2 SIERPNIA W HISTORII

2 sierpnia w Polsce:

• W 1299 r. Białogard (woj. zachodniopomorskie) otrzymał prawa miejskie.
• W 1422 r. podczas tzw. wojny golubskiej, wojska polsko-litewskie rozpoczęły oblężenie Lubawy (woj. warmińsko-mazurskie).
• W 1519 r. wojska polsko-litewskie poniosły klęskę w bitwie z Tatarami pod Sokalem (Kresy Wschodnie).
• W 1549 r. ur. się Mikołaj Krzysztz Radziwiłł, marszałek wielki litewski, wojewoda wileński, pan na Nieświeżu.

• W 1630 r. w Milówce (woj. śląskie) aresztowany został zbójnik Sebastian Bury wraz z siedmioma członkami jego bandy.
• W 1664 r podczas IV wojny polsko-rosyjskiej, armia litewsko-polska poniosła klęskę w bitwie z Rosjanami pod Szkłowem (Kresy Wschodnie).
• W 1743 r. została powołana Rada Dworu i Poczty we Wrocławiu (woj. dolnośląskie).
• W 1755 r. biskup łucki Antoni Erazm Wołłowicz poświęcił odbudowany klasztor bernardynów wraz z kościołem św. Antoniego w Zbarażu (Kresy Wschodnie).
• W 1794 r. podczas Insurekcji kościuszkowskiej, wojska polsko-litewskich pokonały Rosjan w bitwie pod Słonimem (Kresy Wschodnie).
• W 1881 r. ur. się Eustachy Sapieha, polityk, minister spraw zagranicznych, poseł na Sejm II RP.
• W 1883 r. ur. się Stefan Piechocki, adwokat, polityk, minister sprawiedliwości, poseł na Sejm II RP.
• W 1893 r. miało miejsce pierwsze z serii objawień Feliksy Kozłowskiej, zebranych później w książce pt. Dzieło Wielkiego Miłosierdzia, stanowiącym podstawę wyznania mariawickiego.
• W 1905 r. w zamachu przeprowadzonym przez bojowców PPS pod dowództwem Tomasza Arciszewskiego w Otwocku (woj. mazowieckie), zginął zastępca warszawskiego generała-gubernatora i szef tajnej rosyjskiej policji generał-major żandarmerii Andriej Markgrafski. Zginął też trafiony przypadkowym pociskiem jego 7-letni syn.
• W 1919 r. Sejm Ustawodawczy uchwalił podział terytorium byłego Królestwa Polskiego na 5 województw białostockie, kieleckie, lubelskie, łódzkie i warszawskie i miasto wydzielone Warszawę (woj. mazowieckie).
• W 1923 r. w Łodzi (woj. łódzkie) ukazało się pierwsze wydanie dziennika „Express Ilustrowany”.
• W 1926 r. Sejm II RP uchwalił tzw. nowelę sierpniową do konstytucji marcowej, która wzmacniała pozycję prezydenta.
• W 1940 r. do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Gross-Rosen w Rogoźnicy (woj. dolnośląskie) przybył pierwszy transport więźniów.

• W 1943 r. ok. 150 Polaków zostało zamordowanych przez ukraińską UPA w Leonówce (woj. wołyńskie, Kresy Wschodnie).
• W 1943 r. w niemieckim obozie zagłady w Treblince (woj. mazowieckie) wybuchł bunt więźniów.
• W 1944 r. podczas 2. dnia powstania warszawskiego, Stare Miasto zostało całkowicie opanowane przez oddziały powstańcze. Powstańcy wyczujący się ze stolicy stoczyli bój pod Pęcicami (woj. mazowieckie).
• W 1944 r. sowiecka Armia Czerwona zajęła Rzeszów (woj. podkarpackie).
• W 1944 r. w nocy na z 2 na 3 sierpnia Niemcy zlikwidowali tzw. obóz cygański w KL Auschwitz II-Birkenau. W komorze przy IV krematorium Niemcy zagazowali 2897 osób.
• W 1945 r. władze komunistyczne ogłosiły podstępną amnestię, która miała na celu likwidację podziemia antykomunistycznego.
• W 1958 r. podczas meczu lekkoatletycznego Polska-USA na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie (woj. dolnośląskie) ustanowiony został aktualny do dzisiaj światowy rekord frekwencji na zawodach lekkoatletycznych ok. 100.000 osób. 
• W 1969 r. Wojciech Matusiak wygrał 26. Tour de Pologne.
• W 1974 r. odbyła się premiera komedii obyczajowej pt. Jak to się robi w reżyserii Andrzeja Kondratiuka.
• W 1987 r. zarejestrowany został Obywatelski Komitet Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945 r.
• W 1989 r. komunistyczny zbrodniarz gen. Czesław Kiszczak został desygnowany na urząd premiera PRL.

2 sierpnia na świecie:

• W 338 p.n.e. Armia macedońska pod wodzą Filipa II pokonała sprzymierzone wojska Ateńczyków i Tebańczyków w bitwie pod Cheroneą.

• W 216 p.n.e. wódz kartagiński Hannibal rozgromił w bitwie pod Kannami (Włochy) liczniejsze wojska rzymskie.
• W 47 p.n.e. wojska Gajusza Juliusza Cezara pokonały siły króla Pontu Farnakesa II w bitwie pod Zelą (Turcja).
• W 461 r. cesarz Majorian został obalony przez wodza rzymskiego Rycymera i ścięty po 5 dniach tortur.
• W 1057 r. Fryderyk z Lotaryngii został wybrany papieżem i przyjął imię Stefan IX.
• W 1100 r. król Anglii Wilhelm II Rudy zginął na polowaniu w niewyjaśnionych okolicznościach od strzału z łuku.
• W 1260 r. ur. się Kyawswa, król Paganu.
• W 1332 r. po śmierci króla Krzysztza II w Danii rozpoczął się 8-letni okres bezkrólewia.
• W 1552 r. został podpisany traktat z Pasawy, pierwsza ugoda między katolickim cesarzem Ferdynandem I Habsburgiem a protestanckimi książętami Rzeszy, która utorowała drogę do pokoju augsburskiego.
• W 1564 r. papież Pius IV przekształcił Kongregację Świętego Oficjum w stały organ Kurii Rzymskiej.
• W 1560 r. podczas wojny inflanckiej, porażką wojsk inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiegow zakończyła się bitwa pod Ērģeme (Łotwa) z wojskami moskiewskimi.
• W 1589 r. Henryk IV Burbon został królem Francji.
• W 1600 r. niemiecki astronom Johannes Kepler i jego rodzina zostali wygnani z Grazu (Austria) po odmowie przejścia na katolicyzm.
• W 1610 r. Henry Hudson odkrył Zatokę Hudsona (USA).
• W 1626 r. ur. się Charles Le Moyne, francuski kolonizator Kanady.
• W 1649 r. podczas tzw. kampanii Cromwella w Irlandii, zwycięstwo odniosły wojska angielskie w bitwie pod Rathmines.
• W 1675 r. uroczyście otwarta została Synagoga Portugalska w Amsterdamie (Holandia).

• W 1696 r. ur. się Mahmud I, sułtan Imperium Osmańskiego.
• W 1712 r. ur. się Andrzej Abel Alricy, francuski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony.
• W 1718 r. Wielka Brytania, Francja, Austria i Niderlandy zawarły sojusz antyhiszpański nazwany Czwórprzymierzem.
• W 1745 r. Jakobicki pretendent do tronu Anglii i Szkocji Karol Edward Stuart wylądował na Hebrydach (Wielka Brytania) w celu wywołania drugiego powstania jakobickiego.
• W 1750 r. Sebastião José de Carvalho e Melo został pierwszym ministrem Portugalii.
• W 1751 r. ur. się Piotr Suchtelen, rosyjski książę, generał, dyplomata, kolekcjoner, kartograf pochodzenia flamandzkiego.
• W 1769 r. Hiszpanie Gaspar de Portolà i Juan Crespi dotarli na tereny dzisiejszego Los Angeles w Kalifornii (USA).
• W 1774 r. odbyła się premiera francuskiej wersji opery pt. Orfeusz i Eurydyka Christopha Willibalda Glucka.
• W 1776 r. wszyscy członkowie amerykańskiego Kongresu Kontynentalnego podpisali tzw. Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych (Declaration z Independence).
• W 1795 r. podpisany został traktat z Greenville (USA), który zakończył wojnę pomiędzy koalicją Indian a USA.
• W 1798 r. podczas wyprawy Napoleona do Egiptu, zwycięstwo odniosła flota brytyjska nad francuską w bitwie u ujścia Nilu (Egipt).
• W 1802 r. we Francji odbył się plebiscyt, w którym większość głosujących opowiedziała się za przyznaniem Napoleonowi Bonapartemu dożywotnio urzędu konsula.
• W 1802 r. ur. się Louis Désiré Blanquart-Evrard, francuski chemik, pionier fotografii.
• W 1819 r. w Würzburgu w Królestwie Bawarii (Niemcy) wybuchły zamieszki na tle antysemickim, które następnie przeniosły się na inne regiony Związku Niemieckiego i Europy.
• W 1824 r. ur. się Franciszka Bragança, księżniczka brazylijska i portugalska.

• W 1830 r. w wyniku rewolucji lipcowej abdykował król Francji Karol X Burbon.
• W 1831 r. wojska holenderskie zaatakowały nowo powstałą Belgię.
• W 1832 r podczas tzw. wojny Czarnego Jastrzębia, rozpoczęła się indiańsko-amerykańska bitwa pod Bad Axe (USA).
• W 1847 r. w Berlinie (Niemcy) rozpoczął się proces 254 uczestników powstania wielkopolskiego z 1846 roku.
• W 1849 r. ur. się Maria Pia Burbon-Sycylijska, księżniczka Obojga Sycylii, tytularna księżna Parmy i Piacenzy.
• W 1867 r. podczas tzw. wojny Czerwonej Chmury, zwycięstwo odniosły wojska amerykańskie nad Dakotami w bitwie na barykadzie wozów w pobliżu Fort Phil Kearny w stanie Wyoming (USA).
• W 1868 r. ur. się Konstantyn I, król Grecji.
• W 1869 r. w Japonii zakończył się proces dobrowolnych zwrotów przez daimyō ich praw do hanów (lenn) cesarzowi Meiji mający na celu umocnienie władzy centralnej.
• W 1870 r. w Londynie (Wielka Brytania) otwarty został Tower Subway pod Tamizą, pierwszy na świecie odcinek kolei podziemnej.
• W 1870 r. podczas wojny francusko-pruskiej, 2. korpus francuski przekroczył granicę i ostrzelał z dział Saarbrücken (Niemcy).
• W 1876 r. w Deadwood w stanie Południowej Dakoty (USA) w trakcie gry w pokera zastrzelony został legendarny rewolwerowiec Dziki Bill Hickok.
• W 1891 r. w Bułgarii ustanowiony został Order Zasługi Cywilnej.
• W 1892 r. wprowadzona została do obiegu korona austro-węgierska, która zastąpiła guldena.
• W 1892 r. ur. się Jack Warner, amerykański producent filmowy, założyciel studia filmowego Warner Bros.

• W 1903 r. po raz ostatni zastosowana została tzw. procedura ekskluzywy, umożliwiająca zawetowanie wyniku konklawe i tym samym zablokowanie zwycięskiej kandydaturze drogi na tron papieski. Podczas konklawe po śmierci Leona XIII noszący tytuł króla apostolskiego cesarz Austrii Franciszek Józef I, za pośrednictwem biskupa krakowskiego kardynała Jana Puzyny, zablokował kandydaturę mającego większość głosów elektorów kardynała Mariano Rampolli. W wyniku tego nowym papieżem został kardynał Giuseppe Sarto, który jako papież Pius X w wydanej w następnym roku konstytucji pt. Commissum nobis zakazał stosowania ekskluzywy przy wyborze papieża pod karą ekskomuniki.
• W 1903 r. w Macedonii wybuchło antytureckie powstanie ilindeńskie.
• W 1909 r. Armia hiszpańska zdławiła powstanie w Barcelonie (Hispania), wydarzenia nazywane jest Tragicznym Tygodniem.
• W 1914 r. podczas I w.ś. wojska niemieckie rozpoczęły okupację Luksemburga.
• W 1914 r. podczas I w.ś. Turcja weszła w sojusz z Niemcami.
• W 1922 r. tajfun zabił około 50 tys. mieszkańców w mieście portowym Shantou nad Morzem Południowochińskim (Chiny).
• W 1923 r. po śmierci Warrena Hardinga nowym prezydentem USA został dotychczasowy wiceprezydent Calvin Coolidge.
• W 1928 r. Włochy i Etiopia zawarły 20-letni traktat o przyjaźni.
• W 1932 r. amerykański fizyk Carl David Anderson jako pierwszy dokonał obserwacji pozytonu.
• W 1934 r. w dniu śmierci prezydenta III Rzeszy Paula von Hindenburga, Adolf Hitler połączył stanowiska prezydenta i kanclerza i ogłosił się Führerem.
• W 1939 r. Albert Einstein i Leó Szilárd wysłali list do prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta, sugerując w nim rozpoczęcie przez USA programu badań atomowych.
• W 1939 r. w Boliwii utworzony został Park Narodowy Sajama.
• W 1940 r.  sformowany został Dywizjon 303 Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

• W 1940 r. powstała Mołdawska SRR.
• W 1941 r. podczas II w.ś. pierwsze zwycięstwo nad wojskami niemieckimi odnotowała sowiecka Armia Czerwona w bitwie pod Jelnią (ZSRR).
• W 1943 r. podczas II w.ś. na Pacyfiku, kuter patrolowy, którym dowodził przyszły prezydent USA John F. Kennedy został staranowany na Wyspach Salomona przez japoński niszczyciel „Amagiri”. Zginęło 2 z 13 członków załogi, a Kennedy odniósł poważny uraz kręgosłupa.
• W 1944 r. między 2 a 7 sierpnia Niemcy zabili w obozie Sachsenhausen (Niemcy) byłego Komendanta Głównego ZWZ i AK Stefana Roweckiego ps. „Grot”.
• W 1944 r. powstała Socjalistyczna Republika Macedonii.
• W 1945 r. w Berlinie (Niemcy) zakończyła się tzw. konferencja poczdamska z udziałem przywódców trzech mocarstw koalicji antyhitlerowskiej tzw. wielkiej trójki.
• W 1947 r. należący do linii lotniczych British South American Airlines samolot Avro Lancastrian z 5 członkami załogi i 6 pasażerami rozbił się na wulkanie Tupungato na granicy chilijsko-argentyńskiej, gdzie został zasypany przez lawinę i opady śniegu. Jego wrak odnaleziono w 2000 r. na zmniejszającym się lodowcu.
• W 1948 r. położony został kamień węgielny pod budowę stadionu Maracanã w Rio de Janeiro (Brazylia).
• W 1956 r. utworzony został Park Narodowy Wysp Dziewiczych (USA).
• W 1957 r. austriacka wyprawa po raz pierwszy zdobyła szczyt Chogolisa (7665 m n.p.m.) w paśmie Karakorum.
• W 1958 r. 5 osób zginęło, a 17 zostało rannych w pożarze tramwaju w Oslo (Norwegia).
• W 1958 r. rozpadła się krótkotrwała Federacja Arabska Jordanii i Iraku.
• W 1960 r. Saëb Salam został po raz trzeci premierem Libanu.
• W 1961 r. Cyrille Adoula został premierem Republiki Konga.

• W 1964 r. okręty amerykańskie zostały rzekomo zaatakowane przez jednostki północnego Wietnamu w Zatoce Tonkińskiej, co doprowadziło do bezpośredniego zaangażowania się USA w wojnę wietnamską.
• W 1967 r. odbyła się premiera filmu kryminalnego pt. W upalną noc w reżyserii Normana Jewisona.
• W 1967 r. założony został turecki klub piłkarski Trabzonspor.
• W 1969 r. zakończyła się trzydniowa podróż apostolska papieża Pawła VI do Ugandy.
• W 1973 r. 50 osób zginęło, a 80 zostało rannych w pożarze centrum sportowego w Douglas na wyspie Man (Wielka Brytania).
• W 1980 r. 85 osób zginęło, a ponad 200 zostało rannych w zamachu bombowym przeprowadzonym przez prawicowych ekstremistów na dworzec kolejowy w Bolonii (Włochy).
• W 1982 r. Michael Somare został po raz drugi premierem Papui-Nowej Gwinei.
• W 1984 r. na Instytucie Technologicznym w Karlsruhe (Niemcy) odebrany został pierwszy e-mail w Niemczech.
• W 1985 r. 135 osób zginęło, a 27 zostało rannych w katastrzie lotu Delta Air Lines 191, do której doszło w czasie awaryjnego lądowania w burzy na autostradzie w Dallas w stanie Teksas (USA).
• W 1990 r. Armia iracka dokonała inwazji na Kuwejt. Rozpoczęła I wojny w Zatoce Perskiej.
• W 1991 r. rozpoczęła się amerykańska misja STS-43 wahadłowca Atlantis.
• W 1993 r. brytyjski parlament ratyfikował Traktat z Maastricht.
• W 1997 r. Charles Taylor został prezydentem Liberii.
• W 1997 r. Mohammad Chatami został prezydentem Iranu.
• W 1998 r. wybuchła II wojna domowa w Kongu.
• W 1999 r. 285 osób zginęło w katastrzie kolejowej w Gaisal w stanie Asam (Indie).
• W 2005 r. na lotnisku w Toronto (Kanada) rozbił się francuski samolot Airbus A340. Nikt nie zginął.
• W 2006 r. w największym mieście RPA Johannesburgu po raz pierwszy od 25 lat spadł śnieg.

• W 2007 r. rosyjskie mini-łodzie podwodne umieściły rosyjską flagę na dnie morskim pod Biegunem Północnym, zgłaszając tym samym roszczenia do ponad miliona km² powierzchni Arktyki.
• W 2008 r. 10 wspinaczy z 7 krajów i jeden pakistański tragarz zginęło w dniach 1-2 sierpnia na szczycie K2 w paśmie Karakorum.
• W 2009 r. 15 osób zginęło w katastrzie lotu Merpati Nusantara Airlines 9760 w prowincji Papua (Indonezja).
• W 2012 r. Hiszam Kandil został premierem Egiptu.
• W 2014 r. podczas konfliktu na wschodniej Ukrainie, na wschód od Doniecka separatyści zestrzelili ukraiński samolot szturmowy Su-25.
• W 2014 r. sunniccy ekstremiści walczący w Syrii i Iraku przeprowadzili szturm na miasto Arsal (Liban), skąd zostali wyparci po czterodniowych walkach.