Dziś przypada 80. rocznica Zbrodni Katyńskiej. To święto ustanowione zostało przez Sejm RP w 2007 roku by upamiętnić zamordowanych Polaków przez sowieckie NKWD w lasach katyńskich w 1940 r.
Dzień Pamięci ustanowiony został w rocznicę opublikowania przez Niemców w 1940 roku informacji o odnalezieniu masowych grobów pomordowanych zicerów Wojska Polskiego w lasach katyńskich. 13 kwietnia to także dzień, w którym prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow w 1990 roku przyznał się w imieniu Związku Radzieckiego do mordów katyńskich i przekazał gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu listy przewozowe sowieckiej NKWD. Przez kilkanaście lat, aż do ustalenia Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej w 2007 r. dzień pamięci pomordowanych nazywano Światowym Dniem Pamięci Ofiar Katynia.
Sowieckie Zbrodnie
Po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 roku w sowieckiej niewoli znalazło się około 240-250 tysięcy polskich jeńców, w tym około 10 tys. zicerów Wojska Polskiego. Już 19 września 1939 r. Ludowy komisarz Spraw Wewnętrznych ZSRR Ławrientij Beria powołał Zarząd do Spraw Jeńców Wojennych i Internowanych przy NKWD oraz rozkazał deportować miliony Polaków z terenów kresów wschodnich zaanektowanych przez ZSRR. Dodatkowo Beria rozkazał utworzyć sieć obozów przymusowej pracy dla polskich jeńców.
Reklama
Pod koniec lutego 1940 r. w sowieckich obozach więziono 6.192 policjantów i funkcjonariuszy oraz 8.376 zicerów Wojska Polskiego. Wśród uwięzionych znajdowała się duża grupa zicerów rezerwy, powołanych do wojska w chwili wybuchu II wojny. Większość uwięzionych była polską inteligencją. Wśród więźniów byli inżynierowie, lekarze, prawnicy, nauczyciele szkolni i akademiccy, literaci, dziennikarze, urzędnicy państwowi i samorządowi, działacze polityczni i ziemianie. W sowieckich obozach znaleźli się również kapelani katoliccy, prawosławni, protestanccy oraz kapelani wyznania mojżeszowego.
Decyzję o wymordowaniu polskich jeńców podjęło 5 marca 1940 r. Biuro Polityczne KC WKP(b) na podstawie pisma, które ludowy komisarz spraw wewnętrznych Ławrientij Beria skierował do Stalina, w którym pisał, że wszyscy wymienieni Polacy „są zatwardziałymi, nierokującymi poprawy wrogami władzy sowieckiej” i wnioskował o rozpatrzenie ich spraw w trybie specjalnym i „z zastosowaniem wobec nich najwyższego wymiaru kary – rozstrzelanie”. W liście do Stalina Beria pisał również, że sprawy należy rozpatrzyć bez wzywania aresztowanych i bez przedstawiania zarzutów i decyzji o zakończeniu śledztwa i aktu oskarżenia.
W kwietniu 1940 r. Sowieci rozpoczęli likwidację obozów NKWD, które zbudowano dla polskich zicerów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie, a umieszczonych w nich Polaków rozpoczęli mordować w lasach katyńskich. W ciągu sześciu tygodni Sowieci rozstrzelali 14.587 polskich jeńców z tych kilku obozów. Sowieci zabili także ok. 7.300 Polaków, których przetrzymywali w więzieniach na przedwojennych terenach wschodnich województw II RP.
Marek Wróblewski
COPYRIGHT © 2020 TerazHistoria.pl. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie i powielanie tekstów, zdjęć lub filmów bez zgody autora zabronione!