23 LUTEGO W HISTORII

23 lutego w Polsce: 

• W 1280 r. zwycięstwo odniosło rycerstwo polskie nad wojskami rusko-tatarskimi w bitwie pod Goźlicami (woj. świętokrzyskie).
• W 1539 r. ur. się Henryk XI, książę legnicki z dynastii Piastów.
• W 1574 lub 1575 r. ur. się Gabriel Tęczyński, szlachcic, polityk, wojewoda lubelski.
• W 1651 r. podczas Powstania Chmielnickiego, zwycięstwo odniosły wojska koronne w bitwie pod Krasnem (Kresy Wschodnie).

• W 1782 r. ur. się Maciej Wodziński, szlachcic, wojskowy, polityk. Kawaler Krzyża Złotego Orderu Virtuti Militari, kawaler Legii Honorowej.
• W 1789 r. Jan Dekert został prezydentem Warszawy (woj. mazowieckie).
• W 1807 r. podczas IV koalicji antyfrancuskiej, gen. Jan Henryk Dąbrowski zdobył Tczew (woj. pomorskie).
• W 1831 r. podczas Powstania Listopadowego, zwycięstwo odnieśli powstańcy w bitwie pod Nowogrodem (woj. podlaskie).
• W 1833 r. ur. się Alfons Grotowski, inżynier sanitarny, współtwórca warszawskich wodociągów i kanalizacji.
• W 1843 r. ur. się Kazimierz Chłędowski, pamiętnikarz, badacz kultury, satyryk, historyk kultury, gawędziarz.
• W 1846 r. upadło Powstanie Chochołowskie.
• W 1850 r. ur. się Julian Ochorowicz, psycholog, filozz, wynalazca, poeta, publicysta i fotografik. Teoretyk pozytywizmu. Badacz psychologii eksperymentalnej w zakresie zjawisk mediumicznych. Stworzył podstawy teorii ideoplastii. Jest uważany za polskiego pioniera psychologii eksperymentalnej i hipnologii.
• W 1863 r. podczas Powstania Styczniowego, skompromitowany porażkami pod Krzywosądzem i pod Nową Wsią (woj. kujawsko-pomorskie) gen. Ludwik Mierosławski opuścił Królestwo Polskie i zrzekł się dyktatury.
• W 1871 r. ur. się Zygmunt Moczyński, muzyk, kompozytor, dyrygent, pedagog muzyczny, przywódca pomorskiej organizacji konspiracyjnej „Bataliony Śmierci za Wolność”. Rozstrzelany przez Niemców w 1940 r.
• W 1874 r. ur. się Stanisław Wincenty Kasznica, prawnik, przesor Uniwersytetu Poznańskiego, publicysta, redaktor.

• W 1877 r. ur. się Przemysław Dąbkowski, historyk prawa, przesor Uniwersytetu Lwowskiego, publicysta.
• W 1884 r. ur. się Kazimierz Funk, biochemik, twórca nauki o witaminach. Autor i publicysta.
• W 1891 r. ur. się Bolesław Fichna ps. „Bolesław”, żołnierz Legionów, POW i Wojska Polskiego II RP. Prawnik, adwokat, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy i senator II RP. Konspirator antyniemiecki i antykomunistyczny. Zginął w niemieckim obozie KL Flossenbürg w 1945 r.
• W 1893 r. ur. się August Zierhzfer, geograf i geolog, przesor Uniwersytetu Poznańskiego. Autor i publicysta.
• W 1902 r. ur. się Stefan Osiecki, taternik, alpinista, narciarz, architekt, grafik, filmowiec.
• W 1903 r. ur. się Antoni Uniechowski, rysownik, scenograf filmowy.
• W 1910 r. ur. się Rudolf Dziadosz ps. „Zasaniec”, porucznik rezerwy Wojska Polskiego II RP i Armii Krajowej, cichociemny. Zginął w 1944 r.
• W 1912 r. ur. się Juliusz Sieradzki, żeglarz, olimpijczyk, konstruktor jachtów.
• W 1914 r. ur. się Bernard Świerczyna ps. „Max” , podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego II RP, żołnierz Związku Walki Zbrojnej, wpółorganizator ruchu oporu w niemieckim obozie KL Auschwitz. Powieszony przez Niemców w 1944 r. w KL Auschwitz.
• W 1919 r. ur. się Jan Kmiołek ps. „Witold”, żołnierz Armii Krajowej, WiN i NZW. Zamordowany przez komunistów w 1951 r.
• W 1921 r. odbył się strajk powszechny kolejarzy węzła warszawskiego.
• W 1922 r. ur. się Stanisław Dydo ps. „Steinert”, żołnierz Armii Krajowej i WiN, kierownik łączności wewnętrznej Obszaru Południowego WiN. Zamordowany przez komunistów w 1948 r.
• W 1922 r. ur. się Jan Henryk Magura ps. „Pirat”, harcerz i żołnierz Armii Krajowej. Zamordowany w niemieckiej egzekucji w 1944 r.
• W 1922 r. ur. się Stanisław Edward Magura ps. „Drzazga”, harcerz i żołnierz Armii Krajowej. Zamordowany w niemieckiej egzekucji w 1944 r. Był bliźniakiem Jana Henryka Magury.

• W 1922 r. ur. się Józef Mamoń, piłkarz, reprezentant polski, olimpijczyk.
• W 1923 r. ur. się Szymon Herman, żydowsko-polski aktor teatralny i filmowy.
• W 1923 r. ur. się Karolina Ściegienny, artystka, malarka, rzeźbiarka, witrażystka, medialierka i pedagog.
• W 1927 r. ur. się Wiesław Stradomski, historyk filmu, filmowiec, producent.
• W 1928 r. ur. się Urszula Modrzyńska, aktorka teatralna i filmowa.
• W 1928 r. w Wilnie (woj. wileńskie, Kresy Wschodnie) rozpoczął się proces 56 działaczy Białoruskiej Włościańsko-Robotniczej Hromady.
• W 1929 r. ur. się Hanna Stadnik z d. Sikorska ps. „Hanka”, żołnierz Armii Krajowej, Powstaniec Warszawski, sanitariuszką kompanii ppor. Witolda Janiszewskiego „Withala” IV Rejon Obwód Mokotów AK podczas Powstania, działaczka kombatancka.
• W 1930 r. przy Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie (woj. wileńskie, Kresy Wschodnie) rozpoczął działalność Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej.
• W 1934 r. ur. się Elżbieta Pawlas, florecistka, olimpijka, trenerka.
• W 1943 r. podczas II w.ś. oddział komunistycznej Gwardii Ludowej opanował Głogów Małopolski (woj. podkarpackie).
• W 1945 r. podczas II w.ś. skapitulował niemiecki garnizon na cytadeli w Poznaniu (woj. wielkopolskie). Dzień ten uznaje się za datę wyzwolenia miasta Poznań spod okupacji niemieckiej.
• W 1951 r. ur. się Ewa Bem, piosenkarka, autorka tekstów.
• W 1953 r. ur. się Maciej Kujawski, aktor teatralny i filmowy.
• W 1960 r. ur. się Karol Badyna, artysta, rzeźbiarz, przesor.
• W 1960 r. ur. się Anna Gornostaj, aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.
• W 1960 r. ur. się Katarzyna Walter, aktorka teatralna i filmowa.
• W 1962 r. ur. się Anna Iskra z d. Buśko, biegaczka, mistrzyni Polski, reprezentantka Polski.

• W 1965 r. ur. się Maria Gontowicz-Szałas, zawodniczka udo, medalistka mistrzostw świata i mistrzostw Europy, olimpijka.
• W 1965 r. ur. się Andrzej Saramonowicz, scenarzysta, reżyser, producent, dziennikarz i dramaturg.
• W 1965 r. otwarty został Ogród Botaniczny w Lublinie (woj. lubelskie).
• W 1966 r. ur. się Sylwia Bednarska, płotkarka, mistrzyni i reprezentantka Polski.
• W 1968 r. ur. się Anna A. Tomaszewska, poetka.
• W 1970 r. ur. się Wojciech Kuliński, aktor teatralny telewizyjny.
• W 1972 r. ur. się Joszko Broda, muzyk, kompozytor, producent muzyczny.
• W 1973 r. ur. się Monika Krzywkowska, aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.
• W 1974 r. ur. się Marek Kisieliński, muzyk, gitarzysta, kompozytor, aranżer, producent muzyczny.
• W 1977 r. ur. się Paulina Holtz, aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.
• W 1977 r. ur. się Tomasz Lisowicz ps. „LISU”, kolarz, Mistrz Polski.
• W 1978 r. w Katowicach (woj. śląskie) powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Górnego Śląska.
• W 1981 r. Kazimierz Deyna podpisał kontrakt z amerykańskim klubem San Diego Sockers.
• W 1982 r. w szpitalu w Warszawie (woj. mazowieckie) zmarł starszy sierżant MO Zdzisław Karos, postrzelony 18 lutego w tramwaju podczas próby odebrania mu broni przez młodych członków organizacji Powstańcza Armia Krajowa.
• W 1986 r. odbyła się premiera filmu pt. Bohater roku w reżyserii Feliksa Falka.
• W 1990 r. nowelizacja kodeksu karnego zniosła karę konfiskaty majątku.
• W 1991 r. Marian Krzaklewski został przewodniczącym NSZZ „Solidarność”.
• W 1998 r. komunista i prezydent RP Aleksander Kwaśniewski w Warszawie (woj. mazowieckie) oraz papież Jan Paweł II w Watykanie ratyfikowali konkordat między Polską a Stolicą Apostolską.
• W 1999 r. odbyła się premiera 1. odcinka serialu telewizyjnego pt. Rodzina zastępcza.

• W 1999 r. premier RP Jerzy Buzek kontrasygnował akt ratyfikujący Traktat północnoatlantycki i przystąpienie Polski do NATO.
• W 2001 r. ustanowiony został Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją.
• W 2011 r. z linii montażowej FSO zjechał ostatni samochód, amerykański Chevrolet Aveo.

23 lutego na świecie: 

• W 532 r. rozpoczęła się budowa świątyni Hagia Sophia w Konstantynopolu (obecnie Stambuł, Turcja). 
• W 632 r. Mahomet wygłosił swoje ostatnie kazanie.
• W 1187 r. ur. się Piotr I, hrabia Urgell.
• W 1417 r. ur. się Ludwik IX Bogaty, książę Bawarii-Landshut.
• W 1417 r. ur. się Paweł II, papież.
• W 1443 r. Maciej Korwin, król Węgier, Chorwacji i Czech.
• W 1455 r. prawdopodobnie tego dnia opublikowana została pierwsza drukowana książka tzw. Biblia Gutenberga.
• W 1511 r. elektor Palatynatu Ludwik V Wittelsbach poślubił w Heidelbergu (Niemcy) księżniczkę bawarską Sybillę.
• W 1539 r. król Węgier Jan Zápolya poślubił Izabelę Jagiellonkę.
• W 1646 r. ur. się Tsunayoshi Tokugawa, japoński siogun.
• W 1660 r. Karol XI został królem Szwecji.
• W 1668 r. w Wiedniu (Austria) spłonął pałac Hzburg (siedziba władców Austrii).
• W 1766 r. po śmierci Stanisława Leszczyńskiego oddana mu w dożywotnie władanie Lotaryngia została włączona do Francji.
• W 1769 r. ur. się Paulina Anhalt-Bernburg, księżna i regentka Lippe.
• W 1779 r. ur. się Oktawiusz Hanowerski, brytyjski książę.

• W 1792 r. ur. się José Joaquín de Herrera, meksyksński wojskowy, polityk, trzykrotny prezydent Meksyku. 
• W 1797 r. podczas I koalicji antyfrancuskiej, odbyła się nieudana próba francuskiego desantu pod Fishguard (Walia).

• W 1803 r. Aleksandra Pruska, wielka księżna Meklemburgii-Schwerin.
• W 1818 r. papież Pius VII erygował wikariat apostolski Trynidadu.
• W 1835 r. w Paryżu (Francja) odbyła się premiera opery pt. Żydówka z muzyką Jacques’a Fromentala Halévy’ego i librettem Eugène’a Scribe’a.
• W 1836 r. podczas Rewolucji teksańskiej w USA, rozpoczęła się bitwa o Alamo.
• W 1847 r. podczas wojny amerykańsko-meksykańskiej, zwycięstwo odniosły wojska amerykańskie w bitwie pod Buena Vista.
• W 1852 r. w Wielkiej Brytanii powstał pierwszy rząd lorda Derby.
• W 1850 r. ur. się César Ritz, szwajcarski hotelarz. Nazywany „królem hotelarzy i hotelarzem dla królów”.
• W 1857 r. przyjęta została flaga Oranii.
• W 1860 r. Floris Adriaan van Hall został po raz drugi premierem Holandii.
• W 1870 r. rozpoczęła się ostatnia do tej pory erupcja wulkanu Ceboruco w Meksyku.
• W 1875 r. austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (143) Adria.
• W 1876 r. Henryk Sienkiewicz wypłynął z Liverpoolu (Wielka Brytania) na transatlantyku SS „Germanic” w podróż do Ameryki Północnej.
• W 1876 r. Jules Dufaure został po raz drugi premierem Francji.
• W 1879 r. Algoma (jako Ahnapee) w stanie Wisconsin (USA) uzyskała prawa miejskie.
• W 1887 r. trzęsienie ziemi i wywołane nim tsunami zabiły ok. 2 tys. osób w Ligurii (Włochy) i na Lazurowym Wybrzeżu (Francja).
• W 1887 r. zakazany został import chińskiego opium do USA.

• W 1889 r. ur. się Victor Fleming, amerykański reżyser filmowy, zdobywca Oscara.
• W 1893 r. Rudolf Diesel opatentował silnik wysokoprężny.
• W 1903 r. Kuba i USA zawarły układ o wydzierżawieniu „na odpowiedni okres” obszaru Guantánamo.
• W 1905 r. amerykański adwokat Paul P. Harris założył organizację Rotary International.
• W 1907 r. ur. się Hans-Jürgen von Blumenthal, niemiecki zicer, działacz antynazistowski.
• W 1909 r. w Nowej Szkocji wzbił się w powietrze pierwszy na terenie Kanady samolot, którego współkonstruktorem był Alexander Graham Bell.
• W 1916 r. w Niemczech ur. się Stefan Wapniarek, porucznik pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari. Zginął w 1940 r.
• W 1917 r. podczas I w.ś. Benito Mussolini został ciężko ranny w czasie walk w dolinie rzeki Isonzo (Włochy).
• W 1918 r. niemiecki inżynier Artur Scherbius złożył wniosek o opatentowanie wirnikowej maszyny szyfrującej Enigma.
• W 1920 r. przedstawiciele Polski i Białoruskiej Republiki Ludowej podpisali w Rydze (Łotwa) umowę o charakterze konwencji wojskowej, mówiącej o wspólnej walce z bolszewikami Wojska Polskiego i Białoruskiej Armii Narodowej.
• W 1927 r. podczas Powstania Cristero w Meksyku, miało miejsce pierwsze zwycięstwo powstańców walczących z antyklerykalnym rządem w bitwie pod San Francisco del Rincón (stan Guanajuato).
• W 1932 r. 40 „kułaków”. zostało rozstrzelanych w wiosce Olăneşti (Mołdawska SRR).
• W 1934 r. Amerykanie dokonali oblotu samolotu pasażerskiego Lockheed L-10 Electra.
• W 1934 r. Leopold III został królem Belgów po tym jak jego ojciec Albert I zginął w czasie wspinaczki skalnej w Ardenach.
• W 1935 r. Paragwaj wystąpił z Ligi Narodów.
• W 1938 r. otwarty został Port Tel Awiw (Izrael).

• W 1939 r. w USA odbyła się 11. ceremonia wręczenia Oscarów.
• W 1940 r. ur. się Peter Fonda, amerykański aktor, reżyser. Zmarł w 2019 r.
• W 1940 r. podczas II w.ś. brytyjski niszczyciel HMS „Gurkha” zatopił niemiecki okręt podwodny U-53 na Morzu Północnym, zginęło 42 członków załogi.
• W 1941 r. zespół kierowany przez amerykańskiego chemika Glenna T. Seaborga po raz pierwszy wytworzył pluton.
• W 1942 r. podczas II w.ś. japoński okręt podwodny ostrzelał rafinerię ropy w Santa Barbara w Kalifornii (USA). Był to pierwszy japoński atak na obiekt na kontynentalną część USA.
• W 1942 r. podczas II w.ś. w północnych Włoszech utworzony został włoski obóz koncentracyjny Gonars.
• W 1944 r. ur. się Johnny Winter, amerykański muzyk, gitarzysta bluesowy i wokalista.
• W 1944 r. podczas II w.ś. rozpoczęły się masowe deportacje Czeczenów i Inguszy do sowieckich republik w Azji Środkowej.
• W 1944 r. podczas II w.ś. za zgodą okupacyjnych władz niemieckich na terenach Białorusi powstała kolaboracyjna organizacja zbrojna Białoruska Obrona Krajowa.
• W 1945 r. podczas II w.ś. amerykańscy żołnierze zatknęli swoją flagę na wyspie Iwo Jima (Japonia).
• W 1945 r. podczas II w.ś. lotnictwo amerykańskie przeprowadziło pierwszy nalot na Tokio (Japonia) z użyciem bomb zapalających.
• W 1945 r. podczas II w.ś. neutralna do tej pory Turcja wypowiedziała wojnę Niemcom.
• W 1946 r. bolszewicka Armia Czerwona została przekształcona w sowiecką Armię Radziecką.
• W 1947 r. powstała Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO).
• W 1954 r. po raz pierwszy podana została dzieciom szczepionkę przeciwko polio.
• W 1955 r. Edgar Faure został po raz drugi premierem Francji.
• W 1958 r. na Kubie uprowadzony został przez rebeliantów pięciokrotny mistrz świata Formuły 1 Argentyńczyk Juan Manuel Fangio. Zwolniony został następnego dnia.

• W 1965 r. ur. się Michael Dell, amerykański przedsiębiorca, filantrop, założyciel firmy komputerowej DELL.
• W 1966 r. radykalna frakcja partii Baas z Salahem Dżadidem na czele dokonała zamachu stanu w Syrii, odsuwając od władzy gen. Amina al-Hafiza i umiarkowaną frakcję partii.
• W 1970 r. Gujana uzyskała niepodległość od Wielkiej Brytanii.
• W 1970 r. w Australii oddana została do użytku linia kolejowa Indian Pacific łączącą Perth nad Oceanem Indyjskim z Sydney nad Pacyfikiem (4352 km).
• W 1972 r. Dahomeju (obecnie Benin) doszło do nieudanej próby wojskowego zamachu stanu i obalenia prezydenta Huberta Magi.
• W 1981 r. oddziały Guardia Civil dokonały nieudanej próby puczu wojskowego w Hiszpanii.
• W 1982 r. 53% mieszkańców Grenlandii opowiedziało się za wystąpieniem z Unii Europejskiej.
• W 1983 r. rząd Hiszpanii znacjonalizował holding prasowy Rumasa.
• W 1991 r. w Tajlandii doszło do wojskowego zamachu stanu.
• W 1992 r. w Albertville (Francja) zakończyły się XVI Zimowe Igrzyska Olimpijskie.
• W 1994 r. bośniaccy Chorwaci zawarli rozejm z rządem Bośni i Hercegowiny.
• W 1995 r. Izrael i Tanzania wznowiły stosunki dyplomatyczne zerwane w 1973 roku.
• W 1997 r. 69-letni Palestyńczyk Ali Abu Kamal otworzył ogień na tarasie widokowym na 86. piętrze Empire State Building w Nowym Jorku (USA). Napastnik zabił duńskiego turystę, ranił 6 osób i popełnił samobójstwo.
• W 1998 r. 42 osoby zginęły, a 260 zostało rannych po przejściu tornada nad środkową Florydą (USA).
• W 1999 r. 31 osób zginęło po zejściu lawiny na gminę Galtür w Tyrolu (Austria).
• W 2001 r. Adam Małysz zdobył złoty medal w konkursie na normalnej skoczni podczas Mistrzostw Świata w Narciarstwie Klasycznym w Lahti (Finlandia).

• W 2002 r. kolumbijska grupa rewolucyjna FARC uprowadziła aktywistkę na rzecz praw człowieka i kandydatkę na urząd prezydenta Íngrid Betancourt.
• W 2005 r. ukazała się książka pt. Pamięć i tożsamość papieża Jana Pawła II.
• W 2006 r. 65 osób zginęło, a 32 zostały ranne w wyniku zawalenia hali targowej w Moskwie (Rosja).
• W 2008 r. na orbitę wyniesiona została japońska satelita komunikacyjna WINDS mająca umożliwić superszybki dostęp do Internetu z prędkością nawet 1,2 Gb/s.
• W 2008 r. na wyspie Guam rozbił się amerykański bombowiec Northrop B-2 Spirit.
• W 2011 r. po 19 latach został zniesiony stan wyjątkowy w Algierii.
• W 2012 r. Rosjanka Jelena Isinbajewa ustanowiła wynikiem 5,01 m halowy rekord świata w skoku o tyczce podczas turnieju XL Galan 2012 w Sztokholmie (Szwecja).
• W 2014 r. przewodniczący Rady Najwyższej Ołeksandr Turczynow został p.o. prezydenta Ukrainy w miejsce odwołanego poprzedniego dnia Wiktora Janukowycza.