1 LISTOPADA W HISTORII

1 listopada w Polsce: obchodzimy Uroczystość Wszystkich Świętych.

• W 1485 r. ur się Jan Dantyszek, podróżnik, dyplomata, biskup chełmiński, poeta polsko-łaciński okresu renesansu, sekretarz królewski. Pierwszy ambasador w historii dyplomacji polskiej, sekretarz królewski Zygmunta I Starego.
• W 1526 r. ur. się Katarzyna Jagiellonka, królewna polska i królowa szwedzka.
• W 1638 r. ur. się Jan Jerzy Przebendowski, szlachcic, generał major, polityk, odznaczony Orderem Orła Białego.

• W 1703 r. ur. się Władysław Aleksander Łubieński, duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski.
• W 1705 r. król August II Mocny ustanowił Order Orła Białego.
• W 1713 r. ur. się Eduard Friedrich von Conradi, niemiecki polityk, burgrabia królewski i burmistrz Gdańska (woj. pomorskie).
• W 1733 r. król August III Sas zaprzysiągł tzw. pacta conventa.
• W 1798 r. Filip Nereusz Lichocki został po raz drugi prezydentem Krakowa (woj. małopolskie).
• W 1806 r. podczas IV koalicji antyfrancuskiej, ok. 150-tysięczna armia francuska przekroczyła granicę Wielkopolski.
• W 1822 r. ur. się Zygmunt Szczęsny Feliński, duchowny katolicki, arcybiskup warszawski, święty.
• W 1831 r. ogłoszona została amnestia carska dla żołnierzy i podzicerów biorących udział w Powstaniu Listopadowym.
• W 1845 r. ur. się Zygmunt Gorazdowski, duchowny katolicki, święty.
• W 1857 r. w Krakowie (woj. małopolskie) uruchomiona została gazownia miejska.
• W 1864 r. założone zostało Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami w Polsce.
• W 1885 r. ur się Michał Piaszczyński, duchowny katolicki, kanonik kapituły łomżyńskiej, męczennik, błogosławiony, zginął w niemieckim obozie KL Sachsenhausen w 1940 r. .
• W 1888 r. ur. się Michał Sopoćko, duchowny katolicki, doktor habilitowany teologii, spowiednik świętej Faustyny Kowalskiej, apostoł Miłosierdzia Bożego, założyciel Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego, błogosławiony.
• W 1899 r. na pomorzu otwarta została linia kolejowa Łeba-Lębork (woj. pomorskie).
• W 1910 r. uruchomiona została elektrownia w Białymstoku (woj. podlaskie).
• W 1918 r. powstał Związek Harcerstwa Polskiego.

• W 1918 r. we Lwowie (woj. lwowskie, Kresy Wschodnie) wybuchły walki polsko-ukraińskie.
• W 1918 r. w Płaszowie (woj. małopolskie) zdobyty został austriacki tabor pancerny, z którego utworzone zostały pociągi pancerne nazywane Śmiały i Piłsudczyk.
• W 1925 r. założona została Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Grudziądzu (woj. kujawsko-pomorskie).
• W 1927 r. podczas sztormu zatonął holownik morski „Górnik”, zginęło 9 z 10 członków załogi.
• W 1931 r. założony został Polski Związek Tenisa Stołowego.
• W 1939 r. w Warszawie (woj. mazowieckie)założona została konspiracyjną organizacja Polska Niepodległa.
• W 1941 r. w Krakowie (woj. małopolskie) odbyło się pierwsze przedstawienie konspiracyjnego Teatru Rapsodycznego.
• W 1942 r. Niemcy zlikwidowali getto żydowskie w Tomaszowie Mazowieckim (woj. łódzkie).
• W 1941 r. powstał Patriotyczny Front Lewicy Polskiej.
• W 1943 r. ur. się Wanda Narkiewicz-Jodko, piosenkarka, członkini zespołów Alibabki i Partita.
• W 1944 r. Niemcy spalili żywcem 33 Polaków w Gruszowcu (woj. małopolskie) w odwecie za zbrojną akcję partyzantów przeprowadzoną w okolicy wsi Porąbka (woj. małopolskie).
• W 1946 r. przyszły papież Karol Wojtyła otrzymał święcenia kapłańskie.
• W 1946 r. założona została Oficerska Szkoła Polityczna w Łodzi (woj. łódzkie).
• W 1953 r. Rada Ministrów PRL podjęła uchwałę o przerwaniu robót przy budowie metra w Warszawie (woj. mazowieckie).
• W 1953 r. założony został Bałtycki Teatr Dramatyczny im. Juliusza Słowackiego w Koszalinie (woj. zachodniopomorskie).

• W 1956 r. Służba Więzienna PRL przeszła spod zarządu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych pod zarząd Ministerstwa Sprawiedliwości.
• W 1957 r. powstało Studio Eksperymentalne Polskiego Radia.
• W 1972 r. w związku z planowanym podziałem kraju na 49 województw przez komunistów, utworzony został eksperymentalny, największy w Polsce (2909 km²) powiat bieszczadzki ze stolicą w Lesku (woj. podkapackie).
• W 1985 r. władze PRL zniosły reglamentację cukru.
• W 1988 r. rząd komunisty Mieczysława Rakowskiego podjął decyzję o likwidacji Stoczni Gdańskiej (woj. pomorskie).
• W 2004 r. Polska stała się pełnoprawnym członkiem Europolu.
• W 2011 r. odbyło się udane awaryjne lądowanie samolotu PLL LOT 016 na stołecznym Lotnisku Chopina w Warszawie (woj. mazowieckie). Było to jedyne w historii tego portu lotniczego lądowanie ze schowanym podwoziem.

1 listopada na świecie:

• W 82 p.n.e. zwycięstwo odnieśli optymaci pod wodzą Sulli nad popularami w bitwie przy Bramie Kollińskiej w Rzymie (Włochy).
• W 846 r. ur. się Ludwik II Jąkała, król zachodnizrankijski.
• W 996 r. cesarz Otton III nadał biskupowi z Freising (Niemcy) tereny położone wokół Niuvanhova (obecnie Neuhzen, Austria), zwane w miejscowej gwarze Ostarrichi, od czego wzięła swą nazwę Austria (niem. Österreich).
• W 1112 r. późniejszy król Alfons I Zdobywca został hrabią Portugalii.

• W 1141 r. Stefan z Blois (Francja) powrócił na tron angielski po wypędzeniu Pani Anglików i byłej cesarzowej rzymsko-niemieckiej Matyldy.
• W 1179 r. Filip II August został koronowany w katedrze w Reims na króla Francji.
• W 1214 r. Turcy seldżuccy zdobyli po oblężeniu należący do Cesarstwa Trapezuntu port Synopa (Turcja).
• W 1215 r. rozpoczął się Sobór laterański IV.
• W 1248 r. Wilhelm z Holandii został koronowany na antykróla Niemiec.
• W 1295 r. król Aragonii Jakub II Sprawiedliwy ożenił się z Blanką Andegaweńską.
• W 1335 r. królowie Czech Jan Luksemburski, Polski Kazimierz III Wielki i król Węgier Karol Robert spotkali się na zjeździe w Wyszehradzie (Węgry).
• W 1339 r. ur. się Rudolf IV Założyciel, książę Austrii.
• W 1351 r. ur. się Leopold III Habsburg, książę Austrii, Styrii i Karyntii.
• W 1368 r. księżniczka pomorska Elżbieta, czwarta żona Karola IV Luksemburskiego, została koronowana w Rzymie (Włochy) przez papieża Urbana V na cesarzową rzymsko-niemiecką.
• W 1420 r. podczas I krucjaty antyhusyckiej, zwycięstwo odnieśli husyci w bitwie pod Wyszehradem (Węgry).
• W 1478 r. na prośbę hiszpańskich monarchów Ferdynanda I Sprawiedliwego i Izabeli I Katolickiej papież Sykstus IV udzielił im prawa do nominowania inkwizytorów w Andaluzji (Hiszpania), w celu rozstrzygania podejrzeń o fałszywe nawrócenia hiszpańskich Żydów.
• W 1501 r. włoski żeglarz Amerigo Vespucci odkrył Zatokę Wszystkich Świętych i zszedł na ląd na terenie dzisiejszego miasta Salvador (Brazylia).
• W 1503 r. kardynał Giuliano della Rovere został wybrany papieżem i przyjął imię Juliusz II.

• W 1512 r. po raz pierwszy zostały pokazane publicznie freski Michała Anioła zdobiące sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej na Watykanie.
• W 1520 r. w czasie swej wyprawy dookoła świata Ferdynand Magellan wpłynął do cieśniny nazwanej później jego imieniem (początkowo Cieśniny Wszystkich Świętych).
• W 1570 r. ok. 20 tys. osób zginęło w wyniku wywołanej sztormem na Morzu Północnym tzw. powodzi Wszystkich Świętych w Holandii i Niemczech.
• W 1598 r. ur. się Jordan Ansalone, włoski dominikanin, misjonarz, męczennik, święty.
• W 1604 r. w pałacu Whitehall w Londynie (Wielka Brytania) odbyła się premiera dramatu pt. Otello autorstwa Williama Szekspira.
• W 1606 r. założone zostało miasto Oruro (Boliwia).
• W 1610 r. papież Paweł V kanonizował Karola Boromeusza.
• W 1611 r. w pałacu Whitehall w Londynie (Wielka Brytania) odbyła się premiera romansu pt. Burza autorstwa Williama Szekspira.
• W 1625 r. ur. się Oliver Plunkett, irlandzki duchowny katolicki, arcybiskup Armagh, męczennik, święty.
• W 1661 r. ur się Ludwik Burbon, delfin Francji.
• W 1666 r. Safi II został koronowany na szacha Persji.
• W 1700 r. śmierć bezpotomnego Karola II Habsburga, ostatniego Habsburga na tronie hiszpańskim doprowadziła do wybuchu wojny o sukcesję hiszpańską.
• W 1755 r. potężne trzęsienie ziemi i wywołane nim tsunami zniszczyło Lizbonę (Portugalia) i większą część południowego wybrzeża aż do Algarve i część wybrzeża marokańskiego, zginęło kilkadziesiąt tysięcy osób.
• W 1770 r. założony został Uniwersytet Techniczny w Berlinie (Niemcy).

• W 1773 r. w Rosji założony został Sankt-Petersburski Państwowy Instytut Górniczy.
• W 1773 r. konsekrowana została katedra św. Jadwigi w Berlinie (Niemcy).
• W 1778 r. ur. się Gustaw IV Adolf, król Szwecji.
• W 1781 r. założone zostało Massachusetts Medical Society, najstarsze nieprzerwanie działające stanowe towarzystwo medyczne w USA.
• W 1781 r. zniesione zostało poddaństwo w Austrii i Czechach.
• W 1790 r. irlandzki filozz i polityk Edmund Burke opublikował tzw. Rozważania o rewolucji we Francji.
• W 1797 r. ur. się Maria Dorota Wirtemberska, księżniczka wirtemberska, arcyksiężna austriacka.
• W 1800 r. John Adams jako pierwszy prezydent USA zamieszkał w Białym Domu w Waszyngtonie (USA).
• W 1809 r. sprzymierzone z Francuzami wojska bawarskie pokonały powstańców tyrolskich w IV bitwie pod Bergisel (Austria).
• W 1817 r. ur. się Hanna El Hajj z Dlebty, maronicki patriarcha Antiochii i całego Wschodu.
• W 1828 r. w trakcie konfliktu zbrojnego z miejscowymi Aborygenami gubernator George Arthur wprowadził stan wojenny na Ziemi van Diemena w Tasmanii (Australia).
• W 1830 r. ur. się Piotr Almato, hiszpański dominikanin, misjonarz, męczennik, święty.
• W 1838 r. ur. się Khedrub Gjaco, XI Dalajlama.
• W 1842 r. konsekrowana została katedra św. Ansgara w Kopenhadze (Dania).
• W 1849 r. Johan Rudolph Thorbecke został premierem Holandii.
• W 1856 r. wybuchła wojna brytyjsko-perska.
• W 1864 r. Elżbieta Romanowa, księżniczka heska, wielka księżna rosyjska.
• W 1874 r. odbył się pierwszy pogrzeb na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu (Austria).

• W 1876 r. w Holandii otwarty został Kanał Morza Północnego.
• W 1884 r. założony został Gaelicki Związek Atletyczny z siedzibą w Dublinie (Irlandia).
• W 1886 r. w Belgradzie (Serbia) założona została Królewska Serbska Akademia Nauk.
• W 1894 r. Mikołaj II Romanow został ostatnim carem Rosji.
• W 1895 r. Max Skladanowsky wraz z bratem Emilem zorganizowali pierwszy płatny pokaz filmowy w Berlinie (Niemcy), na własnej konstrukcji projektorze filmowym nazwanym bioskopem (2 miesiące przed braćmi Lumière).
• W 1897 r. w prowincji Szantung (Chiny) zamordowanych zostało dwóch niemieckich misjonarzy, co dało pretekst cesarzowi Wilhelmowi II Hohenzollernowi do zbrojnego zajęcia rejonu zatoki Jiaozhou dwa tygodnie później.
• W 1897 r. w Turynie (Italy) założony został klub piłkarski Juventus F.C.
• W 1898 r. Charles Dupuy został po raz trzeci premierem Francji.
• W 1900 r. papież Leon XIII ogłosił encyklikę pt. De Redemptore.
• W 1904 r. w wyniku osunięcia ziemi został zasypany najpotężniejszy wówczas na świecie gejzer Waimangu na Wyspie Północnej (Nowa Zelandia).
• W 1911 r. podczas wojny włosko-tureckiej, armia włoska po raz pierwszy w historii użyła samolotu bombowego.
• W 1914 r. podczas I w.ś. zwycięstwo odniosły okręty niemieckie nad brytyjskimi w bitwie pod Coronelem (Chile).
• W 1918 r. podczas I w.ś połączone wojska serbskie, francuskie, brytyjskie i greckie wyzwoliły Belgrad (Serbia).
• W 1918 r. powstało Królestwo Jemenu.
• W 1922 r. abdykował ostatni sułtan Imperium Osmańskiego Mehmed VI.

• W 1924 r. założony został amerykański klub hokejowy Boston Bruins.
• W 1925 r. rozpoczęło nadawanie Radio Łotewskie.
• W 1928 r. Turcja przeszła z alfabetu arabskiego na łaciński.
• W 1930 r. odbyła się premiera westernu pt. Droga olbrzymów w reżyserii Raoula Walsha.
• W 1930 r. ur. się Mabandla Dlamini, książę i premier Suazi (Eswatini).
• W 1932 r. Eva Braun, kochanka Adolfa Hitlera usiłowała popełnić samobójstwo strzelając sobie w szyję.
• W 1936 r. podczas hiszpańskiej wojny domowej, rozpoczęła się bitwa o Madryt (Hiszpania).
• W 1937 r. podczas tzw. wielkiego terroru, w Kuropatach rozstrzelanych zostało 11 wyższych rangą duchownych Autokefalicznego Białoruskiego Kościoła Prawosławnego w Mińsku (Białoruś).
• W 1940 r. Japończycy zwodowali niszczyciel „Tanikaze”.
• W 1942 r. w Berlinie (Niemcy) utworzony został Komitet Tatarski.
• W 1943 r. podczas II w.ś. na Pacyfiku, na wyspie Bougainville’a (Papua-Nowa Gwinea) wylądowały wojska amerykańskie.
• W 1944 r. w Wielkiej Brytanii założone zostało Towarzystwo Wegańskie.
• W 1945 r. Panajotis Kanelopulos został premierem Grecji.
• W 1945 r. żydowskie organizacje bojowe zaatakowały 153 obiekty kolejowe na terenie Brytyjskiego Mandatu Palestyny.
• W 1946 r. w pierwszym meczu w historii amerykańskiej National Basketball Association (NBA) New York Knicks pokonali Toronto Huskies 68:66.
• W 1948 r. odbyła się całkowite zaćmienie Słońca widoczne nad centralną Afryką i południowym Oceanem Indyjskim.

• W 1948 r. u północno-wschodnich wybrzeży Chin eksplodował i zatonął chiński statek z około 6 tys. osób na pokładzie.
• W 1949 r. ur. się David Foster, kanadyjski muzyk, producent, kompozytor, aranżer.
• W 1949 r. 55 osób zginęło po zderzeniu samolotu pasażerskiego Douglas DC-4 z myśliwcem nad Waszyngtonem (USA).
• W 1950 r. pierwszy czarnoskóry koszykarz NBA Chuck Cooper zadebiutował w barwach drużyny Boston Celtics.
• W 1950 r. dwóch portorykańskich nacjonalistów wtargnęło na teren Białego Domu w Waszyngtonie (USA) w celu zamordowania prezydenta USA Harry’ego Trumana. W wyniku strzelaniny zginął agent ochrony i jeden z zamachowców.
• W 1950 r. papież Pius XII ogłosił dogmat o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny.
• W 1950 r. w Izraelu sformowany został drugi rząd urodzonego w Polsce Żyda Dawida Ben Guriona.
• W 1952 r. Amerykanie przeprowadzili pierwszą w historii próbną eksplozję bomby wodorowej „Ivy Mike” na atolu Enewetak (Wyspy Marshalla).
• W 1954 r. gen. Fulgencio Batista wygrał przeprowadzone bez udziału kandydatów opozycji wybory prezydenckie na Kubie.
• W 1954 r. w Algierii wybuchło antyfrancuskie powstanie.
• W 1954 r. wystartował pierwszy program niemieckiej telewizji publicznej pt. Das Erste, będący wspólnym przedsięwzięciem 10 publicznych nadawców zrzeszonych w ARD.
• W 1955 r. 44 osoby zginęły nad Longmont w stanie Kolorado (USA) w wybuchu bomby podłożonej na pokładzie należącego do United Airlines samolotu Douglas DC-6.
• W 1955 r. wybuchła wojna wietnamska.
• W 1956 r. Imre Nagy ogłosił wystąpienie Węgier z Układu Warszawskiego i neutralność kraju.

• W 1956 r. papież Pius XII ogłosił encyklikę pt. Laetamur Admodum, wzywającą do modlitw w intencji pokoju w Polsce, na Węgrzech i na Bliskim Wschodzie.
• W 1956 r. w Indiach weszła w życie reforma administracyjna, dzieląca kraj na stany i terytoria związkowe.
• W 1957 r. ur. się Lyle Lovett, amerykański piosenkarz, autor tekstów, producent muzyczny, aktor.
• W 1957 r. nad cieśniną między jeziorami Michigan i Huron (USA) otwarty został jeden z najdłuższych mostów w USA (Mackinac Bridge).
• W 1962 r. Sowieci wystrzelili w kierunku Marsa sondę kosmiczną Mars 1.
• W 1963 r. w Portoryko (USA) otwarte zostało Obserwatorium Arecibo z największym radioteleskopem na świecie.
• W 1964 r. czasowo otwarte zostały przejścia graniczne w Murze Berlińskim (Niemcy).
• W 1965 r. Koalicja Pracy wygrała wybory do izraelskiego Knesetu.
• W 1970 r. 146 osób zginęło w pożarze dyskoteki w miejscowości Saint-Laurent-du-Pont (Francja).
• W 1970 r. na terenie portu lotniczego w Karaczi (Pakistan) miał miejsce nieudany zamach na przewodniczącego Rady Państwa PRL i marszałka Polski Mariana Spychalskiego. Pakistański kierowca półciężarówki uderzył z impetem w komitet powitalny, w wyniku czego zginęły 4 osoby, polski wiceminister spraw zagranicznych Zygfryd Wolniak, dwóch pakistańskich fotoreporterów i zastępca szefa pakistańskiego wywiadu, a 11 zostało rannych.
• W 1973 r. prawnik pochodzenia polsko-austriackiego Leon Jaworski zastąpił na stanowisku specjalnego prokuratora USA do spraw afery „Watergate” zdymisjonowanego 20 października Archibalda Coxa.
• W 1974 r. uchwalona została Międzynarodowa Konwencja o Bezpieczeństwie Życia na Morzu (SOLAS).

• W 1976 r. ukazał się singel pt. Money, Money, Money szwedzkiej grupy ABBA.
• W 1976 r. Willi Stoph został po raz drugi premierem niemieckiej NRD.
• W 1977 r. odbył się pierwszy lot rejsowy sowieckiego samolotu Tu-144 z Moskwy (ZSRR) do Ałmaty (Kazachstan).
• W 1978 r. Rolf Heißler i Adelheid Schulz, terroryści z Frakcji Czerwonej Armii (RAF), zastrzelili w Kerkrade (Holandia) dwóch holenderskich celników.
• W 1981 r. Antigua i Barbuda uzyskała niepodległość od Wielkiej Brytanii.
• W 1982 r. Honda jako pierwszy japoński koncern rozpoczęła seryjną produkcję samochodów na terenie USA w Marysville w stanie Ohio.
• W 1988 r. prawicowy Likud wygrał wybory do Knesetu w Izraelu.
• W 1991 r. Czeczenia ogłosiła niepodległość.
• W 1993 r. wszedł w życie Traktat z Maastricht powołujący do życia Unię Europejską.
• W 1993 r. w Turkmenistanie została wprowadzona nowa waluta narodowa tzw. manat.
• W 1996 r. odbyła się premiera melodramatu pt. Romeo i Julia w reżyserii Baza Luhrmanna.
• W 1996 r. wystartowała arabska telewizja informacyjna Al-Dżazira.
• W 1998 r. uruchomiona została globalna telefonia satelitarna Iridium.
• W 1998 r. utworzony został Europejski Trybunał Praw Człowieka.
• W 2000 r. w Indiach utworzony został stan Chhattisgarh.
• W 2002 r. Branko Crwenkowski został po raz drugi premierem Macedonii Północnej.
• W 2003 r. ogłoszone zostały zaręczyny następcy hiszpańskiego tronu księcia Filipa z dziennikarką Letizią Ortiz Rocasolano.
• W 2004 r. były premier Portugalii José Barroso został przewodniczącym Komisji Europejskiej.

• W 2005 r. zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, wyznaczając jego datę na 27 stycznia, rocznicę wyzwolenia niemieckiego obozu KL Auschwitz-Birkenau.
• W 2006 r. w czasie huraganu Britta, na Bałtyku zatonął szwedzki statek „Finnbirch”, zginęło dwóch spośród 14 członków załogi.
• W 2006 r. w Wiedniu (Austria) powołana została Międzynarodowa Konfederacja Związków Zawodowych (ITUC).
• W 2007 r. odbyła się premiera rosyjskiego filmu historycznego pt. Rok 1612 w reżyserii Władimira Chotinienki.
• W 2007 r. w Perugii (Włochy) zamordowana została brytyjska studentka Meredith Kercher.
• W 2008 r. Grigol Mgalobliszwili został premierem Gruzji.
• W 2010 r. prezydent Dmitrij Miedwiediew jako pierwszy rosyjski przywódca złożył wizytę na Wyspach Kurylskich.
• W 2014 r. rozpoczęła urzędowanie Komisja Europejska pod przewodnictwem byłego premiera Luksemburga Jean-Claude’a Junckera.
• W 2015 r. Agnieszka Radwańska jako pierwsza polska tenisistka wygrała w Singapurze turniej WTA Finals.
• W 2015 r. rządząca Partia Sprawiedliwości i Rozwoju wygrała przedterminowe wybory do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji, odzyskując w nim bezwzględną większość.
• W 2016 r. niemiecki piłkarz Miroslav Klose zicjalnie zakończył karierę.
• W 2018 r. z powodu wyczerpania paliwa zakończyła się misja amerykańskiej sondy Dawn, orbitującej wokół planety karłowatej (1) Ceres.