11 PAŹDZIERNIKA W HISTORII

11 października w polsce:

• W 1633 r. podczas wojny trzydziestoletniej, wojska austriackie pokonały wojska saskie w bitwie pod Ścinawą (woj. dolnośląskie).
• W 1675 r. podczas IV wojny polsko-tureckiej, odwrót armii tureckiej za Dniestr zakończył oblężenie Trembowli (Kresy Wschodnie).
• W 1745 r. Ewald Jürgen Georg von Kleist zaprezentował w Kamieniu Pomorskim (woj. zachodniopomorskie) działanie butelki lejdejskiej, jako jeden z jej dwóch niezależnych odkrywców (obok Holendra Pietera van Musschenbroeka).

• W 1804 r. ur. się Seweryn Mielżyński, szlachcic, polityk, powstaniec, malarz, kolekcjoner dzieł sztuki.
• W 1816 r. cesarz Rosji Aleksander I Romanow wydał ukaz powołujący Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa.
• W 1830 r. w Warszawie (woj. mazowieckie) odbył się pożegnalny koncert Fryderyka Chopina, który w listopadzie opuścił Polskę na zawsze.
• W 1842 r. w ramach reformy podziału administracyjnego Królestwa Polskiego obwody zastąpione zostały powiatami, a dotychczasowe powiaty okręgami sądowymi.
• W 1851 r. cesarz Austrii Franciszek Józef I przybył do Krakowa (woj. małopolskie).
• W 1863 r. ur. się Ludwika Godlewska ps. „Exterus”, powieściopisarka, epigonka pozytywizmu.
• W 1873 r. ur. się Stanisław Nowodworski, prawnik, polityk, działacz społeczny, minister sprawiedliwości, senator I kadencji w II RP, prezydent Warszawy (woj. mazowieckie).
• W 1896 r. ur. się Stefan Pawlikowski, pułkownik Wojska Polskiego II RP, pilot Dywizjonów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz RAF, zginął w 1943 r.
• W 1901 r. ur. się Tadeusz Procner, pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego II RP, zamordowany przez Sowietów w 1940 r. w Charkowie (Ukraina).
• W 1903 r. ur. się Wacław Walicki ps. „Tesarro”, „Wacław Lurdecki”, porucznik ZWZ i AK, zicer Komendy Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej, nauczyciel, zamordowany przez komunistów 1949 r.
• W 1910 r. na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie (Kresy Wschodnie) pochowana została poetka Maria Konopnicka.

• W 1913 r. ur. się Zbyszko Bednorz ps. „Zby”, działacz konspiracyjny Delegatury Rządu Polskiego na Kraj w czasie niemieckiej okupacji, pisarz, poeta, historyk literatury i działacz kulturalny. Przesor honorowy Uniwersytetu opolskiego oraz honorowy obywatel województwa opolskiego.
• W 1916 r. ur. się Antoni Heda ps. „Szary”, dowódca oddziałów partyzanckich ZWZ i AK, w okresie powojennym formacji niepodległościowych ROAK, DSZ, NIE. Działał głównie na terenie okręgu kieleckiego i radomskiego. Generał brygady Wojska Polskiego II RP.
• W 1916 r. ur. się Roman Morawski ps. „Dąbrowa”, podporucznik Armii Krajowej, dowódca plutonu 1107 I dywizjonu 7 Pułku Ułanów Lubelskich AK „Jeleń”, Powstaniec Warszawski, zginął w Powstaniu.
• W 1917 r. otwarta została Biblioteka Miejska w Łodzi (woj. łódzkie).
• W 1918 r. polskie organizacje działające w Niemczech wydały wspólny komunikat opowiadający się jawnie za niepodległością Polski.
• W 1919 r. ur. się Zzia Maria Sapieha-Kodeńska, szlachcianka, księżna.
• W 1919 r. w Wilnie (Kresy Wschodnie) otwarty został Uniwersytet Wileński.
• W 1919 r. założony został Polski Związek Lekkiej Atletyki, było to pierwsze polskie stowarzyszenie sportowe.
• W 1923 r. ur. się Jan Kanty Steczkowski, żołnierz Armii Krajowej, ekonomista, prz. dr hab. inż., nauczyciel akademicki Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (woj. małopolskie). Członek Polskiej Akademii Umiejętności.
• W 1929 r. z Belgii do Polski sprowadzone zostały prochy zmarłego w Paryżu (Francja) Joachima Lelewela.

• W 1938 r. prezydent RP Ignacy Mościcki wydał dekret o ponownym zjednoczeniu Zaolzia (woj. śląskie) z Polską.
• W 1939 r. Niemcy dokonali pierwszej masowej egzekucji w Forcie Krzesławice (woj. małopolskie).
• W 1939 r. premier gen. dyw. Władysław Sikorski wydał w Paryżu (Francja) rozkaz odtworzenia Polskiej Marynarki Wojennej.
• W 1939 r. ukazało się pierwsze wydanie niemieckiej gadzinówki „Nowy Kurier Warszawski”.
• W 1942 r. Niemcy wywieźli ok. 3 tys. Żydów z getta w Lubartowie (woj. lubelskie) do obozów zagłady w Bełżcu, Sobiborze i na Majdanek, a ok. 300–500 rozstrzelali na miejscowym kirkucie przy ulicy Cichej.
• W 1943 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau SS-man Wilhelm Claussen osobiście rozstrzelał 54 więźniów narodowości polskiej, podejrzanych o przynależność do obozowego ruchu oporu.
• W 1952 r. założona została Operetka Śląska ze sceną w Gliwicach (woj. śląskie), obecnie Teatr Miejski.
• W 1957 r. skonstruowany został pierwszy prototyp jednoosiowego ciągnika ogrodniczego Ursus C-308.
• W 1962 r. ur. się Andrzej Błasik, generał Wojska Polskiego, pilot, dowódca Sił Powietrznych RP, zginął w 2010 r. w katastrzie rządowego samolotu w Smoleńsku (Kresy Wschodnie).
• W 1966 r. Zdzisław Marchwicki tzw. „Wampir z Zagłębia” zamordował 18-letnią bratanicę komunisty Edwarda Gierka w Będzinie (woj. śląskie).

• W 1976 r. w Częstochowie (woj. śląskie) zicjalnie otwarta została trasa szybkiego ruchu Warszawa-Katowice (tzw. gierkówka).
• W 1990 r. powstała Unia Metropolii Polskich.
• W 1991 r. odbyła się premiera filmu sensacyjnego pt. Kroll w reżyserii Władysława Pasikowskiego.
• W 1994 r. komunistyczny zbrodniarz gen. Wojciech Jaruzelski został uderzony kamieniem w głowę podczas promocji książki jego autorstwa we Wrocławiu (woj. dolnośląskie).
• W 1996 r. odbyła się premiera filmu sensacyjnego pt. Wirus w reżyserii Jana Kidawy-Błońskiego.
• W 1998 r. odbyły się wybory samorządowe.
• W 2002 r. oddana została do użytku Hala sportowo-widowiskowa Łuczniczka w Bydgoszczy (woj. kujawsko-pomorskie).
• W 2002 r. wmurowany został kamień węgielny pod budowę Centrum Olimpijskiego w Warszawie (woj. mazowieckie).
• W 2004 r. rozpoczęła się prywatyzacja największego polskiego banku PKO BP.
• W 2006 r. Polska pokonała Portugalię 2:1 w meczu eliminacyjnym do piłkarskich Mistrzostw Europy na Stadionie Śląskim w Chorzowie (woj. śląskie).
• W 2013 r. odbyła się premiera filmu pt. Chce się żyć w reżyserii Macieja Pieprzycy.
• W 2014 r. Polska pokonała Niemcy 2:0 po raz pierwszy w historii, w meczu eliminacyjnym do piłkarskich Mistrzostw Europy na Stadionie Narodowym w Warszawie (woj. mazowieckie).
• W 2015 r. Polska pokonała Irlandię 2:1 w meczu eliminacyjnym do piłkarskich Mistrzostw Europy na Stadionie Narodowym w Warszawie (woj mazowieckie) i awansowała do turnieju finałowego we Francji.

11 października na świecie:

• W 1138 r. ok. 230 tysięcy osób zginęło w trzęsieniu ziemi w mieście Aleppo (Syria).
• W 1365 r. Krzyżowcy zdobyli Aleksandrię (Egipt).
• W 1505 r. senior Monako Jan II Grimaldi został zasztyletowany podczas kłótni przez swego młodszego brata Lucjana, który zajął jego miejsce.
• W 1531 r. podczas II wojny kappelska w Szwajcarii, zwycięstwo odniosły wojska katolickie nad protestanckimi w bitwie pod Kappel.
• W 1573 r. podczas wojny osiemdziesięcioletniej, zwycięstwo odniosła flota niderlandzka nad hiszpańską w zatoce Zuider Zee.
• W 1582 r. ze względu na wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego w dniu 4 października, dat od 5 października do 14 października nie było we Francji, Hiszpanii, Italii, Portugalii i Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
• W 1614 r. kupcy z Amsterdamu i Hoorn (Holandia) zawiązali Nową Niderlandzką Kompanię Handlową.
• W 1617 r. podczas II wojny polsko-rosyjskiej, hetman polny litewski Jan Karol Chodkiewicz zdobył Dorogobuż koło Smoleńska (Rosja).
• W 1618 r. podczas II wojny polsko-rosyjskiej, odbył się nieudany nocny szturm na mury Moskwy (Rosja) przeprowadzony przez wojska królewicza Władysława.
• W 1629 r. Armand Burbon-Conti, książę francuski.
• W 1634 r. od 8 do 15 tys. osób zginęło na wybrzeżach Niemiec i Danii w powodzi wywołanej sztormem na Morzu Północnym.

• W 1637 r.  podczas wojny osiemdziesięcioletniej, książę Fryderyk Henryk Orański odbił po oblężeniu zajmowaną przez Hiszpanów Bredę (Holandia).
• W 1648 r. Jerzy II Rakoczy został księciem Siedmiogrodu.
• W 1649 r. podczas kampanii Cromwella w Irlandii, wojska angielskie zdobyły Wexford i dokonały masakry obrońców.
• W 1671 r. Fryderyk IV Oldenburg, król Danii i Norwegii.
• W 1702 r. podczas III wojny północnej, Rosjanie przeprowadzili udany desant na szwedzką twierdzę w Noteburgu (obecnie Szlisselburg, Rosja), położoną na wyspie u wypływu Newy z Ładogi.
• W 1721 r. Józef I Jan został księciem Liechtensteinu.
• W 1727 r. Jerzy II Hanowerski został koronowany na króla Wielkiej Brytanii.
• W 1728 r. ur. się Karol Ernest Biron, książę kurlandzki, generał major armii rosyjskiej.
• W 1746 r. podczas wojny o sukcesję austriacką, zwycięstwo odniosły wojska francuskie nad austriacko-holendersko-brytyjsko-hanowerskimi w bitwie pod Roucoux (Francja).
• W 1753 r. ur. się Fryderyk Oldenburg, książę duński i norweski.
• W 1776 r. podczas wojny o niepodległość USA, taktyczne zwycięstwo odnieśli Brytyjczycy i strategiczne zwycięstwo Amerykanie w bitwie morskiej koło Valcour.
• W 1782 r. ur. się Grigorij Rosen, rosyjski baron, generał pochodzenia niemieckiego.
• W 1786 r. w pałacu carskim w Gatczynie (Rosja) odbyła się premiera opery pt. Sokoł autorstwa Dmytra Bortnianskiego.
• W 1795 r. wprowadzony został nowy, 12 dzielnicowy podział administracyjny Paryża (Francja).
• W 1797 r. podczas I koalicji antyfrancuskiej, flota brytyjska pokonała holenderską w bitwie pod Kamperduin (Holandia).

• W 1799 r. ur. się Paula Montal, hiszpańska zakonnica, święta.
• W 1804 r. ur. się Napoleon Ludwik Bonaparte, wielki książę Bergu, król Holandii.
• W 1805 r. podczas III koalicji antyfrancuskiej, zwycięstwo odniosły wojska francuskie nad austriackimi w bitwie pod Haslach-Jungingen (Niemcy).
• W 1806 r. ur. się Aleksander Karadziordziewić, książę Serbii.
• W 1832 r. Jean-de-Dieu Soult został premierem Francji.
• W 1835 r. w Imperium Rosyjskim wprowadzony został nowy system miar.
• W 1844 r. ur. się Henry John Heinz, amerykański przedsiębiorca, wynalazca ketchupu, założyciel firmy Heinz.
• W 1852 r. zainaugurował działalność Uniwersytet w Sydney, najstarsza uczelnia wyższa w Australii.
• W 1864 r. Campina Grande (Brazylia) uzyskała prawa miejskie.
• W 1865 r. w mieście Morant Bay (Jamajka) wybuchło Powstanie niewolników.
• W 1870 r. podczas wojny francusko-pruskiej, skapitulował Orlean (Francja).
• W 1872 r. George Waterhouse został premierem Nowej Zelandii.
• W 1885 r. francuski astronom Henri Perrotin odkrył planetoidę (252) Clementina.
• W 1890 r. João de Abreu został premierem Portugalii.
• W 1891 r. austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (320) Katharina.
• W 1899 r. wybuchła II wojna burska.
• W 1905 r. ur. się Fred Trump, amerykański przedsiębiorca, filantrop pochodzenia niemieckiego, ojciec byłego prezydenta USA Donalda Trumpa.

• W 1905 r. po negocjacjach w Karlstad (Szwecja) wyczana została sprzed norweskiego wybrzeża szwedzka flota wojenna, postawiona w stan alarmu w związku z planami Norwegii zerwania unii między oboma krajami.
• W 1906 r. niemiecki astronom August Kopff odkrył planetoidy: (613) Ginevra, (614) Pia i (615) Roswitha.
• W 1912 r. Johann Palisa odkrył planetoidę (734) Benda.
• W 1913 r. w Wiedniu (Austria) odbyła się premiera operetki pt. Idealna żona autorstwa Ferenca Lehára.
• W 1917 r. podczas I w.ś. rozpoczęła się operacja morsko-lądowa wojsk niemieckich połączona z desantem na estoński archipelag Wysp Moonsudzkich, wówczas należący do Imperium Rosyjskiego.
• W 1918 r. 116 osób zginęło w trzęsieniu ziemi na Portoryko (USA).
• W 1918 r. Salote Tupou III została koronowana na królową Tonga.
• W 1920 r. odbyła się premiera szwedzkiego filmu niemego pt. Mistrz Samuel w reżyserii Victora Sjöströma.
• W 1922 r. na Litwie zakończyły się dwudniowe wybory do Sejmu I kadencji.
• W 1922 r. zawarty został rozejm w wojnie grecko-tureckiej.
• W 1925 r. rosyjski astronom Siergiej Bielawski odkrył planetoidę (1062) Ljuba.
• W 1926 r. w Chicago (USA) zastrzelony został gangster polskiego pochodzenia Henryk Wojciechowski ps. „Hymie Weiss”.
• W 1927 r. ur. się Józefina Charlotta Koburg, wielka księżna Luksemburga.
• W 1929 r. Émile Eddé został premierem Libanu (pod panowaniem francuskim).

• W 1931 r. w Niemczech utworzony został antyrządowy front harzburski.
• W 1933 r. od 11 pażdzibernika 1933 r. w USA obchodzony jest Dzień Pamięci Generała Pułaskiego.
• W 1942 r. podczas II w.ś. na Pacyfiku, w czasie walk o Guadalcanal (Wyspy Salomona) stoczona została bitwa koło przylądka Ésperance.
• W 1943 r. podczas II w.ś. w Cieśninie La Pérouse’a zatopiony został przez Japończyków amerykański okręt podwodny USS „Wahoo” wraz z 80-osobową załogą.
• W 1944 r. podczas II w.ś. sowiecka ZSRR dokonała aneksji azjatyckiej republiki Tannu-Tuwa.
• W 1946 r. ur. się Daryl Hall, amerykański muzyk, wokalista, klawiszowiec, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów, producent muzyczny.
• W 1946 r. Tage Erlander został premierem Szwecji.
• W 1949 r. Wilhelm Pieck został pierwszym prezydentem komunistycznej niemieckiej NRD.
• W 1951 r. rozpoczęły się przesłuchania przed specjalną komisją śledczą Kongresu USA ds. zbadania zbrodni katyńskiej.
• W 1952 r. Dimitrios Kiousopoulos został premierem Grecji.
• W 1954 r. Việt Minh przejął kontrolę nad Wietnamem Północnym.
• W 1958 r. rozpoczęła się zakończona później niepowodzeniem misja amerykańskiej sondy księżycowej Pioneer 1.
• W 1961 r. odbyła się premiera amerykańskiego filmu biblijnego pt. Król królów w reżyserii Nicholasa Raya.
• W 1962 r. papież Jan XXIII otworzył II sobór watykański.
• W 1966 r. papież Paweł VI erygował metropolię Brasílii.
• W 1967 r. amerykańska sonda Lunar Orbiter 2 rozbiła się o powierzchnię Księżyca.

• W 1967 r. odbyła się premiera francuskiej komedii filmowej pt. Oskar w reżyserii Édouarda Molinaro.
• W 1968 r. gen. Omar Torrijos obalił prezydenta Panamy Arnulfo Ariasa.
• W 1968 r. rozpoczęła się amerykańska załogowa misja kosmiczna Apollo 7.
• W 1969 r. rozpoczęła się sowiecka załogowa misja kosmiczna Sojuz 6.
• W 1969 r. amerykański seryjny morderca znany jako Zodiak popełnił w San Francisco (USA) swą ostatnią zbrodnię.
• W 1971 r. w atmosferze spłonęła sowiecka stacja orbitalna Salut 1.
• W 1971 r. Jens Otto Krag został po raz drugi premierem Danii.
• W 1972 r. Chiny i niemiecka RFN nawiązały stosunki dyplomatyczne.
• W 1972 r. Gabriel Ramanantsoa został prezydentem Madagaskaru.
• W 1975 r. za antenie amerykańskiej telewizji NBC ukazało się premierowe wydanie kultowego już dziś programu pt. Saturday Night Live.
• W 1975 r. Fayetteville w stanie Arkansas (USA) odbył się ślub przyszłego prezydenta USA Billa Clintona i Hillary Rodham.
• W 1975 r. amerykanie zwodowali lotniskowiec o napędzie atomowym USS „Dwight D. Eisenhower”.
• W 1976 r. odbyła się premiera 1. odcinka brazylijskiej telenoweli pt. Niewolnica Isaura w reżyserii Hervala Rossano i Miltona Gonçalvesa.
• W 1976 r. ukazał się album pt. Arrival szwedzkiej grupy ABBA.
• W 1977 r. zakończyła się przed czasem nieudana sowiecka misja załogowa statku Sojuz 25 na stację orbitalną Salut 6, której węzeł cumowniczy uległ awarii.
• W 1977 r. prezydent Jemenu Północnego Ibrahim al-Hamdi został zamordowany przez saudyjskich agentów.

• W 1978 r. Aristides Royo został prezydentem Panamy.
• W 1980 r. na Ziemię powrócili sowieccy astronauci Leonid Popow i Walerij Riumin, ustanawiając rekord 185 dni spędzonych w kosmosie.
• W 1981 r. amerykański okręt podwodny USS „Silversides” przepłynął pod Biegunem Północnym.
• W 1982 r. wydobyta została na powierzchnię zatopiona w 1545 r. karaka „Mary Rose”, flagowy okręt floty wojennej króla Anglii Henryka VIII Tudora.
• W 1984 r. 178 osób zginęło w katastrzie samolotu Tu-154B pod Omskiem (ZSRR).
• W 1984 r. Kathryn Sullivan jako pierwsza Amerykanka odbyła spacer kosmiczny w ramach amerykańskiej misji STS-41-G wahadłowca Challenger.
• W 1986 r. podczas tzw. Zimnej wojny w Reykjavíku (Islandia) spotkali się prezydent USA Ronald Reagan i przywódca sowieckiej ZSRR Michaił Gorbaczow.
• W 1988 r. papież Jan Paweł II wygłosił przemówienie na forum Parlamentu Europejskiego w Strasburgu (Francja).
• W 1991 r. Jean-Jacques Honorat został premierem Haiti.
• W 1992 r. komunista Ion Iliescu wygrał w II turze wybory prezydenckie w Rumunii.
• W 1998 r. papież Jan Paweł II kanonizował Edytę Stein.
• W 1999 r. RPA i Unia Europejska zawarły porozumienie w sprawie handlu, rozwoju i współpracy, zakładające utworzenie strefy wolnego handlu w ciągu 12 lat.
• W 2000 r. rozpoczęła się amerykańska misja STS-92 wahadłowca Discovery.
• W 2002 r. były prezydent USA Jimmy Carter został laureatem Pokojowej Nagrody Nobla.
• W 2002 r.  Lokendra Bahadur Chand został po raz czwarty premierem Nepalu.

• W 2002 r. 7 osób zginęło, w tym zamachowiec, 19-letni student chemii, a 166 zostało rannych w zamachu bombowym w centrum handlowym w mieście Vantaa (Finlandia).
• W 2004 r. Paul Biya zwyciężył ponownie w wyborach prezydenckich w Kamerunie.
• W 2006 r. 6 osób zginęło, a 20 zostało rannych w katastrzie kolejowej we miejscowości Zoufftgen (Francja).
• W 2008 r. 13 osób zginęło, a 116 zostało rannych w trzęsieniu ziemi w Czeczenii.
• W 2009 r. papież Benedykt XVI kanonizował Zygmunta Szczęsnego Felińskiego.
• W 2011 r. Abd Allah an-Nusur został premierem Jordanii.
• W 2011 r. była premier Ukrainy Julia Tymoszenko została uznana za winną strat przedsiębiorstwa Naftohaz Ukrainy i skazana na 7 lat więzienia.
• W 2014 r. Charles Michel został premierem Belgii.
• W 2015 r. Aleksandr Łukaszenka wygrał po raz piąty wybory prezydenckie na Białorusi, do dziś mimo protestów ze względu fałszowania wyborów w 2020 r. nie chce oddać władzy.
• W 2015 r. Khadga Prasad Sharma Oli został premierem Nepalu.
• W 2018 r. z powodu awarii jednego z silników rakiety nośnej, przerwana została misja rosyjskiego statku Sojuz MS-10 na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Kapsuła z dwoma kosmonautami wróciła na Ziemię po trajektorii balistycznej, przez co znajdujący się na pokładzie Rosjanin Aleksiej Owczinin i Amerykanin Nick Hague byli narażeni na duże przeciążenie i wysoką temperaturę.