Dziś przypada 83. rocznica niemieckiej zbrodni w podwarszawskich Palmirach. W ramach tzw. Akcji AB Niemcy rozstrzelali 358 członków polskiej inteligencji.

Nadzwyczajna Akcja Pacyfikacyjna tzw. akcja AB (Außerordentliche Befriedungsaktion) była ogólnopolską akcją, której celem była kompletna eksterminacja polskiej inteligencji.

Niemcy rozładowują więźniów z ciężarówek w Palmirach (fot. domena publiczna)

W akcji przeprowadzonej na terenach okupowanej Polski Niemcy łącznie rozstrzelali ok. 6.500 Polaków między majem a lipcem 1940 r.

Niemiecka zbrodnia w Palmirach miała miejsce 20-21 czerwca 1940 r. Z spośród rozstrzelanych 358 osób byli m. in. Maciej Rataj – marszałek Sejmu II RP, Janusz Kusociński – sportowiec, złoty medalista w biegu na 10 km na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles w 1932 roku, Mieczysław Niedziałkowski – działacz Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) oraz Jan Pohoski – wiceprezydent Warszawy.

Miejsce wielu egzekucji

Podwarszawskie Palmiry to miejsce wielu niemieckich egzekucji. Pierwsze miały tam miejsce już 7 i 8 grudnia 1939 roku, w których Niemcy rozstrzelali ok. 150 osób. Następna odbyła się kilka dni później, 14 grudnia, w której Niemcy zamordowali kolejne 46 osób.

Niemcy prowadzą więźniów na egzekucję w Palmirach (fot. domena publiczna)

Choć gubernator Hans Frank ogłosił zakończenie akcji AB 23 lipca 1940 r. to egzekucje w Palmirach trwały dalej. W kolejnych egzekucjach Niemcy zabijali żołnierzy polskiego podziemia i więźniów warszawskiego Pawiaka.

Po wojnie, Wydział Grobownictwa Polskiego Czerwonego Krzyża, kierowany przez Jadwigę Borytę-Nowakowską odnalazł w Palmirach 24 mogiły, z których ekshumowano 1720 ziar niemieckich zbrodni.

Dziś na miejscu egzekucji znajduje się cmentarz, na którym spoczywa 2115 osób, choć prawdopodobnie ziar w tym miejscu jest więcej.

W 1973 r. w Palmirach powstało Muzeum Walk i Męczeństwa, które od 2010 r. nosi nazwę Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry i prowadzone jest przez Muzeum Warszawy.

Marek Wróblewski

© 2020-2023 TerazHistoria.pl. Wszelkie Prawa zastrzeżone. Kopiowanie i powielanie tekstów, zdjęć lub filmów bez zgody autora zabronione!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *