. Józefa de Betancur został kanonizowany przez papieża Jana Pawła II.
• W 2002 r. w Wietnamie utworzony został Park Narodowy Chư Mom Ray.
• W 2003 r. w Meksyku wyprodukowany został ostatni egzemplarz starego modelu VW Garbusa.
• W 2004 r. w wyniku eksplozji gazociągu w wiosce Ghislenghien (Belgia), zginęły 24 osoby, a 132 zostały ranne.
• W 2005 r. na mocy porozumienia z 30 maja 2005 r. rozpoczęło się wyczywanie wojsk rosyjskich z baz wojskowych położonych na terenie Gruzji.
• W 2005 r. owarty został stadion Stade de Suisse Wankdorf w Bernie (Szwajcaria).
• W 2005 r. w katastrzie helikoptera zginął przywódca rebeliantów z południa i wiceprezydent Sudanu John Garang.

• W 2006 r. podczas II wojny libańskiej, 54 osoby, w tym 16 dzieci, zginęło w Kanie (Liban) w wyniku uderzenia izraelskiej rakiety w trzypiętrowy budynek mieszkalny.
• W 2006 r.  odbyły się pierwsze wolne wybory prezydenckie i parlamentarne w Demokratycznej Republice Konga.
• W 2008 r. serbski zbrodniarz wojenny Radovan Karadžić został przekazany Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu dla byłej Jugosławii w Hadze (Holandia).
• W 2009 r. dwóch zicerów hiszpańskiej służby cywilnej zginęło w wyniku wybuchu samochodu-pułapki w Palmanova na Majorce (Hiszpania).
• W 2010 r. otwarty został stadion Estadio Omnilife w Zapopan (Meksyk).
• W 2010 r. podczas wojny w Afganistanie, wojska brytyjskie i siły rządowe rozpoczęły operację przeciwko talibom w prowincji Helmand.
• W 2013 r. Mamnun Husajn został wybrany przez kolegium elektorskie na urząd prezydenta Pakistanu.
• W 2013 r. Tshering Tobgay został premierem Bhutanu.
• W 2013 r. w Maniitsoq zanotowana została najwyższa w historii Grenlandii temperatura +25,9 °C.
• W 2014 r. uruchomione zostało metro w Maladze (Hiszpania).
• W 2015 r. Valeriu Streleț został premierem Mołdawii.
• W 2016 r. 16 osób zginęło w katastrzie balonu na ogrzane powietrze koło Lockhart w stanie Teksas (USA).
• W 2018 r. w Zimbabwe odbyły się pierwsze wybory prezydenckie od obalenia w listopadzie poprzedniego roku Roberta Mugabe oraz wybory parlamentarne, w których w pierwszej turze zwyciężył sprawujący urząd Emmerson Mnangagwa.