6 LUTEGO W HISTORII

6 lutego w Polsce:

• W 1504 r. miasto Wrocław (woj. dolnośląskie) i wrocławska kapituła katedralna zawarły tzw. układ kolowratski.
• W 1633 r. Władysław IV Waza został koronowany na króla Polski w katedrze na Wawelu w Krakowie (woj. małopolskie).
• W 1687 r. założone zostało Wyższe Seminarium Duchowne w Przemyślu (woj. podkarpackie).
• W 1740 r. ur. się Justynian Niemirowicz-Szczytt, szlachcic, polityk.
• W 1863 r. rozpoczęła się największa podczas Powstania Styczniowego bitwa pod Siemiatyczami (woj. podlaskie).

• W 1884 r. ur. się Jerzy Leszczyński, aktor teatralny i filmowy, reżyser.
• W 1897 r. zainaugurował działalność Teatr Zagłębia w Sosnowcu (woj. śląskie).
• W 1888 r. ur. się Romuald Gutt, architekt, przedstawiciel modernizmu, przesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Politechniki Warszawskiej (woj. mazowieckie). Projektant wielu budowli okresu międzywojennego.
• W 1902 r. ur. się Władysław Sebyła, poeta, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego II RP. Zamordowany przez Sowietów w Charkowie (ZSRR) w 1940 r.
• W 1902 r. w Teatrze Miejskim we Lwowie (woj. lwowskie, Kresy Wschodnie) odbyła się polska premiera opery pt. Holender tułacz autorstwa Richarda Wagnera.
• W 1906 r. ur. się Jadwiga Korczakowska z d. Kwiecińska, pisarka, poetka, autorka wierszy, opowiadań i książek dla dzieci.
• W 1906 r. założony został Polski Komitet do Zwalczania Raka.
• W 1910 r. ur. się Roman Czerniawski, major dyplomowany pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari, mianowany podpułkownikiem przez władze II RP na uchodźstwie, minister w trzech kolejnych rządach Kazimierza Sabbata. Potrójny agent wywiadu, który oszukał Hitlera.
• W 1915 r. ur. się Józef Czuma vel Józef Gaweł vel Zygmunt Krokowski ps. „Krótki”, porucznik Wojska Polskiego II RP i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, zicer Kedywu KG Armii Krajowej. Zamordowany przez Niemców w 1944 r.
• W 1915 r. ur. się Danuta Szaflarska właśc. Zzia Danuta Szaflarska ps. „Młynarzówna”, żołnierz Armii Krajowej, Powstaniec Warszawski, aktorka filmowa i teatralna.

• W 1922 r. ur. się Witold Kieżun ps. „Wypad”, żołnierz Armii Krajowej, Powstaniec Warszawski, ekonomista, teoretyk zarządzania, wykładowca akademicki. Odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari. W 2014 r. oskarżony o współpracę z SB jako TW „Tamiza”.
• W 1925 r. ur. się Stanisław Sadkowski ps. „Stefan Czarny”, plutonowy podchorąży Armii Krajowej, dowódca drużyny w II plutonie szturmowym kompanii „Maciek” batalionu Zośka AK, Powstaniec Warszawski. Zginął w Powstaniu.
• W 1926 r. ur. się Władysław Skwarc ps. „Krzew”, żołnierz Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych. Zamordowany przez komunistów w 1946 r.
• W 1928 r. założony został Związek Pionierów Kolonialnych.
• W 1936 r. ur. się Jerzy Dukay, znany również jako Jerzy Dukaj, aktor teatralny i filmowy.
• W 1937 r. ur. się Wiesław Ochman, śpiewak operowy, tenor.
• W 1939 r. ur. się Aleksandra Górska, aktorka teatralna i filmowa, przesor sztuk teatralnych.
• W 1940 r. podczas II w.ś. Niemcy przedstawili tzw. plan Pabsta, plan przewidujący 10-krotne zmniejszenie i przebudowę Warszawy (woj. mazowieckie).
• W 1943 r. podczas II w.ś. Niemcy odkryli skład broni i tajną drukarnię należące do Narodowych Sił Zbrojnych w zicynie kamienicy przy ul. Długiej 44/46 w Warszawie (woj. mazowieckie). W wyniku strzelaniny zginęło kilku żołnierzy NSZ i kilku niemieckich policjantów. 80 konspiratorów i mieszkańców kamienicy zostało aresztowanych, a następnie kobiety deportowane zostały do obozu koncentracyjnego na Majdanku (woj. lubelskie). Mężczyźni rozstrzelani zostali 12 lutego w Lasach Chojnowskich pod Warszawą (woj. mazowieckie).
• W 1945 r. podczas II w.ś. sowiecka Armia Czerwona zajęła Kunowice (woj. lubuskie).
• W 1945 r. podczas II w.ś. ukazało się pierwsze wydanie górnośląskiego pt. „Dziennik Zachodni”.

• W 1945 r. podczas II w.ś. w ramach tzw. operacji pomorskiej zwycięstwo odniosły wojska polskie w bitwie o Nadarzyce (woj. wielkopolskie).
• W 1947 r. komunista Józef Cyrankiewicz został premierem Polski ludowej.
• W 1948 r. ur. się Janusz Koman, muzyk, klawiszowiec, kompozytor, aranżer, dyrygent.
• W 1949 r. ur. się Józef Lipień, zapaśnik, Mistrz Świata, olimpijczyk.
• W 1951 r. ur. się Halina Rasiakówna właśc. Halina Rasiak-Lulek, aktorka teatralna, telewizyjna i filmowa.
• W 1956 r. wyemitowany został premierowy spektakl telewizyjnego Teatru Sensacji.
• W 1960 r. ur. się Rafał Żabiński, aktor teatralny i filmowy.
• W 1964 r. MON udostępniło na potrzeby przyszłego lotniska cywilnego części około 10 ha terenu lotniska wojskowego w Balicach pod Krakowem (woj. małopolskie).
• W 1966 r. ur. się Sławomir Drabik, żużlowiec, wielokrotny medalista mistrzostw Polski, Europy i świata.
• W 1968 r. satyryk Janusz Szpotański skazany został przez komunistów na trzy lata więzienia „za rozpowszechnianie informacji szkodliwych dla interesów państwa”.
• W 1969 r. ur. się Paweł Tucholski, aktor teatralny, dubbingowy i filmowy.
• W 1969 r. lekarz ortopeda Wiktor Dega został pierwszym kawalerem tzw. Orderu Uśmiechu.
• W 1971 r. rozpoczęło się VIII Plenum komunistycznej KC PZPR poświęcone ocenie wydarzeń grudniowych.
• W 1975 r. odbyła się premiera 1. odcinka serialu telewizyjnego pt. Karino w reżyserii Jana Batorego.
• W 1976 r. komunistyczne władze wydały rozporządzenie o możliwości zakładania tzw. „firm polonijnych”.

• W 1979 r. ur. się Tomasz Struszczyk, wokalista, członek zespołów Turbo, Pathology i Flashback.
• W 1989 r. rozpoczęły się obrady tzw. Okrągłego Stołu, które trwały do 5 kwietnia.
• W 1990 r. we Wrocławiu (woj. dolnośląskie) uruchomiona została komercyjna stacja telewizyjna PTV Echo. Była to pierwsza niepubliczna telewizja w krajach postkomunistycznych.
• W 1997 r. Sejm RP przyjął ustawę o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, powołując 16 regionalnych Kas Chorych.
• W 2002 r. 10 górników zginęło w katastrzie w kopalni KWK „Jas-Mos” w Jastrzębiu Zdroju (woj. śląskie).
• W 2004 r. odbyła się premiera filmu pt. Symetria w reżyserii Konrada Niewolskiego.

6 lutego na świecie:

• W 337 r. Juliusz I został wybrany papieżem.
• W 590 r. obalony został władca Persji Hormizd IV.
• W 806 r. cesarz Karol Wielki wydał dokument pt. Divisio Regnorum, w którym podzielił swoje imperium między synów: Ludwika I Pobożnego, Karola Młodszego i Pepina Longobardzkiego. Z powodu przedwczesnej śmierci dwóch ostatnich nie wszedł on w życie.
• W 885 r. ur. się Daigo, cesarz Japonii.
• W 1582 r. podczas I wojny polsko-rosyjskiej, wojska polskie pod wodzą Stefana Batorego zakończyły nieudane oblężenie Pskowa (Rosja).
• W 1605 r. ur. się Bernard z Corleone, włoski kapucyn, święty.
• W 1611 r. ur. się Chongzhen, cesarz Chin.

• W 1643 r. holenderski żeglarz Abel Tasman odkrył archipelag Fidżi.
• W 1663 r. w Anglii rozpoczęto bicie tzw. złotej gwinei.
• W 1664 r. ur. się Mustafa II, sułtan Imperium Osmańskiego.
• W 1665 r. ur. się Anna Stuart, królowa Anglii i Szkocji, następnie królowa Wielkiej Brytanii i Irlandii.
• W 1685 r. Jakub II Stuart został królem Anglii i Szkocji.
• W 1695 r. Mustafa II został sułtanem Imperium Osmańskiego.
• W 1732 r. ur. się Charles Lee, brytyjsko-polsko-amerykański dowódca wojskowy.
• W 1778 r. w Paryżu (Francja) podpisany został traktat o przymierzu francusko-amerykańskim, na mocy którego Francja przystąpiła do wojny o niepodległość USA.
• W 1787 r. abp Inácio de São Caetano został generalnym inkwizytorem Portugalii.
• W 1788 r. Massachusetts jako 6. stan przystąpił do Unii (USA).
• W 1795 r. Burowie utworzyli w południowej Afryce Republikę Graaff Reinet.
• W 1813 r. w teatrze Teatro La Fenice w Wenecji (Włochy) odbyła się premiera opery pt. Tankred autorstwa Gioacchina Rossiniego.
• W 1819 r. brytyjczycy założyli pierwszą osadę handlową w Singapurze.
• W 1832 r. amerykańska fregata USS „Potomac” ostrzelała wioskę Quallah Batoo na Sumatrze (Indonezja) w odwecie za zamordowanie załogi amerykańskiego statku kupieckiego.
• W 1838 r. Burski polityk i wojskowy, jeden z przywódców Wielkiego Treku Pieter Retief oraz jego stuosobowa świta zostali zamordowani przez Zulusów w prowincji Natal (Republika Natalu).
• W 1840 r. rząd brytyjski podpisał z plemionami maoryskimi tzw. traktat z Waitangi, który zagwarantował im własność ziemi w zamian za uznanie władzy brytyjskiej w Nowej Zelandii.
• W 1850 r. miała miejsce erupcja Wezuwiusza (Włochy).

• W 1862 r. podczas wojny secesyjnej w USA, zwycięstwo odniosły wojska Unii w bitwie o Fort Henry.
• W 1875 r. w Cesarstwie Niemieckim przyjęta została ustawa o obowiązku rejestracji stanu cywilnego i zawierania małżeństw cywilnych.
• W 1880 r. austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (212) Medea.
• W 1886 r. niemiecki chemik Clemens Winkler odkrył pierwiastek chemiczny german.
• W 1888 r. Gillis Bildt został premierem Szwecji.
• W 1891 r. Antonio Starabba został premierem Włoch.
• W 1894 r. w Czechach ur. się Maria Czapska ps. „Dorota Obuchowicz”, „Maria Strzałkowska”, „Dorota Thun”, polska historyczka literatury, eseistka, autorka wspomnień. W czasie II w.ś. działała w organizacji Żegota, pomagała Żydom.
• W 1901 r. w Rosji ur. się Wanda Prażmowska-Ivánka ps. „Teresa”, polska działaczka niepodległościowa i społeczna, instruktorka harcerska, harcmistrzyni, założycielka ogrodów jordanowskich, jedna z organizatorek Pomocy Żołnierzowi (Armia Krajowa) w czasie II w.ś. Powstaniec Warszawski. Zginęła w Powstaniu.
• W 1904 r. dwa dni przed wybuchem wojny między oboma krajami Japonia zerwała stosunki dyplomatyczne z Rosją.
• W 1910 r. założone zostały węgierskie kluby piłkarskie: FC Tatabánya i Diósgyőri VTK Miszkolc.
• W 1911 r. ur. się Ronald Reagan, amerykański aktor, polityk, gubernator Kalifornii i 40. prezydent USA.
• W 1917 r. ur. się Zsa Zsa Gabor, właśc. Sári Gábor, węgierska aktorka filmowa słynąca w Hollywood. Zmarła w 2016 r.
• W 1919 r. powstała Republika Weimarska.

• W 1921 r. naczelnik II RP Józef Piłsudski przybył do Verdun (Francja) i udekorował miasto Krzyżem Virtuti Militari.
• W 1921 r. w Białoruskiej SRR wydany został dekret nadający status języków państwowych białoruskiemu, hebrajskiemu, jidysz, polskiemu i rosyjskiemu.
• W 1922 r. António Maria da Silva został po raz drugi premierem Portugalii.
• W 1922 r. kardynał Achille Ratti został wybrany papieżem i przyjął imię Pius XI.
• W 1922 r. podpisany został tzw. traktat waszyngtoński ograniczający zbrojenia morskie.
• W 1922 r. w rosyjska tajna policja polityczna Czeka została zastąpiona przez GPU.
• W 1934 r. w Paryżu (Francja) doszło do masowych demonstracji opozycji monarchistyczno-nacjonalistycznej przeciwko rządom Kartelu Lewicy, zakończonych rozruchami i walkami z policją, incydent nazwano kryzysem 6 lutego.
• W 1936 r. w Garmisch-Partenkirchen (Niemcy) rozpoczęły się IV Zimowe Igrzyska Olimpijskie.
• W 1942 r. Mustafa an-Nahhas został po raz czwarty premierem Egiptu.
• W 1942 r. podczas II w.ś. rozpoczęła się bitwa o Sumatrę.
• W 1945 r. ur. się Bob Marley, jamajski muzyk, wokalista, kompozytor, legenda reggae.
• W 1945 r. podczas II w.ś. Państwowy Komitet Obrony ZSRR wydał dekret o internowaniu wszystkich Niemców od 17 do 50 roku życia.
• W 1946 r. węgierski fizyk Zoltán Bay po raz pierwszy odebrał echo radarowe Księżyca, dając tym początek astronomii radarowej.
• W 1947 r. Australia, Francja, Holandia, Nowa Zelandia, USA i Wielka Brytania podpisały w Canberze (Australia) porozumienie o utworzeniu Komisji Południowego Pacyfiku.
• W 1950 r. ur. się Natalie Cole, amerykańska piosenkarka, autorka tekstów, aktorka.

• W 1951 r. 85 osób zginęło, a ok. 500 zostało rannych w katastrzie kolejowej koło Woodbridge w stanie New Jersey (USA).
• W 1951 r. na poligonie w Nevadzie (USA) przeprowadzony został próbny wybuch jądrowy o sile 22 kiloton.
• W 1952 r. VI Elżbieta II została królową Wielkiej Brytanii po śmierci ojca Jerzego.
• W 1958 r. 23 osoby zginęły, w tym 8 piłkarzy Manchester United w katastrzie samolotu pasażerskiego na lotnisku w Monachium (Niemcy).
• W 1959 r. inżynier amerykańskiego przedsiębiorstwa Texas Instruments Jack Kilby opatentował pierwszy układ scalony.
• W 1962 r. ur. się Axl Rose, właśc. William Bruce Bailey Jr., amerykański wokalista rockowy, autor tekstów, producent, muzyk, wokalista zespołu Guns N’ Roses.
• W 1964 r. ministrowie transportu Francji i Wielkiej Brytanii podjęli decyzję o budowie tunelu pod kanałem La Manche.
• W 1965 r. 87 osób zginęło w katastrzie samolotu Douglas DC-6 w Chile.
• W 1966 r. ur. się Rick Astley, brytyjski muzyk, piosenkarz, autor tekstów.
• W 1967 r. ukazało się pierwsze wydanie amerykańskiego czasopisma muzycznego pt. „Rolling Stone”.
• W 1968 r. sowiecka astronom Ludmiła Czernych odkryła planetoidę (1772) Gagarin.
• W 1968 r. w Grenoble (Francja) rozpoczęły się X Zimowe Igrzyska Olimpijskie.
• W 1969 r. należąca do Wielkiej Brytanii karaibska wyspa Anguilla ogłosiła się niepodległą republiką, co doprowadziło do brytyjskiej inwazji wojskowej 19 marca i przywrócenia stanu poprzedniego.
• W 1970 r. otwarty został stadion Estadio Rommel Fernández w mieście Panama (Panama).

• W 1970 r. 92 osoby zginęły w katastrzie sowieckiego samolotu samolot Ił-18V linii Aerzłot pod Samarkandą (Uzbekistan).
• W 1973 r. rozpoczęła się budowa wieży telewizyjnej CN Tower w Toronto (Kanada).
• W 1978 r. Ranasinghe Premadasa został premierem Sri Lanki.
• W 1979 r. 14 osób zginęło, a 17 zostało rannych w eksplozji pyłu mącznego w jednym z młynów w Bremie (Niemcy).
• W 1981 r. wybuchła wojna domowa w Ugandzie.
• W 1983 r. ekstradowany z Boliwii nazistowski zbrodniarz wojenny Klaus Barbie ps. „rzeźnik z Lyonu” został przewieziony do więzienia w Lyonie (Francja).
• W 1984 r. otwarta została brazylijska stacja antarktyczna Comandante Ferraz.
• W 1986 r. obalony został dyktator Haiti Jean-Claude Duvalier.
• W 1987 r. w Szwecji ustanowiona została Nagroda im. Olza Palmego.
• W 1988 r. w Szwecji założone zostało skrajnie prawicowe ugrupowanie Szwedzcy Demokraci.
• W 1991 r. zgodnie z kończącym wojnę domową w Libanie porozumieniem z Taif, oddziały armii libańskiej zostały po 13 latach rozmieszczone ponownie na południu kraju.
• W 1996 r. 189 osób, w tym 9 Polaków, zginęło w katastrzie tureckiego Boeinga 757-225, lecącego z Dominikany do Frankfurtu nad Menem (Niemcy).
• W 1996 r. ustanowiona została nowa flaga Etiopii.
• W 1998 r. Front Narodowego Wyzwolenia Korsyki dokonał udanego zamachu na prefekta wyspy Claude’a Érignaca.
• W 1999 r. rozpoczęła się konferencja w Rambouillet (Francja) zwołana w celu zakończenia wojny w Kosowie.

• W 2000 r. podczas II wojny czeczeńskiej, wojska rosyjskie zdobyły Grozny (Czeczenia).
• W 2000 r. Tarja Halonen jako pierwsza kobieta zwyciężyła w wyborach prezydenckich w Finlandii.
• W 2001 r. Ariel Szaron pokonał Ehuda Baraka w bezpośrednich wyborach premiera w Izraelu.
• W 2001 r. papież Jan Paweł II ustanowił św. Izydora z Sewilli patronem internautów i informatyków.
• W 2001 r. prom pasażerski „Gulangyu” jako pierwsza jednostka z kontynentu od czasu podziału Chin przypłynął do portu na Tajwanie.
• W 2002 r. w Brazylii ustanowiony został Order Narodowy Zasługi Naukowej.
• W 2004 r. w samobójczym zamachu bombowym w metrze w Moskwie (Rosja) zginęło 41 osób, a około 100 osób zostało rannych.
• W 2006 r. Stephen Harper został premierem Kanady.
• W 2008 r. miała miejsce erupcja wulkanu Tungurahua (Ekwador).
• W 2008 r. prezydent Włoch Giorgio Napolitano podpisał dekret o rozwiązaniu włoskiego parlamentu i wyznaczył przedterminowe wybory.
• W 2009 r. Nika Gilauri został premierem Gruzji.
• W 2009 r. podczas wojny domowej na Sri Lance, zwycięstwo odniosły wojska rządowe w bitwie pod Chalai.
• W 2011 r. Robert Kubica został ciężko ranny w wypadku na Rajdzie Ronde di Andora we Włoszech.
• W 2012 r. Sean Chen został premierem Tajwanu.
• W 2012 r. 105 osób zginęło w trzęsieniu ziemi z epicentrum w rejonie miasta Dumaguete na wyspie Negros (Filipiny).
• W 2013 r. 13 osób zginęło w trzęsieniu ziemi na Wyspach Salomona.
• W 2015 r. Al-Habib as-Sid został premierem Tunezji.
• W 2015 r. w Jemenie utworzona została Rada Rewolucyjna na czele z Muhammadem Alim al-Husim, która przejęła pełnię władzy w kraju.
• W 2016 r. 117 osób zginęło, a 550 zostało rannych w trzęsieniu ziemi w Kaohsiungu (Tajwan).
• W 2018 r. 17 osób zginęło, a 285 zostało rannych w trzęsieniu ziemi w Hualian (Tajwan).
• W 2020 r. w argentyńskiej stacji badawczej „Esperanza”, odnotowana została najwyższa temperatura w historii na Antarktydzie + 18,3°C.