1 CZERWCA W HISTORII

1 czerwca w Polsce:

• W 1235 r. Gubin (woj. lubuskie) otrzymał prawa miejskie.
• W 1345 r. podczas wojny polsko-czeskiej, król Polski Kazimierz III Wielki najechał księstwo raciborsko-opawskie.
• W 1496 r. król Jan I Olbracht wydał tzw. Statut piotrkowski.
• W 1639 r. miało miejsce obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne w północnej Polsce.
• W 1652 r. rozpoczęła się polsko-kozacka bitwa pod Batohem (Kresy Wschodnie).

• W 1656 r. podczas Potopu szwedzkiego, zwycięstwo odniosły wojska szwedzkie w bitwie pod Kcynią (woj. kujawsko-pomorskie).
• W 1692 r. konsekrowany został kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Nysie (woj. opolskie).
• W 1765 r. król Stanisław August Poniatowski powołał Komisję Dobrego Porządku dla Starej i Nowej Warszawy (woj. mazowieckie).
• W 1792 r. podczas wojny polsko-rosyjskiej, zdymisjonowany został naczelny wódz armii litewskiej książe Ludwik Wirtemberski, któremu udowodniono zdradę i działania na korzyść armii rosyjskiej.
• W 1809 r. podczas wojny polsko-austriackiej, Austriacy, zagrożeni przez zbliżające się wojska polskie, ewakuowali się z Warszawy (woj. mazowieckie).
• W 1838 r. w Królestwie Kongresowym ostatecznie wyczane zostały z obiegu monety bite według rewolucyjnych wzorów wprowadzonych w czasie Powstania Listopadowego.
• W 1859 r. oddana została do użytku linia kolejowa ze Stargardu do Koszalina (woj. zachodniopomorskie).
• W 1863 r. podczas Powstania styczniowego, między Małkinią (woj. mazowieckie) a Czyżewem (woj. podlaskie) dróżnik kolejowy dokonał sabotażu poprzez rozkręcenie szyn doprowadzając do katastrzy rosyjski pociąg, zginęło 20 zicerów i 600 żołnierzy.
• W 1888 r. uruchomiona została Kolej Miast Śląskich i Galicyjskich.
• W 1895 r. ur. się gen. Tadeusz Bór-Komorowski, generał Wojska Polskiego, Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych, Komendant Główny Armii Krajowej.
• W 1906 r. w Warszawie (woj. mazowieckie) założone zostało Polskie Towarzystwo Krajoznawcze.
• W 1912 r. w Krakowie (woj. małopolskie) otwarty został Hotel Francuski.

• W 1926 r. Ignacy Mościcki został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe na urząd prezydenta RP.
• W 1932 r. utworzony został Pieniński Park Narodowy.
• W 1937 r. ustanowiony został herb Krakowa (woj. małopolskie).
• W 1940 r. rozbita została przez Niemców działająca na Pomorzu konspiracyjna Rota.
• W 1943 r. w ramach represji za działalność partyzancką Niemcy zamordowali ok. 180 mieszkańców wsi Sochy na Zamojszczyźnie (woj. lubelskie) i 39 mieszkańców Bodzentyna (woj. świętokrzyskie).
• W 1944 r. ur. się Andrzej Rosiewicz, muzyk, piosenkarz, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów, choreograf, satyryk.
• W 1945 r. odbyła się uroczystość przekazania Kołobrzegu (woj. zachodniopomorskie) polskim komunistom.
• W 1946 r. Prezes Rady Ministrów wydał rozporządzenie zabraniające produkcji gatunków wędlin uznawanych za luksusowe.
• W 1950 r. ukazał się komunikat prasowy Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych o zrzuceniu przez amerykańskie samoloty u polskiego wybrzeża masowych ilości stonki ziemniaczanej, która rzekomo po wydostaniu się na brzeg miała się rozplenić po całej Polsce.
• W 1956 r. ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „Piłka Nożna”.
• W 1956 r. w Białymstoku (woj. podlaskie) otwarty został pierwszy w Polsce sklep samoobsługowy.
• W 1956 r. zlikwidowana została ówczesną 1 klasa w wagonach pasażerskich PKP, pozostałym dwóm klasom zmieniono oznaczenie, dawna klasa druga stała się pierwszą, a trzecia drugą.
• W 1966 r. założona została Wyższa Szkoła Inżynierska w Opolu (woj. opolskie), która przekształcona została w 1996 r. w Politechnikę Opolską.
• W 1967 r. ur się Artur Gadowski, wokalista, członek zespołu IRA.

• W 1969 r. odbyły się wybory do Sejmu i do Rad Narodowych.
• W 1981 r. odbyła się premiera filmu pt. Ciosy w reżyserii Gerarda Zalewskiego.
• W 1990 r. wyczany został ze służby trałowiec bazowy ORP „Dzik”.
• W 1991 r. rozpoczęła się czwarta pielgrzymka papieża Jana Pawła II do Polski.
• W 1994 r. po raz pierwszy zebrał się Sejm Dzieci i Młodzieży.
• W 1998 r. rozpoczęła działalność pierwsza polska platforma cyfrowa Wizja TV.
• W 2000 r. w telewizji Polsat wyemitowany został pierwszy odcinek teleturnieju pt. Życiowa szansa.
• W 2003 r. Donald Tusk został przewodniczącym Platformy Obywatelskiej.
• W 2004 r. utworzone zostało Archiwum Państwowe Dokumentacji Osobowej i Płacowej.
• W 2005 r. rozpoczęły nadawanie Antyradio i Akademickie Radio Kampus.
• W 2007 r. w ramach ćwiczeń ratowniczych podpalony został przeznaczony do wyburzenia wieżowiec Poltegor Centre we Wrocławiu (woj. dolnośląskie).
• W 2008 r. we wsi Izdebki (woj. podkarpackie) oddany został do użytku pierwszy obiekt sportowy wybudowany w ramach programu Orlik 2012.
• W 2010 r. opublikowane zostały stenogramy rozmów załogi samolotu rządowego Tu-154M, które zostały zarejestrowane tuż przed katastrzą w Smoleńsku (Rosja).
• W 2010 r. w Tychach (woj. śląskie) zakończona została produkcja Fiata 600 Seicento.
• W 2011 r. zarejestrowany został Ruch Palikota (obecnie Twój Ruch).
• W 2016 r. otwarte zostało Muzeum Domków dla Lalek w Warszawie (woj. mazowieckie).

1 czerwca na świecie:

• W 193 r. cesarz rzymski Didiusz Julianus został zamordowany przez pretorianów.
• W 1215 r. Czyngis-chan zdobył i spalił 350-tysięczny wówczas Pekin (Chiny).
• W 1252 r. Alfons X Mądry został królem Kastylii i Leónu.
• W 1283 r. król Neapolu i Sycylii Karol I Andegaweński i król Aragonii i Walencji Piotr III Wielki przybyli z rozmysłem o różnych godzinach na miejsce wyznaczonego pojedynku w Bordeaux (Francja), którego stawką miało być panowanie nad Sycylią (Włochy), po czym obaj ogłosili swoje zwycięstwo.
• W 1283 r. pod naciskiem stanów Albrecht I Habsburg, współrządzący dotychczas z młodszym bratem Rudolfem, został ogłoszony samodzielnym księciem Austrii.
• W 1479 r. założony został Uniwersytet Kopenhaski (Dania).
• W 1485 r. król Węgier Maciej Korwin zajął Wiedeń (Austria) i przeniósł tam swoją siedzibę.
• W 1533 r. Anna Boleyn, druga żona Henryka VIII Tudora, została koronowana na królową angielską.
• W 1606 r. Wasyl IV Szujski został koronowany na cara Rosji.
• W 1646 r. Brema (Niemcy) uzyskała status wolnego miasta Rzeszy.
• W 1648 r. w Moskwie (Rosja) wybuchło powstanie wywołane wprowadzeniem ujednoliconego podatku od soli.
• W 1676 r. podczas wojny skańskiej, zwycięstwo odniosła flota duńsko-holenderska nad szwedzką w bitwie pod Olandią (Szwecja).
• W 1677 r. podczas wojny skańskiej, zwycięstwo odniosła flota duńska nad szwedzką w bitwie pod Møn (Dania).

• W 1679 r. zwycięstwo odnieśli szkoccy powstańcy nad Anglikami w bitwie pod Drumclog (Szkocja).
• W 1774 r. rząd brytyjski nakazał zamknięcie portu w Bostonie (USA), do czasu aż mieszkańcy miasta zapłacą za wyrzucony do zatoki ładunek herbaty z trzech statków, co miało miejsce w czasie protestu społecznego z grudnia 1773 r. przeciwko polityce fiskalnej metropolii, nazwanego herbatką bostońską (ang. Boston Tea Party).
• W 1783 r. założone zostało miasto San José de Mayo (Urugwaj).
• W 1789 r. podczas wojny rosyjsko-szwedzkiej, szwedzka fregata „Venus” została zaatakowana i zdobyta w Christiansfjordzie (Norwegia) przez załogę 24-działowego kutra „Mierkurij”, a następnie wcielona do rosyjskiej Floty Bałtyckiej.
• W 1792 r. Kentucky jako 15. stan dołączyło do Unii (USA).
• W 1794 r. I koalicji antyfrancuskiej, zwycięstwo odniosła flota brytyjska nad francuską w drugiej bitwie pod Ushant (Francja).
• W 1796 r. Tennessee jako 16. stan dołączyło do Unii (USA).
• W 1798 r. podczas Rewolucji irlandzkiej, stoczona została bitwę pod Bunclody.
• W 1816 r. założony został Austriacki Bank Narodowy.
• W 1831 r. James Clark Ross odkrył położenie północnego bieguna magnetycznego.
• W 1862 r. podczas wojny secesyjnej w USA, zakończyła się nierozstrzygnięta bitwa pod siedmioma sosnami w czasie kampanii półwyspowej w Wirginii.
• W 1864 r. otwarta została pierwsza w Szwajcarii linia kolejowa Zurych-Zug.
• W 1866 r. Julius van Zuylen van Nijevelt został premierem Holandii.
• W 1878 r. rozpoczęła działalność Giełda Papierów Wartościowych w Tokio (Japonia).
• W 1880 r. uruchomiona została komunikacja tramwajowa we Dunkierce (Francja).

• W 1896 r. uruchomiona została komunikacja tramwajowa w Lugano (Szwajcaria).
• W 1899 r. na ulice Uścia nad Łabą (Czechy) wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne.
• W 1904 r. Okotoks w prowincji Alberta (Kanada) uzyskał prawa miejskie.
• W 1906 r. w Wielkim Księstwie Finlandii wprowadzone zostało prawo wyborcze dla kobiet.
• W 1907 r. w Sarmiento (Argentyna) odnotowana została najniższa w historii Ameryki Południowej temperatura –32,8 °C.
• W 1916 r. podczas I w.ś. zakończyła się nierozstrzygnięta bitwa jutlandzka między flotami Niemców i Brytyjczyków.
• W 1918 r. Gérard Cooreman został premierem Belgii.
• W 1920 r. założony został holenderski klub piłkarski FC Volendam.
• W 1921 r. w dwudniowych zamieszkach na tle rasowym w mieście Tulsa w stanie Oklahoma (USA) zginęło 36 osób, a ok. 800 zostało rannych.
• W 1922 r. utworzona został Królewska Policja Ulsteru (Irlandia).
• W 1922 r. w Moskwie (ZSRR) podpisany został układ pokojowy pomiędzy Rosją bolszewicką a Finlandią, który wyznaczył przebieg granicy po wojnie wygranej przez bolszewików.
• W 1926 ur. się Marilyn Monroe, amerykańska aktorka.
• W 1932 r. Franz von Papen został kanclerzem Niemiec.
• W 1935 r. Fernand Bouisson został premierem Francji.
• W 1939 r. Niemcy dokonali oblotu myśliwca Focke-Wulf Fw 190.
• W 1941 r. wraz z zajęciem przez Niemców Krety (Grecja) zakończyła się kampania bałkańska.

• W 1942 r. podczas II w.ś na Pacyfiku, w nocy z 31 maja na 1 czerwca 3 japońskie miniaturowe okręty podwodne sforsowały wejście do zatoki i podjęły próbę storpedowania okrętów kotwiczących w porcie w Sydney (Australia). W wyniku ataku zatopiony został hulk mieszkalny HMAS „Kuttabul” na którym zginęło 21 marynarzy, a 10 zostało rannych. Japończycy stracili 3 okręty podwodne (6 zabitych) i 2 hydroplany.
• W 1944 r. po podaniu się do dymisji Dobriego Bożiłowa nowym premierem Bułgarii został Iwan Bagrianow.
• W 1946 r. wykonany został wyrok śmierci na byłym faszystowskim dyktatorze Rumunii Ionie Antonescu.
• W 1949 r. utworzone zostały Libańskie Siły Powietrzne.
• W 1955 r. we Włoszech rozpoczęła się konferencja mesyńska.
• W 1956 r. odbyła się premiera thrillera Człowiek, który wiedział za dużo w reżyserii Alfreda Hitchcoka.
• W 1958 r. Charles de Gaulle został po raz trzeci premierem Francji.
• W 1959 r. 60 osób zginęło w katastrzie samolotu Curtiss C-46 Commando w Nikaragui.
• W 1962 r. wybuchł bunt robotników w Nowoczerkasku (ZSRR), który został krwawo stłumiony przez wojsko.
• W 1962 r. w Izraelu powieszony został nazistowski zbrodniarza Adolfa Eichmanna.
• W 1967 r. ukazał się album pt. Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band brytyjskiej grupy The Beatles.
• W 1969 r. we Francji odbyła się I tura przedterminowych wyborów prezydenckich. Do II tury przeszli: Georges Pompidou i Alain Poher.
• W 1970 r. odbył się ostatni kurs tramwaju w Uściu nad Łabą (Czechy).

• W 1970 r. Sowieci wystrzelili załogowy statek kosmiczny Sojuz 9.
• W 1972 r. prezydent Iraku Saddam Husajn rozpoczął proces nacjonalizacji zachodnich firm paliwowych, które do tej pory miały monopol w Iraku.
• W 1972 r. we Frankfurcie nad Menem (Niemcy) aresztowani zostali terroryści z Frakcji Czerwonej Armii: Andreas Baader, Holger Meins i Jan-Carl Raspe.
• W 1973 r. Grecja została ogłoszona republiką.
• W 1973 r. Honduras Brytyjski zmienił nazwę na Belize.
• W 1973 r. w Norwegii założony został Park Narodowy Północno-Zachodniego Spitsbergenu.
• W 1974 r. 28 osób zginęło w eksplozji w zakładach chemicznych w Flixborough (WIelka Brytania).
• W 1978 r. w Argentynie rozpoczęły się XI Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. W meczu inauguracyjnym Polska zremisowała bezbramkowo z RFN.
• W 1980 r. wystartowała amerykańska telewizja informacyjna CNN.
• W 1984 r. José Napoleón Duarte został prezydentem Salwadoru.
• W 1984 r. odbyła się premiera filmu Dawno temu w Ameryce w reżyserii Sergio Leone.
• W 1987 r. premier Libanu Raszid Karami zginął w wyniku wybuchu bomby podłożonej w jego helikopterze.
• W 1989 r. Alfredo Cristiani został prezydentem Salwadoru.
• W 1990 r. prezydent USA George H.W. Bush i przywódca sowieckiej ZSRR Michaił Gorbaczow podpisali w Waszyngtonie (USA) porozumienie, na mocy którego w obu krajach zakończono produkcję broni chemicznej i rozpoczęto niszczenie już istniejącego jej arsenału.
• W 1992 r. Rosja została przyjęta do Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF).
• W 1993 r. w oblężonym Sarajewie (Bośnia i Hercegowina) 15 osób zginęło, a 80 zostało rannych w wyniku ataku przeprowadzonego przez Serbów podczas meczu piłkarskiego.

• W 1994 r. Armando Calderón Sol został prezydentem Salwadoru.
• W 1994 r. wyspy w Cieśninie Torresa otrzymały autonomię w ramach australijskiego stanu Queensland.
• W 1997 r. Deve Gowda został premierem Indii.
• W 1998 r. utworzony został Europejski Bank Centralny z siedzibą we Frankfurcie nad Menem (Niemcy).
• W 1999 r. Francisco Flores został prezydentem Salwadoru.
• W 2001 r. 21 osób zginęło w dokonanym przez Hamas samobójczym zamachu bombowym na dyskotekę w Tel Awiwie (Izrael).
• W 2001 r. zamordowany został rodzina królewska w Nepalu.
• W 2003 r. rozpoczęło się napełnianie zbiornika za Zaporą Trzech Przełomów (Chiny).
• W 2004 r. Antonio Saca został prezydentem Salwadoru.
• W 2004 r. Ijad Allawi został premierem Iraku.
• W 2005 r. Holendrzy odrzucili w referendum Konstytucję dla Europy.
• W 2008 r. wybuchł pożar w Universal Studios w Kalifornii (USA), niszcząc m.in. dekoracje imitującą ulicę Nowego Jorku i 50.000 taśm filmowych i dźwiękowych z XX wieku. Straty oszacowano na 100 milionów dolarów.
• W 2009 r. amerykański koncern General Motors ogłosił bankructwo i przeszedł w stan upadłości.
• W 2009 r. Mauricio Funes został prezydentem Salwadoru.
• W 2009 r. w katastrzie lotu Air France 457 nad Atlantykiem zginęło 228 osób.
• W 2011 r. zakończyła się ostatnia misja kosmiczna amerykańskiego wahadłowca Endeavour.
• W 2014 r. Salvador Sánchez Cerén został prezydentem Salwadoru.

• W 2015 r. Ameenah Gurib-Fakim jako pierwsza kobieta została wybrana na urząd prezydenta Mauritiusa.
• W 2015 r. w wyniku przewrócenia i zatonięcia statku wycieczkowego „Gwiazda Wschodu” na rzece Jangcy (Chiny) zginęły 442 z 454 osób na pokładzie.
• W 2016 r. Hani al-Mulki został premierem Jordanii.
• W 2016 r. otwarty został tunel kolejowy Gotthard-Basistunnel w Alpach Szwajcarskich o długości 57 km.
• W 2018 r. Giuseppe Conte został premierem Włoch.