8 LISTOPADA W HISTORII

8 listopada w Polsce:

• W 1144 r. konsekrowana została katedra w Płocku (woj. mazowieckie).
• W 1292 r. król Czech i książę krakowski Wacław II wydał przywilej lokacyjny dla Nowego Sącza (woj. małopolskie).
• W 1309 r. mieszkańcy w odwecie za złe traktowanie i wyzysk spalili miejscowy dwór we wsi Mochy (woj. wielkopolskie). Na tle tych wydarzeń osnuta jest powieść Teodora Parnickiego pt. Tylko Beatrycze z 1962 r.
• W 1412 r. zawarty został tzw. zastaw spiski.

• W 1632 r. Sejm elekcyjny wybrał na króla Polski Władysława IV Wazę.
• W 1655 r. podczas IV wojny polsko-rosyjskiej, wojska rosyjsko-kozackie po otrzymaniu okupu zakończyły oblężenie Lwowa (Kresy Wschodnie).
• W 1828 r. pisarz Aleksander Fredro poślubił Zzię Jabłonowską.
• W 1863 r. podczas Powstania styczniowego, oddział ppłka Jana Rudowskiego rozbroił rosyjską załogę w Szydłowcu (woj. mazowieckie).
• W 1864 r. rosyjski cesarz Aleksander II Romanow wydał ukaz kasacyjny, na mocy którego spośród 155 klasztorów męskich z 1635 zakonnikami i 42 klasztorów żeńskich do likwidacji przeznaczonych zostało 110 klasztorów męskich i 4 żeńskie, z tego 39 za udział w Powstaniu styczniowym, a 71 z powodu niewielkiej liczby zakonników.
• W 1884 r. ur. się Marian Szydłowski, inżynier górnictwa, minister przemysłu i handlu, poseł na Sejm I i II kadencji II RP, wiceprzewodniczący Zarządu Centralnego Związku Przemysłu Polskiego, założyciel Unii Narodowo-Państwowej, radca Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie (woj. mazowieckie).
• W 1885 r. ur. się Marcin Rożek, Powstaniec Wielkopolski, rzeźbiarz, malarz, przesor Szkoły Sztuk Zdobniczych w Poznaniu, zginął w niemieckim obozie KL Auschwitz w 1944 r.
• W 1894 r. ur. się Stefan Kwiatkowski, komandor podporucznik Polskiej Marynarki Wojennej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, odznaczony Orderem Virtuti Militari. Zginął pierwszego dnia II wojny światowej na pokładzie dowodzonego przez siebie stawiacza min „Gryf”.
• W 1906 r. Organizacja Bojowa PPS pod dowództwem Józefa Mireckiego ps. „Montwiłł” dokonała na stacji w Rogowie (woj. łódzkie) napadu na pociąg z konwojem pocztowym przewożącym pieniądze i papiery wartościowe.
• W 1907 r. ur. się Augustyn Suski ps. „Stefan Brus”, poeta i działacz ruchu ludowego, pedagog, założyciel konspiracyjnej Konfederacji Tatrzańskiej, zginął w niemieckim obozie KL Auschwitz w 1942 r.

• W 1913 r. ur. się Florian Edmund Adrian vel Franciszek Akrunowicz vel Edmund Neuman vel Czesław Wawerski, ps. „Libra”, zicer lotnictwa w Wojska Polskiego II RP, pilot dywizjonu 300 Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, kierownik referatu informacyjno-wywiadowczego Wydziału Lotniczego Oddziału III Sztabu Komendy Głównej Armii Krajowej, kierownik referatu lotniczego Sztabu Okręgu Armii Krajowej Kielce (woj. świętokrzyskie), zamordowany przez Niemców w 1944 r.
• W 1914 r. podczas I w.ś. zwycięstwem wojsk rosyjskich nad niemiecko-austro-węgierskimi zakończyła się bitwa pod Warszawą i Iwangorodem (Dęblin, woj. lubelskie).
• W 1918 r. w Zagłębiu Dąbrowskim utworzone zostały Rady Delegatów Robotniczych.
• W 1921 r. ur. się Adam Andrzej Michał Krasiński vel Adam Zawadzki vel Adam Kmieć, ps. „Inkus”, podporucznik kawalerii Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, cichociemny, zginął w sowieckim łagrze w 1945 r.
• W 1921 r. ur. się Krystyna Stanisława Ciechomska-Wolamin z domu Drapińska, aktorka filmowa i teatralna. Była siostrą bliźniaczką aktorki Barbary Drapińskiej.
• W 1921 r. ur. się Barbara Drapińska, aktorka filmowa i teatralna. Była siostrą bliźniaczką aktorki Krystyny Ciechomskiej.
• W 1923 r. ur. się Jerzy Stanisław Woźniak ps. „Żmija”, żołnierz Armii Krajowej, NIE i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, członek Delegatury Zagranicznej Zrzeszenia WiN, lekarz, więzień polityczny PRL, założyciel  Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
• W 1926 r. ur. się Bogdan Baer, aktor teatralny, filmowy, radiowy i telewizyjny, reżyser teatralny.
• W 1928 r. Plac Saski w Warszawie (woj. mazowieckie) przemianowany został na Plac Józefa Piłsudskiego.
• W 1939 r. Niemcy rozstrzelali 12 osób w Zbrudzewie (woj. wielkopolskie).
• W 1975 r. 5 górników zginęło w kopalni KWK „Mysłowice” (woj. śląskie).

• W 1981 r. odbyło się referendum lokalne w sprawie odłączenia Sławkowa od Dąbrowy Górniczej (woj. śląskie).
• W 1984 r. ukazał się pierwszy numer wydawanego w tzw. drugim obiegu tygodnika „Przegląd Wiadomości Agencyjnych”.
• W 1991 r. odbył się VI Kongres Bractw Kurkowych RP.
• W 2006 r. do Polski przyleciały pierwsze dwa samoloty myśliwskie F-16 zakupione od USA.
• W 2006 r. WIG20 po raz pierwszy w historii Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (woj. mazowieckie) przekroczył granicę 50.000 punktów.
• W 2010 r. w zderzeniu pociągów towarowych w Białymstoku (woj. podlaskie) doszło do pożaru i wybuchu cystern z paliwem.
• W 2011 r. odbyły się pierwsze posiedzenia Sejmu VII kadencji i Senatu VIII kadencji.
• W 2016 r. w Dolinie Szwajcarskiej w Warszawie (woj. mazowieckie) odsłonięty został pomnik Henryka Sławika i Józsefa Antalla seniora dwóch, którzy uratowali ok. 5000 Żydów podczas II wojny światowej.

8 listopada na świecie:

• W 63 p.n.e. r. konsul rzymski Cyceron zdemaskował spisek Katyliny podczas przemówienia w senacie.
• W 30 r. ur. się Nerwa, cesarz rzymski.
• W 641 r. Aleksandria (Egipt) zdobyta została przez wojska arabskie.
• W 749 r. Abu al-Abbas as-Saffah został pierwszym kalifem z rodu Abbasydów.
• W 960 r. wojska bizantyńskie pokonały siły emiratu Aleppo w bitwie pod Andrassos (Syria).
• W 1047 r. Benedykt IX po raz trzeci rozpoczął sprawowanie urzędu papieskiego.
• W 1226 r. Ludwik IX Święty został królem Francji.
• W 1414 r. Zygmunt Luksemburski koronował się na króla Niemiec w Akwizgranie (Niemcy).

• W 1519 r. Hernán Cortés zdobył stolicę państwa Azteków Tenochtitlán (Meksyk), od tego czasu miasto nazywane jest Mexico City.
• W 1520 r. podczas tzw. łaźni sztokholmskiej, po zdobyciu Sztokholmu (Szwecja) przez wojska króla Danii Chrystiana II Oldenburga i koronowaniu się przez niego na króla Szwecji, sąd kościelny wbrew obietnicy amnestii, skazał na karę śmierci za rzekomą herezję 82 szwedzkich magnatów.
• W 1563 r. ur. się Henryk II Dobry, książę Lotaryngii i Baru.
• W 1572 r. ur. się Jan Zygmunt Hohenzollern, margrabia-elektor Brandenburgii, książę pruski.
• W 1576 r. w Holandii podpisany został układ pokojowy tzw. Pacyfikacja Gandawska.
• W 1602 r. na Uniwersytecie Oksfordzkim (Wielka Brytania) otwarta została Biblioteka Bodlejańska.
• W 1620 r. podczas wojny trzydziestoletniej, decydujące zwycięstwo odniosły wojska habsburskie nad czeskimi w bitwie na Białej Górze (Czechy).
• W 1622 r. ur. się Karol X Gustaw, król Szwecji.
• W 1658 r. podczas II wojny północnej, zwycięstwo odniosła flota holenderska nad szwedzką w bitwie morskiej w Sundzie (Dania, Szwecja).
• W 1671 r. Dionizy IV Muzułmanin został ekumenicznym patriarchą Konstantynopola (obecne Stambuł, Turcja).
• W 1672 r. w Kłajpedzie (Litwa) ścięty został pułkownik polskich wojsk koronnych Krystian Kalkstein-Stoliński. Był jednym z przywódców opozycji antyelektorskiej w Prusach Książęcych i rzecznikiem ich zespolenia z Polską. Został wcześniej porwany z Polski przez agentów elektora brandenburskiego Fryderyka Wilhelma.
• W 1676 r. ur. się Ludwika Benedykta Burbon-Condé, księżniczka Condé i Enghien, księżna Maine.
• W 1685 r. elektor Brandenburgii Fryderyk Wilhelm I wydał edykt o udzieleniu azylu francuskim hugenotom.
• W 1715 r. ur. się Elżbieta Krystyna Braunschweig-Wolfenbüttel-Bevern, królowa Prus.
• W 1766 r. król Danii i Norwegii Chrystian VII Oldenburg poślubił Karolinę Matyldę Hanowerską.

• W 1768 r. ur. się Augusta Zzia Hanowerska, księżniczka Wielkiej Brytanii i Irlandii, księżniczka Hanoweru, księżniczka Brunswick-Lüneburg.
• W 1772 r. podczas V wojny rosyjsko-tureckiej, zwycięstwo odniosła flota rosyjska w bitwie morskiej pod Patras (Grecja).
• W 1777 r. ur. się Dezyderia Clary-Bernadotte, królowa Szwecji.
• W 1793 r. w dawnym pałacu królewskim Luwr w Paryżu (Francja) otwarte zostało muzeum.
• W 1798 r. John Fearn odkrył wyspę Nauru na Pacyfiku.
• W 1830 r. Ferdynand II Burbon został królem Obojga Sycylii.
• W 1847 r. ur. się Jean Casimir-Périer, francuski polityk, prezydent Francji.
• W 1853 r. brytyjski astronom John Russell Hind odkrył planetoidę (27) Euterpe.
• W 1861 r. podczas wojny secesyjnej w USA, miał miejsce tzw. incydent Trent.
• W 1866 r. ur. się Herbert Austin, brytyjski pionier motoryzacji, założyciel firmy Austin Motor Company.
• W 1887 r. Emil Berliner, amerykański przemysłowiec i wynalazca pochodzenia niemiecko-żydowskiego opatentował gramzon.
• W 1889 r. Montana jako 41. stan dołączyła do Unii (USA).
• W 1890 r. zawarty został konkordat między Ekwadorem a Stolicą Apostolską.
• W 1892 r. anarchista Émile Henry dokonał zamachu bombowego na jeden z komisariatów policji w Paryżu (Francja), zginęło 5 osób.
• W 1892 r. były prezydent USA Grover Cleveland pokonał w wyborach sprawującego urząd Benjamina Harrisona.
• W 1892 r. wykonany został ostatni wyrok śmierci w Danii.
• W 1893 r. ur. się Rama VII, król Tajlandii.
• W 1895 r. Wilhelm Röntgen rozpoczął obserwację promieniowania rentgenowskiego tzw. promieni X.

• W 1898 r. Aritomo Yamagata po raz drugi został premierem Japonii.
• W 1898 r. francuski astronom Auguste Charlois odkrył planetoidę (438) Zeuxo.
• W 1900 r. Japończycy zwodowali pancernik „Mikasa”.
• W 1912 r. podczas I wojna bałkańskiej, wojska greckie zdobyły Saloniki (Grecja).
• W 1917 r. podczas Rewolucji październikowej władzę w Rosji przejęła Rada Komisarzy Ludowych, której przewodniczył Włodzimierz Lenin. Lew Trocki został ministrem spraw zagranicznych, a Józef Stalin komisarzem do spraw narodowości.
• W 1918 r. Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali zwolnieni z twierdzy w Magdeburgu (Niemcy).
• W 1923 r. Adolf Hitler i Erich Ludendorff rozpoczęli tzw. pucz monachijski.
• W 1926 r. w Nikozji (Cypr) założony został klub piłkarski APOEL FC.
• W 1930 r. papież Pius XI przyjął na prywatnej audiencji nuncjusza apostolskiego w Polsce Francesco Marmaggiego.
• W 1931 r. Hans-Thilo Schmidt przekazał Francuzom dokumentację wojskowej wersji Enigmy.
• W 1932 r. Franklin Delano Roosevelt wygrał wybory prezydenckie w USA.
• W 1933 r. w Kabulu (Afganistan) zastrzelony został król Afganistanu Mohammad Nader Szah. Nowym królem został jego syn Mohammad Zaher Szah.
• W 1934 r. Pierre-Étienne Flandin został premierem Francji.
• W 1935 r. odbyła się premiera filmu przygodowego pt. Bunt na Bounty w reżyserii Franka Lloyda.
• W 1936 r. podczas hiszpańskiej wojny domowej, republikanie rozstrzelali w miejscowości Paracuellos de Jarama 2800-5000 więźniów ewakuowanych z Madrytu (Hiszpania).
• W 1939 r. w Piwnicy Mieszczańskiej w Monachium (Niemcy) miał miejsce nieudany zamach bombowy na Adolfa Hitlera, przygotowany przez stolarza Georga Elsera.
• W 1940 r. odbyła się premiera filmu przygodowego pt. Znak Zorro w reżyserii Roubena Mamouliana.
• W 1940 r. podczas wojny grecko-włoskiej, zwycięstwo odniosły wojska greckie w bitwie o Elaia-Kalamas (Grecja).

• W 1941 r. Niemcy rozpoczęli likwidację getta w Dyneburgu (Łotwa).
• W 1941 r. założona została Komunistyczna Partia Albanii.
• W 1942 r. podczas II w.ś. wojska brytyjskie i amerykańskie wylądowały w Maroku i Algierii w ramach tzw. operacji „Torch”.
• W 1944 r. podczas II w.ś. zwycięstwo odniosły wojska alianckie w bitwie o Skaldę (Holandia).
• W 1946 r. ur. się Roy Wood, brytyjski muzyk, wokalista, kompozytor, członek zespołów The Move i Electric Light Orchestra.
• W 1948 r. 8 osób zginęło, w tym 6 zawodników reprezentacji Czechosłowacji hokeju na lodzie, w katastrzie lotniczej nad kanałem La Manche (Wielka Brytania, Francja).
• W 1949 r. Francja przyznała autonomię Kambodży.
• W 1950 r. podczas wojny koreańskiej, w pierwszym w historii pojedynku między myśliwcami odrzutowymi chiński MiG-15 zestrzelił amerykańskiego Lockheed F-80.
• W 1954 r. ur. się Rickie Lee Jones, amerykańska piosenkarka, autorka tekstów.
• W 1956 r. odkryta została Kometa Arenda-Rolanda, jedna z najjaśniejszych w XX wieku.
• W 1960 r. John F. Kennedy wygrał wybory prezydenckie w USA.
• W 1960 r. Argentynka Norma Gladys Cappagli zdobyła tytuł Miss World w Londynie (Wielka Brytania).
• W 1961 r. 77 osób zginęło, a 2 zostały ranne w katastrzie należącego do Imperial Airlines samolotu Lockheed Constellation w Richmond w stanie Wirginia (USA).
• W 1962 r odbyła się premiera filmu przygodowego pt. Bunt na Bounty w reżyserii Lewisa Milestone’a.
• W 1963 r. Jeorjos Papandreu został po raz drugi premierem Grecji.
• W 1965 r. 58 osób zginęło, a 4 zostały ranne w katastrzie należącego do American Airlines Boeinga 727 na lotnisku w Cincinnati w stanie Ohio (USA).
• W 1965 r. utworzone zostały Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego.

• W 1965 r. w Wielkiej Brytanii zniesiona została kara śmierci.
• W 1966 r. ur. się Gordon Ramsay, szkocki kucharz, restaurator, autor książek kucharskich, gwiazda programów telewizyjnych.
• W 1968 r. amerykańska NASA wystrzeliła sondę kosmiczną Pioneer 9.
• W 1968 r. przyjęta została tzw. Konwencja wiedeńska o ruchu drogowym.
• W 1971 r. ukazał się album pt. Led Zeppelin IV z niewydanym nigdy na singlu utworem Stairway to Heaven brytyjskiej grupy Led Zeppelin.
• W 1974 r. ukazał się album pt. Sheer Heart Attack brytyjskiej grupy Queen.
• W 1982 r. ponad 90% głosujących w referendum obywateli Turcji opowiedziało się za przyjęciem nowej konstytucji i tym samym zgodziło się na przedłużenie o kolejne 7 lat sprawowania władzy prezydenckiej przez szefa rządu wojskowego Kenana Evrena.
• W 1983 r. 130 osób zginęło w katastrzie należącego do TAAG Angola Airlines Boeinga 737-200 w Angoli.
• W 1984 r. rozpoczęła się amerykańska misja STS-51-A wahadłowca Discovery.
• W 1987 r. podczas obchodów brytyjskiego Dnia Pamięci w Enniskillen (Irlandia) wybuchła bomba podłożona przez irlandzką IRA, zginęło 11 osób.
• W 1988 r. George H.W. Bush wygrał wybory prezydenckie w USA.
• W 1989 r. w Jordanii przeprowadzone zostały pierwsze od 1967 r. wybory parlamentarne.
• W 1991 r. Filip Dimitrow został premierem Bułgarii.
• W 1996 r. odbyła się premiera thrillera pt. Okup w reżyserii Rona Howarda.
• W 1999 r. odbyła się premiera filmu sensacyjnego pt. Świat to za mało w reżyserii Michaela Apteda.
• W 1999 r. Senegalczyk Lamine Diack został wybrany na przewodniczącego Międzynarodowego Stowarzyszenia Federacji Lekkoatletycznych (IAAF).
• W 2000 r. w Tokio (Japonia) aresztowana została Fusako Shigenobu, przywódczyni organizacji terrorystycznej Japońska Czerwona Armia.

• W 2001 r. w Wietnamie utworzony został Park Narodowy Pù Mát.2003 r.
• W 2003 r. 17 osób zginęło, a ponad 120 zostało rannych w zamachu bombowym w dzielnicy zamieszkanej przez zagranicznych pracowników w stolicy Arabii Saudyjskiej Rijadzie.
• W 2004 r. Rosjanie wystrzelili pierwszą rakietę nośną Sojuz 2 z Kosmodromu Plesieck (Rosja).
• W 2005 r. Ellen Johnson-Sirleaf zwyciężyła w II turze wyborów prezydenckich w Liberii.
• W 2005 r. w Australii policja zatrzymała 16 osób oskarżonych o przygotowywanie ataku terrorystycznego. Znaleziona została broń i środki chemiczne służące do produkcji bomb podobnych do tych, które zostały użyte w zamachach w Londynie (WIelka Brytania) w lipcu 2005 r.
• W 2006 r. 42 żołnierzy zginęło, a 20 zostało rannych w zamachu bombowym przeprowadzonym przez ekstremistów islamskich w Dargai (Pakistan).
• W 2011 r. oddana została do użytku pierwsza nitka Gazociągu Północnego.
• W 2013 r. Tajfun Haiyan uderzył w Filipiny.
• W 2016 r. Donald Trump wygrał wybory prezydenckie w USA.
• W 2019 r. Aristides Gomes został po raz trzeci premierem Gwinei Bissau.
• W 2020 r. Luis Arce został prezydentem Boliwii.