17 LIPCA W HISTORII

17 lipca w Polsce:

• W 1307 r. ród Święców, który sprawował władzę namiestniczą na Pomorzu Gdańskim zdradził księcia Władysława I Łokietka i oddał się pod władzę margrabiów brandenburskich.
• W 1386 r. w południowej wieży kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu (woj. dolnośląskie) zawieszony został tzw. Dzwon Grzesznika.
• W 1402 r. odbył się zjazd książąt śląskich we Wrocławiu (woj. dolnośląskie).
• W 1422 r. wybuchła polsko-krzyżacka wojna golubska.

• W 1626 r. podczas V wojny polsko-szwedzkiej, wojska szwedzkie zajęły Ornetę (woj. warmińsko-mazurskie).
• W 1701 r. ur. się Maria Klementyna Sobieska, szlachcianka, wnuczka Jana III Sobieskiego.
• W 1701 r. poświęcony został odbudowany po pożarze kościół ojców pijarów pod wezwaniem św. Pryma i Felicjana, obecnie jest to katedra polowa Wojska Polskiego w Warszawie (woj. mazowieckie).
• W 1736 r. król August III Sas nadał prawa miejskie Jedwabnemu (woj. podlaskie).
• W 1831 r. podczas Powstania listopadowego, stoczona została bitwę pod Broniszami (woj. mazowieckie).
• W 1852 r. do Gdańska (woj. pomorskie) wjechał pierwszy pociąg. Miasto zostało połączone linią kolejową z Tczewem (woj. pomorskie) i Bydgoszczą (woj. kujawsko-pomorskie).
• W 1856 r. utworzony został Śląski Związek Bankowy z siedzibą we Wrocławiu (woj. dolnośląskie).
• W 1900 r. otwarta została Nowa Synagoga Nowopraska w Warszawie (woj. mazowieckie).
• W 1909 r. oddany został do użytku Most Mariana Lutosławskiego na Bystrzycy w Lublinie (woj. lubelskie).
• W 1933 r. pod Myśliborzem (woj. zachodniopomorskie) rozbił się samolot z litewskimi lotnikami Steponasem Dariusem i Stasysem Girėnasem, którzy pokonali Atlantyk i zmierzali w kierunku Litwy. Obaj zginęli.
• W 1937 r. ur. się Stanisław Tym, satyryk, felietonista, aktor, reżyser filmowy.
• W 1941 r. Niemcy rozstrzelali 47 osób w ostatniej egzekucji w Palmirach (woj. mazowieckie).
• W 1943 r. gen. dyw. Tadeusz Bór-Komorowski został mianowany dowódcą Armii Krajowej.
• W 1943 r. Niemcy spacyfikowali wieś Krasowo-Częstki (woj. podlaskie) i zamordowali 257 osób.
• W 1943 r. Niemcy zlikwidowali getto żydowskie w Międzyrzecu Podlaskim (woj. lubelskie).

• W 1943 r. oddział ukraińskiej UPA zamordował ok. 150 Polaków w Kupowalcach na Wołyniu (Kresy Wschodnie).
• W 1944 r. sowieckie NKWD rozbroiło i aresztowało zaproszonych na rozmowy dowódców AK okręgu wileńskiego we wsi Bogusze (Kresy Wschodnie).
• W 1949 r. komunistyczne władze aresztowały pod zarzutem sabotażu ponad 100 osób po pożarze hali produkcyjnej nr 20 zakładów mechanicznych „Zamech” w Elblągu (woj. warmińsko-mazurskie).
• W 1953 r. Sąd Doraźny w Bydgoszczy (woj. kujawsko-pomorskie) na sesji wyjazdowej w Nakle nad Notecią skazał na karę śmierci volksdeutscha i zbrodniarza wojennego Harry’ego Schulza.
• W 1954 r. założona została Wyższa Szkoła Rolnicza w Szczecinie (woj. zachodniopomorskie), przekształcona później w Akademię Rolniczą.
• W 1961 r. odkryta została Jaskinia Czarna w Tatrach Zachodnich.
• W 1974 r. odbyła się premiera filmu historycznego pt. Gniazdo w reżyserii Jana Rybkowskiego.
• W 1974 r. rozpoczęto wydobycie w kopalni rudy miedzi w Rudnej (woj. dolnośląskie).
• W 1985 r. w Warszawie (woj. mazowieckie) otwarty został saperski Most Syreny, używany jako zastępczy na czas remontów mostów Poniatowskiego i Śląsko-Dąbrowskiego, a następnie, w związku ze wzrostem ruchu samochodowego, do czasu zakończenia budowy Mostu świętokrzyskiego w 2000 r.
• W 1986 r. ogłoszona została ostatnia w PRL amnestia dla więźniów politycznych.
• W 1987 r. komunistyczne władze PRL przyjęły ustawę o przekształceniu Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni (woj. pomorskie) w Akademię Marynarki Wojennej, zachowując zbiorowego patrona.
• W 1989 r. PRL wznowiła stosunki dyplomatyczne ze Stolicą Apostolską.
• W 1989 r. ukazywał się pierwszy numer tygodnika „Program TV”.
• W 1990 r. do sieci zagranicznej European Academic Research Network (EARN) podłączony został pierwszy węzeł sieci komputerów akademickich w Polsce PLEARN.

17 lipca na świecie:

• 561 r. Jan III został wybrany papieżem.
• W 924 r. Elfweard został królem Anglii.
• W 1048 r. Damazy II został wybrany papieżem.
• W 1134 r. podczas tzw. Rekonkwisty, zwycięstwo odnieśli muzułmani nad wojskami aragońskimi w bitwie pod Fragą (Hiszpania).
• W 1203 r. krzyżowcy zdobyli Konstantynopol (obecnie Stambuł, Turcja). Obalony cesarz Aleksy III Angelos uciekł nocą z miasta.
• W 1210 r. król Szwecji Eryk X Knutsson pokonał w bitwie pod Gestirlen (Szwecja) obalonego 2 lata wcześniej Swerkera II Młodszego, który poległ w bitwie.
• W 1245 r. zakończył się Sobór lyoński I.
• W 1393 r. wojska tureckie zdobyły Tyrnowo, ówczesną stolicę Bułgarii.
• W 1402 r. Yongle został cesarzem Chin.
• W 1429 r. Karol VII Walezjusz został koronowany na króla Francji.
• W 1453 r. zwycięstwo odniosły wojska francuskie nad angielskimi w ostatniej bitwie wojny stuletniej pod Castillon (Francja).
• W 1487 r. ur się przyszły szach Persji Isma’il I.
• W 1512 r. ur. się Sybilla Jülich-Kleve-Berg, księżna-elektorowa Saksonii.
• W 1603 r. zwycięstwo odniosły wojska wołoskie nad siedmiogrodzkimi w bitwie pod Braszowem (Rumunia), w której poległ książę Siedmiogrodu Mojżesz Székely.
• W 1657 r. podczas VI wojny wenecko-tureckiej, zwycięstwo odniosła flota wenecka w bitwie w Cieśninie Dardanelskiej (Turcja).
• W 1690 r. podczas wojny irlandzkiej, wojska wierne królowi Anglii i Szkocji Wilhelmowi III Orańskiemu rozpoczęły oblężenie Athlone (Irlandia).

• W 1700 r. Alvise Mocenigo został dożą Wenecji.
• W 1717 r. w obecności króla Jerzego I Hanowerskiego wykonana została po raz pierwszy suita pt. Muzyka na wodzie autorstwa Georga Friedricha Händla. Suita zagrana została podczas rejsu statkiem po Tamizie w Londynie (Wielka Brytania).
• W 1762 r. obalony cesarz Rosji Piotr III Romanow zginął w areszcie domowym w Ropszy (Rosja) podczas bójki z zicerami gwardii. Nową cesarzową została jego żona Katarzyna II Wielka.
• W 1784 r. na Malcie wszedł w życie kodeks cywilny pt. Diritto Municipale.
• W 1788 r. podczas wojny rosyjsko-szwedzkiej, doszło do bitwy morskiej pod Goglandem, która zakończyła się taktycznym remisem i strategicznym zwycięstwem floty rosyjskiej.
• W 1791 r. Gwardia Narodowa dokonała na Polu Marsowym w Paryżu (Francja) mordu ok. 1500 uczestników demonstracji republikańskiej.
• W 1793 r. w Paryżu (Francja) zgilotynowana została Charlotte Corday, zabójczyni rewolucjonisty Jean-Paula Marata.
• W 1794 r. w Paryżu (Francja) zgilotynowanych zostało 16 karmelitanek z Compiègne (Francja).
• W 1797 r. zlikwidowany został trybunał inkwizycyjny we Padwie (Włochy).
• W 1821 r. Hiszpania sprzedała Florydę USA.
• W 1841 r. ukazało się pierwsze wydanie brytyjskiego tygodnika satyrycznego „Punch”.
• W 1846 r. ur. się japoński siogun Iemochi Tokugawa.
• W 1850 w Obserwatorium Harvarda w Cambridge w stanie Massachusetts (USA) wykonane zostało pierwsze w historii zdjęcie gwiazdy. Był to dagerotyp Wegi w konstelacji Lutni.
• W 1856 r. w zderzeniu pociągów w Fort Washington w stanie Pensylwania (USA) zginęło 59-67 osób, a ponad 100 zostało rannych.
• W 1860 r. podczas włoskiej wojny wyzwoleńczej, rozpoczęła się bitwa pod Milazzo (Włochy).

• W 1861 r. prezydent Meksyku Benito Juárez ogłosił dwuletnie moratorium na spłatę zadłużenia zagranicznego w celu odbudowy zrujnowanej gospodarki.
• W 1866 r. w Bernie (Szwajcaria) założono Szwajcarski Czerwony Krzyż (SRK).
• W 1879 r. Todor Burmow został pierwszym premierem Bułgarii.
• W 1882 r. zwycięstwo odniosły wojska amerykańskie nad Apaczami w bitwie pod Big Dry Wash (USA).
• W 1898 r. podczas wojny amerykańsko-hiszpańskiej, skapitulowali hiszpańscy obrońcy Santiago de Cuba (Kuba).
• W 1904 r. podczas wojna rosyjsko-japońskiej, rozpoczęła się bitwa na przełęczy Motian (Chiny).
• W 1912 r. mieszkańcy wyspy Ikaria na Morzu Egejskim (Grecja) zdobyli turecki garnizon i dzień później proklamowali powstanie Wolnego Państwa Ikarii.
• W 1912 r. w Sztokholmie (Szewcja) powołane zostało Międzynarodowe Stowarzyszenie Federacji Lekkoatletycznych (IAAF).
• W 1913 r. Wasił Radosławow został po raz drugi premierem Bułgarii.
• W 1916 r. reprezentacja Urugwaju wygrała rozgrywany w Argentynie pierwszy turniej piłkarski Copa América o mistrzostwo Ameryki Południowej.
• W 1917 r. król brytyjski Jerzy V zmienił nazwisko na Windsor.
• W 1918 r. car Mikołaj II Romanow i jego rodzina zostali zamordowani w Jekaterynburgu (Rosja) przez oddział Czeka.
• W 1918 r. u wybrzeży Irlandii zatonął po storpedowaniu przez niemieckiego U-Boota U-55 brytyjski statek pasażerski RMS „Carpathia”.
• W 1919 r. uchwalono Konstytucję Finlandii.
• W 1928 r. kleryk z seminarium duchownego i katolicki bojownik José de León Toral dokonał udanego zamachu na prezydenta Meksyku Álvaro Obregóna.

• W 1929 r. Irmingarda z Chiemsee została ogłoszona świętą przez papieża Piusa XI.
• W 1929 r. w stanie Luizjana (USA) rozpoczęły działalność linie lotnicze Delta Airlines.
• W 1932 r. w Altonie (obecnie część Hamburga, Niemcy) w starciach między Sturmabteilung (SA) a komunistami zginęło 18 osób.
• W 1936 r. gen. Francisco Franco stanął na czele buntu przeciwko Republice rozpoczynając hiszpańską wojnę domową.
• W 1942 r. we Francji trwał drugi dzień obławy Vel d’Hiv prowadzonej przez kolaborujący z Niemcami francuski rząd Vichy, w wyniku której ujętych zostało ok. 13 tys. Żydów z Paryża (Francja) i okolic, którzy trafili następnie do obozów zagłady.
• W 1944 r. podczas II w.ś. niemiecki feldmarszałek Erwin Rommel został ciężko ranny po ostrzelaniu jego samochodu przez brytyjski myśliwiec w północnej Francji.
• W 1944 r. w wyniku wybuchu amunicji w Port Chicago w Kalifornii (USA) zginęło 320 osób, a 390 zostało rannych.
• W 1945 r. rozpoczęła się konferencja poczdamska z udziałem tzw. wielkiej trójki.
• W 1948 r. prezydent Filipin Elpidio Quirino podpisał ustawę o przeniesieniu stolicy kraju z Manili do Quezon City.
• W 1948 r. przyjęta została konstytucja Korei Południowej.
• W 1951 r. w stolicy Jordanii Ammanie zamordowany został pierwszy premier niepodległego Libanu Rijad as-Sulh.
• W 1952 r. Ahmad Ghawam został po raz piąty premierem Iranu.
• W 1953 r. w katastrzie wojskowego samolotu Fairchild C-119 Flying Boxcar w Milton w stanie Floryda (USA) zginęły 43 osoby, a 3 zostały ranne.
• W 1954 r. ur. się Angela Merkel, niemiecka polityk, kanclerz Niemiec.

• W 1955 r. w Anaheim w Kalifornii (USA) otwarte zostało pierwsze wesołe miasteczko Walta Disneya tzw. Disneyland.
• W 1956 r. odbyła się premiera musicalu filmowego pt. Wyższe sfery w reżyserii Charlesa Waltersa.
• W 1960 r. oddany został do użytku Stadion Centralny w Murmańsku (Rosja).
• W 1967 r. w Newark w stanie New Jersey (USA) zakończyły się 6-dniowe zamieszki rasowe, w czasie których zginęło 26 osób, a 727 zostało rannych.
• W 1968 r. Émile Derlin Zinsou został prezydentem Beninu.
• W 1968 r. Gaston Eyskens został po raz trzeci premierem Belgii.
• W 1968 r. w Iraku doszło do przewrotu przeprowadzonego przez Partię Baas. Miejsce obalonego prezydenta Abd ar-Rahmana Arifa zajął Ahmad Hasan al-Bakr.
• W 1973 r. w Afganistanie został obalony ostatni król Zahir Szah. Pierwszym prezydentem został Muhammad Daud Chan.
• W 1976 r. królowa Elżbieta II dokonała otwarcia XXI Letnich Igrzysk Olimpijskich w Montrealu (Kanada).
• W 1976 r. Timor Wschodni został zaanektowany przez Indonezję.
• W 1979 r. nikaraguański dyktator Anastasio Somoza Debayle został obalony przez sandinistów.
• W 1981 r. 114 osób zginęło, a ponad 200 zostało rannych po runięciu galerii w hotelu Hyatt Regency w Kansas City (USA).
• W 1984 r. Kamal Hasan Ali został premierem Egiptu.
• W 1984 r. Laurent Fabius został premierem Francji.
• W 1987 r. w związku z nieuzyskaniem zgody na przesłuchanie podejrzanego o terroryzm dyplomaty z irańskiej ambasady w Paryżu (Francja), Francja zerwała stosunki dyplomatyczne z Iranem.  
• W 1989 r. Amerykanie dokonali oblotu bombowca Northrop B-2 Spirit.
• W 1989 r. George H.W. Bush jako pierwszy prezydent USA przybył z wizytą do Holandii.

• W 1990 r. w Paryżu (Francja) odbyła się trzecia konferencja dwa plus cztery w sprawie zjednoczenia Niemiec.
• W 1991 r. Franjo Gregurić został premierem Chorwacji.
• W 1994 r. Brazylia pokonała Włochy 3:2 po serii rzutów karnych i zdobyła swój czwarty tytuł mistrzowski w finale rozgrywanych w USA XV Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej.
• W 1996 r. 230 osób zginęło u wybrzeży Long Island (USA) w katastrzie należącego do amerykańskich lini lotniczych Trans World Airlines Boeinga 747, lecącego z Nowego Jorku do Paryża (Francja).
• W 1996 r. założona została Wspólnota Państw Portugalskojęzycznych.
• W 1998 r. 120 krajów podpisało statut rzymski ustanawiający Międzynarodowy Trybunał Karny.
• W 1998 r. Miloš Zeman został premierem Czech.
• W 1998 r. trzęsienie ziemi u wybrzeży Papui-Nowej Gwinei i wywołane przez nie tsunami zabiły 2200 osób.
• W 1998 r. w 80. rocznicę śmierci rosyjskiego cara Mikołaja II Romanowa, car oraz członkowie jego rodziny zostali pochowani w Sankt Petersburgu (Rosja).
• W 2000 r. 60 osób zginęło, a 5 zostało rannych w mieście Patna (Indie) w katastrzie Boeinga 737 indyjskich linii Alliance Air.
• W 2000 r. Baszszar al-Asad został zaprzysiężony na urząd prezydenta Syrii.
• W 2002 r. na wyspie Lipsi (Grecja) aresztowany został Aleksandros Giotopoulos, zidentyfikowany przez policję jako przywódca greckiej, marksistowskiej grupy terrorystycznej Organizacja Rewolucyjna 17 listopada.
• W 2004 r. Pedro Santana Lopes został premierem Portugalii.
• W 2006 r. w trzęsieniu ziemi na wyspie Jawa (Indonezja) zginęło 659 osób.

• W 2006 r. uzbrojeni napastnicy zaatakowali bazar w mieście Mahmudiyah (Irak), zabijając co najmniej 60 osób.
• W 2007 r. 16 osób zginęło, a ponad 40 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym na wiecu przeciwników prezydenta Pakistanu gen. Perveza Musharrafa w Islamabadzie (Pakistan).
• W 2007 r. 199 osób zginęło w São Paulo (Brazylia) w katastrzie Airbusa A320 brazylijskich linii TAM Linhas Aéreas.
• W 2009 r. 9 osób zginęło, a około 50 zostało rannych w zamachach bombowych na hotele Marriott i Ritz-Carlton w stolicy Indonezji Dżakarcie.
• W 2010r. 14 osób zginęło, a 12 zostało rannych w katastrzie autobusu w Gjegjan (Albania).
• W 2011 r. odbyła się I tura wyborów prezydenckich na Wyspach Świętego Tomasza i Książęcej. Do II tury przeszli: Manuel Pinto da Costa i Evaristo Carvalho.
• W 2014 r. w ataku rakietowym dokonanym przez separatystów wspieranych przez Rosję koło miasta Torez w obwodzie donieckim (Ukraina), doszło do katastrzy lecącego z Amsterdamu (Holandia) do Kuala Lumpur (Malezja) Boeinga 777 należącego do Malaysia Airlines. Na pokładzie zginęły wszystkie 298 osoby (283 pasażerów i 15 członków załogi).
• W 2015 r. Etiopka Genzebe Dibaba ustanowiła rekord świata w biegu na 1500 metrów o czasie 3:50,07 podczas zawodów w Monako.
• W 2016 r. 29-letni czarnoskóry Gavin Eugene Long zastrzelił trzech policjantów, a trzech kolejnych ranił, po czym sam zginął od policyjnych kul podczas protestów ulicznych przeciwko brutalności policji w Baton Rouge w stanie Luizjana (USA).