18 PAŹDZIERNIKA W HISTORII

18 października w Polsce:

• W 1166 r. wojska polskie odniosły klęskę podczas wyprawy przeciwko Prusom w bitwie pod Wąbrzeźnem (woj. kujawsko-pomorskie).
• W 1523 r. ur. się Anna Jagiellonka, królowa Polski.
• W 1330 r. król Polski Władysław I Łokietek zawarł siedmiomiesięczny rozejm z krzyżakami pod zamkiem w Lipienku (woj. kujawsko-pomorskie).

• W 1558 r. król Zygmunt II August zainicjował pierwsze międzynarodowe połączenie pocztowe między Krakowem (woj. małopolskie) a Wenecją (Włochy). Data ta jest uważana za początek poczty na ziemiach polskich.
• W 1632 r. podczas III wojny polsko-rosyjskiej, rozpoczęło się rosyjskie oblężenie Smoleńska (Kresy Wschodnie, obecnie Rosja).
• W 1672 r. podczas IV wojny polsko-tureckiej, podpisany został nieratyfikowany przez polski Sejm traktat pokojowy w Buczaczu (Kresy Wschodnie), który zakładał oddanie we władanie Imperium Osmańskiego wschodnich ziem Polski.
• W 1673 r. u. się Maria Teresa Sobieska, królewna polska.
• W 1680 r. ur. się Jan Fryderyk Sapieha, kanclerz wielki litewski.
• W 1761 r. konsekrowany został kościół św. Ducha w Kraśniku (woj. lubelskie).
• W 1815 r. utworzone zostało Wolne Miasto Kraków (woj. małopolskie).
• W 1824 r. ur. się Leopold Moczygemba OFMConv, franciszkanin konwentualny, założyciel miejscowości Panna Maria w Teksasie (USA). Wysłannik papieski do Ameryki i założyciel polskiego Seminarium św. Cyryla i Metodego w Orchard Lake w stanie Michigan (USA).
• W 1844 r. otwarta została linia kolejowa Wrocław-Legnica (woj dolnośląskie).
• W 1844 r. rozpoczęta została budowa Kanału Elbląskiego (woj. warmińsko-mazurskie).
• W 1900 r. ur. się Olga Didur-Wiktorowa, śpiewaczka operowa, mezzosopran.
• W 1905 r. w Warszawie (woj. mazowieckie) założone zostało Stronnictwo Polityki Realnej.
• W 1906 r. ur. się Stanisław Podlewski ps. „Skoczek”, żołnierz Wojska Polskiego II RP, ZWZ i Armii Krajowej, Powstaniec Warszawski, pisarz. Jeden z najbardziej znanych kronikarzy Powstania Warszawskiego.

• W 1910 r. w Bydgoszczy (woj. kujawsko-pomorskie) odsłonięty został pomnik Łuczniczki.
• W 1917 r. ur. się Leon Hirsz SVD, kleryk katolicki, Sługa Boży Kościoła katolickiego, zamordowany przez Niemców w niemieckim obozie KL Dachau w 1941 r. .
• W 1919 r. spłonął ratusz w Gorzowie Wielkopolskim (woj. lubuskie).
• W 1920 r. wszedł w życie tzw. rozejm z Rygi zawarty 12 października z Rosją.
• W 1942 r. Niemcy zlikwidowali getto żydowskie w Brześciu nad Bugiem (Kresy Wschodnie), a jego mieszkańców zamordowali.
• W 1943 r. sformowany został Samodzielny Batalion Szturmowy, który stał się zalążkiem komunistycznego Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
• W 1943 r. ok. 600 nagich więźniów wyprowadzonych zostało grupami z więzienia i rozstrzelanych przez Niemców z broni maszynowej na odcinku ulicy Pawiej 36-42 i Dzielnej 37-42 w Warszawie (woj. mazowieckie). Była to jedna z największych egzekucji więźniów z Pawiaka.
• W 1946 r. ur. się Sandra Pasternak właściwie Aleksandra Pasternak, artystka estradowa, piosenkarka w zespole Czerwono-Czarni.
• W 1949 r. PRL uznała Niemiecką Republikę Demokratyczną.
• W 1950 r. ur. się Marek Kondrat, aktor, przedsiębiorca.
• W 1953 r. pływak Marek Petrusewicz ustanowił we Wrocławiu (woj. dolnośląskie) rekord świata na dystansie 100 m stylem klasycznym o czasie 1:10,9 s.
• W 1963 r. ur. się Jolanta Piętek-Górecka, aktorka.
• W 1976 r. odbyła się premiera komedii filmowej pt. Brunet wieczorową porą w reżyserii Stanisława Barei.
• W 1981 r. komunistyczny zbrodniarz gen. Wojciech Jaruzelski został I sekretarzem KC PZPR.

• W 1987 r. Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek serialu komediowego pt. Zmiennicy w reżyserii Stanisława Barei.
• W 1995 r. Ministerstwo Łączności ogłosiło przetarg związany z możliwością wybudowania dwóch sieci komórkowych w standardzie GSM.
• W 1998 r. Powszechny Bank Gospodarczy z siedzibą w Łodzi (woj. łódzkie) po raz pierwszy zazerował dostęp do rachunku bankowego przez Internet, rozpoczynając historię polskiej bankowości internetowej.
• W 1999 r. FSO rozpoczęła produkcję modelu Daewoo Matiz.
• W 1999 r. zlikwidowana została komunikacja trolejbusowa w Słupsku (woj. pomorskie).
• W 2002 r. odbyła się premiera filmu pt. Edi w reżyserii Piotra Trzaskalskiego.
• W 2004 r. po raz pierwszy od 1927 r. przyznany został honorowy stopień Harcmistrza Rzeczypospolitej pośmiertnie Tomaszowi Strzemboszowi. Wcześniej stopień ten nadano tylko raz 12 harcmistrzyniom i harcmistrzom ZHP.
• W 2006 r. powołana została Kościelna Komisja Historyczna do badania inwigilowanych i represjonowanych Kościoła katolickiego w okresie komunistycznej PRL.

18 października na świecie:

• W 31 r. prefekt rzymskiej gwardii pretoriańskiej Sejan został stracony za planowanie zamachu na cesarza Tyberiusza.
• W 1009 r. Bazylika Grobu Świętego w Jerozolimie (Izrael) została zniszczona przez fatymidzkiego kalifa Al-Hakima.
• W 1016 r. wojska anglosaskie dowodzone przez króla Edwarda II poniosły klęskę w bitwie z duńskimi najeźdźcami pod Ashingdon (Wielka Brytania).

• W 1081 r. w bitwie pod Dyrrachion (obecnie Durrës, Albania) flota normańska dowodzona przez Roberta Guiscarda pokonała sprzymierzoną flotę bizantyńsko-wenecką pod wodzą cesarza Aleksego I Komnena.
• W 1127 r. ur. się Go-Shirakawa, cesarz Japonii.
• W 1356 r. miało miejsce trzęsienie ziemi w Bazylei (Szwajcaria).
• W 1386 r. elektor Palatynatu Ruprecht I Wittelsbach założył najstarszy niemiecki Uniwersytet w Heidelbergu (Niemcy).
• W 1405 r. ur. się Pius II, papież.
• W 1497 r. król Polski Jan I Olbracht, który wyruszył do Mołdawii aby osadzić na tamtejszym tronie królewicza Zygmunta, zwinął oblężenie ówczesnej stolicy kraju Suczawy.
• W 1502 r. elektor Saksonii Fryderyk III Mądry założył Uniwersytet w Wittenberdze (Niemcy).
• W 1519 r. hiszpańscy konkwistadorzy dokonali mordu kilku tysięcy nieuzbrojonych mieszkańców miasta Cholula (Meksyk).
• W 1534 r. wybuchła tzw. afera plakatów, uważana za początek reformacji we Francji.
• W 1594 r. ur. się Łukasz Alonso Gorda, hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty.
• W 1609 r. ur. się Josias Rantzau, francuski dowódca wojskowy pochodzenia duńskiego, marszałek Francji.
• W 1622 r. król Francji Ludwik XIII zawarł w Montpellier (Francja) pokój z hugenotami.
• W 1663 r. ur. się Eugeniusz Sabaudzki, książę Sabaudii, namiestnik Niderlandów Austriackich.
• W 1668 r. ur. się Jan Jerzy IV Wettyn, elektor Saksonii.
• W 1685 r. król Francji Ludwik XIV anulował chroniący protestantów edykt nantejski.
• W 1671 r. ur. się Fryderyk IV, książę Szlezwiku-Gottorp.

• W 1715 r. podczas III wojny północnej, wojska duńsko-prusko-saskie rozpoczęły oblężenie wówczas szwedzkiego Stralsundu (Niemcy).
• W 1724 r. konsekrowany został kościół Katarzyny w Sztokholmie (Szwecja).
• W 1748 r. zawarty został pokój w Akwizgranie (Niemcy) kończący wojnę o sukcesję austriacką.
• W 1769 r. Tekle Hajmanot II został cesarzem Etiopii.
• W 1776 r. podczas wojny o niepodległość USA, zwycięstwo odniosły wojska brytyjskie w bitwie o Pell’s Point.
• W 1804 r. ur. się Mongkut, król Syjamu.
• W 1809 r. podczas wojen napoleońskich w Hiszpanii i Portugalii, wojska hiszpańskich pokonały napoleońskie w bitwie pod Tamames (Hiszpania).
• W 1812 r. podczas inwazji Napoleona na Rosję, zwycięstwo odniosły wojska rosyjskie w bitwie pod Tarutinem.
• W 1817 r. na zamku Wartburg (Niemcy) proklamowany został Ogólnoniemiecki Związek Burszenszaftów (stowarzyszeń studenckich).
• W 1818 r. król Prus Fryderyk Wilhelm III założył Uniwersytet w Bonn (Niemcy).
• W 1831 r. ur. się Fryderyk III Hohenzollern, król Prus, cesarz Niemiec.
• W 1831 r. rosyjski car Mikołaj I Romanow wydał manifest do Rosjan i armii rosyjskiej z okazji zakończenia wojny przeciwko Polsce.
• W 1832 r. ur. się Jan Neel, francuski misjonarz, męczennik, święty.
• W 1847 r. brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę (8) Flora.
• W 1851 r. w Londynie (Wielka Brytania) ukazała się powieść pt. Moby Dick autorstwa Hermana Melville’a.

• W 1853 r. poświęcony został sobór Objawienia Pańskiego w Moskwie (Rosja).
• W 1860 r. podczas II wojny opiumowej, żołnierze brytyjscy podpalili kompleks pałacowo-parkowy Yuanmingyuan w zdobytym Pekinie (Chiny).
• W 1861 r. Wilhelm I Hohenzollern koronował się na króla Prus w Królewcu (Rosja).
• W 1867 r. Alaska została zicjalnie przejęta przez USA.
• W 1870 r. Amerykanin Benjamin Tilgham opatentował technologię piaskowania.
• W 1870 r. podczas wojny francusko-pruskiej, zwycięstwo odniosły wojska pruskie w bitwie pod Châteaudun (Francja).
• W 1875 r. kanadyjski astronom James Craig Watson odkrył planetoidę (150) Nuwa.
• W 1880 r. założone zostało Juneau, dzisiejszą stolica Alaski (USA).
• W 1890 r. założone zostało miasto Windhuk, dzisiejsza stolica Namibii.
• W 1898 r. USA zajęło Portoryko.
• W 1904 r. w Kolonii (Niemcy) odbyło się prawykonanie V symfonii autorstwa Gustava Mahlera.
• W 1905 r. ur. się Félix Houphouët-Boigny, iworyjski polityk, pierwszy prezydent Wybrzeża Kości Słoniowej.
• W 1907 r. przyjętych zostało 13 międzynarodowych konwencji haskich.
• W 1908 r. belgijski parlament uchwalił aneksję Wolnego Państwa Konga.
• W 1910 r. na wyspie Pohnpei w archipelagu Karolinów (Mikronezja) wybuchło powstanie przeciwko niemieckim kolonizatorom.
• W 1911 r. założony został Nowozelandzki Komitet Olimpijski.
• W 1912 r. zakończyła się wojna włosko-turecka, w wyniku której Turcja utraciła Libię.
• W 1913 r. w Lipsku (Niemcy) odsłonięty został Pomnik Bitwy Narodów.

• W 1914 r. podczas I w.ś. niemiecki okręt podwodny U-27 zatopił na Morzu Północnym brytyjski okręt podwodny HMS E3 z 28-osobową załogą.
• W 1918 r. w Kijowie (Ukraina) założona została Ukraińska Partia Robotnicza.
• W 1921 r. utworzona została Krymską ASRR.
• W 1922 r. założony został British Broadcasting Corporation (BBC).
• W 1924 r. Hjalmar Branting został po raz trzeci premierem Szwecji.
• W 1926 r. ur. sie Chuck Berry, amerykański muzyk, gitarzysta, kompozytor, wokalista.
• W 1933 r. Niemcy utworzyli pierwszy niemiecki obóz koncentracyjny dla kobiet w Moringen (Niemcy).
• W 1935 r. ur. się Peter Boyle, amerykański aktor.
• W 1939 r. podczas II w.ś. na podstawie wymuszonych paktów o wzajemnej pomocy sowiecka Armia Czerwona wkroczyła do Estonii.
• W 1940 r. w Szwajcarii wykonany został ostatni w historii kraju wyrok śmierci na mordercy Hansie Vollenweiderze.
• W 1941 r. gen. Hideki Tōjō został premierem Japonii.
• W 1941 r. japoński kontrwywiad aresztował w Tokio (Japonia) agenta sowieckiej NKWD Richarda Sorge.
• W 1942 r. podczas II w.ś. Adolf Hitler wydał tajny rozkaz (Kommandobefehl), który nakazywał bezwzględną fizyczną eliminację wszystkich schwytanych alianckich (głównie brytyjskich) komandosów i spadochroniarzy wykonujących misje dywersyjne i rajdowe na terenie Europy i Afryki.
• W 1944 r. podczas II w.ś. sowiecka Armia Czerwona wkroczyła na terytorium Czechosłowacji.

• W 1945 r. w wyniku wojskowego zamachu stanu został obalony prezydent Wenezueli Isaías Medina Angarita.
• W 1946 r. ur. się Howard Shore, kanadyjski kompozytor muzyki filmowej, dyrygent.
• W 1954 r. Antigone Costanda z Egiptu zdobyła tytuł Miss World 1954 w Londynie (Wielka Brytania).
• W 1954 r. amerykańskie przedsiębiorstwo Texas Instruments wprowadziło na rynek pierwsze kieszonkowe radio tranzystorowe.
• W 1960 r. ur. się Jean-Claude Van Damme, belgijski aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy.
• W 1961 r. w Turynie (Włochy) uchwalona została tzw. Europejska Karta Społeczna.
• W 1962 r. wystrzelona została amerykańska sonda księżycowa Ranger 5.
• W 1963 r. premier Wielkiej Brytanii Harold Macmillan podał się do dymisji.
• W 1965 r. Évariste Kimba został premierem Demokratycznej Republiki Konga.
• W 1967 r. sowiecka sonda Wenera 4 wylądowała na planecie Wenus.
• W 1968 r. papież Paweł VI ustanowił diecezję reykjavícką (Islandia).
• W 1968 r. Amerykanin Bob Beamon ustanowił rekord skoku w dal o dystansie 8,90 m, który trwał przez 23 lata podczas XIX Letnich Igrzysk Olimpijskich (Meksyk).
• W 1973 r. odbyła się premiera francuskiej komedii filmowej pt. Przygody rabina Jakuba w reżyserii Gérarda Oury’ego.
• W 1975 r. otwarty został Most Saint-Nazaire nad Loarą (Francja).
• W 1977 r. niemiecka jednostka specjalna GSG 9, odbiła w stolicy Somalii Mogadiszu porwany przez palestyńskich terrorystów samolot Lufthansy (operacja „Magiczny Ogień”). Na wieść o odbiciu samolotu troje uwięzionych założycieli niemieckiej organizacji terrorystycznej Frakcja Czerwonej Armii (RAF), których uwolnienia żądali porywacze, popełniło samobójstwa w swych celach.

• W 1977 r. w Luksemburgu utworzony został Europejski Trybunał Obrachunkowy.
• W 1978 r. Ola Ullsten został premierem Szwecji.
• W 1979 r. Amerykanie dokonali oblotu samolotu pasażerskiego McDonnell Douglas MD-80.
• W 1980 r. Arnaldo Forlani został premierem Włoch.
• W 1981 r. socjalistyczny ruch PASOK wygrał wybory parlamentarne w Grecji, zdobywając 48% głosów.
• W 1989 r. tuż po starcie z Baku (Azerbejdżan) na Morzu Kaspijskim rozbił się samolot wojskowy Ił-76, zginęło 57 żołnierzy.
• W 1989 r. węgierski parlament uchwalił zmiany w konstytucji usuwające z niej elementy komunistyczne.
• W 1989 r. wystrzelona została amerykańska sonda kosmiczna Galileo, przeznaczona do badań Jowisza, jego księżyców i pierścieni.
• W 1989 r. w niemieckiej NRD zmuszony do złożenia dymisji został wieloletni I sekretarz Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (SED) Erich Honecker.
• W 1990 r. 30 górników zginęło w wybuchu metanu i pożarze w kopalni Barbora w Karwinie (Czechy).
• W 1991 r. Azerbejdżan ogłosił niepodległość od sowieckiej ZSRR.
• W 1991 r. osiem byłych republik sowieckich podpisało Układ o Wspólnocie Gospodarczej.
• W 1991 r. sowiecka ZSRR i Izrael wznowiły zerwane w 1967 r. stosunki dyplomatyczne.
• W 1993 r. rozpoczęła się amerykańska misja STS-58 wahadłowca Columbia.
• W 1999 r. Pakistan został zawieszony w prawach członka Commonwealthu w związku z przejęciem władzy przez wojsko.

• W 2003 r. rozpoczęła się rosyjska załogowa misja kosmiczna Sojuz TMA-3 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS).
• W 2007 r. była premier Pakistanu Benazir Bhutto wróciła do kraju po 8 latach wygnania. Tego samego dnia w podwójnym zamachu bombowym na jej konwój zginęło co najmniej 130 osób.
• W 2009 r. brytyjski kierowca Jenson Button i zespół Brawn GP zdobyli tytuły mistrzów świata Formuły 1.
• W 2009 r. w Budapeszcie odsłonięty został pierwszy na Węgrzech pomnik królowej Polski św. Jadwigi Andegaweńskiej.
• W 2011 r. Garry Conille został premierem Haiti.
• W 2011 r. izraelski żołnierz Gilad Szalit, porwany 5 lat wcześniej przez Palestyńczyków, uwolniony został w zamian za wypuszczenie z izraelskich więzień 1027 Palestyńczyków, m.in. członków Hamasu.